Sỏi mật có tự hết không? Giải đáp chi tiết từ chuyên gia

Sỏi mật không được phát hiện và can thiệp điều trị sớm có thể tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng. Vậy sỏi mật có tự hết không hay những trường hợp nào có thể tự đào thải? Cùng tham khảo bài viết sau đây để được giải đáp chi tiết.

Sỏi mật có tự hết không?

Sỏi mật là những tinh thể rắn hình thành trong túi mật do sự mất cân bằng của các thành phần trong dịch mật như cholesterol, muối mật và bilirubin. Trong một số trường hợp, sỏi mật không gây ra triệu chứng, có thể tự đào thải mà không cần can thiệp y tế. Điều này phụ thuộc vào kích thước, thành phần, số lượng sỏi mật cũng như tình trạng sức khỏe tổng thể của túi mật.

1. Khi nào sỏi mật có thể tự hết?

Sỏi mật có tự khỏi không? Sỏi mật có thể tự tan hoặc bị đào thải tự nhiên khi có những tính chất sau:

• Sỏi nhỏ, chủ yếu là cholesterol: Nếu sỏi mật có kích thước nhỏ, số lượng ít và chủ yếu được tạo thành từ cholesterol, những tinh thể này có thể tan dần theo thời gian, đặc biệt khi sử dụng các loại acid mật như ursodeoxycholic acid (UDCA).
• Sỏi mật không có triệu chứng: Nếu sỏi mật không gây đau hoặc có bất kỳ triệu chứng đi kèm nào, người bệnh có thể không cần điều trị. Theo thời gian, những tinh thể này có khả năng tự đào thải theo dòng chảy của dịch mật ra khỏi cơ thể.
• Chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh: Duy trì chế độ ăn ít chất béo, uống đủ nước, và tiêu thụ các thực phẩm hỗ trợ hoạt động của mật (chẳng hạn như thực phẩm giàu chất xơ, chất béo lành mạnh và vitamin C) có thể giúp sỏi mật tan dần theo thời gian (một số trường hợp).

2. Khi nào sỏi mật không thể tự hết?

Sỏi mật có tự hết không? Trong nhiều trường hợp, sỏi mật không thể tự tan và đào thải ra ngoài, cần can thiệp y tế để loại bỏ, bao gồm: (1)

• Sỏi mật lớn hoặc nhiều viên: Những viên sỏi có kích thước lớn hoặc số lượng nhiều thường khó bị đào thải tự nhiên, cần can thiệp y tế để loại bỏ.
• Sỏi sắc tố hoặc sỏi vôi hóa: Sỏi mật hình thành từ bilirubin hoặc canxi thường không thể tự tan theo cơ chế tự nhiên.
• Sỏi mật có triệu chứng: Sỏi mật gây đau, buồn nôn, nôn mửa hoặc vàng da thường là trường hợp nặng, có thể liên quan đến các tình trạng sức khỏe nghiêm trọng khác, không thể tự đào thải, cần can thiệp y tế kịp thời để tránh biến chứng.
• Tắc nghẽn đường mật: Sỏi mật gây tắc đường dẫn mật rất hiếm khi tự đào thải ra ngoài, thậm chí có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm túi mật, viêm tụy, tắc mật hoặc nhiễm trùng, cần can thiệp điều trị y tế kịp thời để kiểm soát.

Thắc mắc thường gặp

Dưới đây là phần giải đáp một số thắc mắc đi kèm vấn đề sỏi mật có tự hết không:

1. Sỏi mật có tự tan không?

Sỏi mật hiếm khi tự tan, trừ khi kích thước nhỏ và chủ yếu được tạo thành từ cholesterol. Một số loại thuốc như ursodeoxycholic acid (UDCA) hoặc chenodeoxycholic acid (CDCA) có thể giúp làm tan sỏi cholesterol sau nhiều tháng hoặc nhiều năm sử dụng, nhưng không hiệu quả đối với sỏi sắc tố hoặc sỏi vôi hóa. Ngay cả khi sỏi tan, tỷ lệ tái phát cũng rất cao, có thể hình thành trở lại sau khi ngừng điều trị.

2. Sỏi mật có thể tự đào thải ra ngoài không?

Trong một số ít trường hợp, sỏi mật nhỏ, số lượng không nhiều có thể theo dòng chảy của dịch mật vào ruột và được đào thải ra ngoài mà không gây triệu chứng. Tuy nhiên, điều này tương đối hiếm gặp, thậm chí sỏi bị kẹt trong ống mật có thể gây ra nhiều biến chứng đáng lo ngại như:

• Cơn đau quặn mật (biliary colic): Do sỏi gây tắc dòng chảy của dịch mật, gây đau dữ dội.
• Viêm túi mật (cholecystitis): Viêm do sỏi gây tắc nghẽn ống túi mật.
• Viêm tụy (pancreatitis): Sỏi gây tắc ống tụy có thể gây viêm tụy nghiêm trọng.

3. Có cách nào làm sỏi mật biến mất tự nhiên không?

Hiện nay, chưa có phương pháp tự nhiên nào đảm bảo có thể loại bỏ hoàn toàn sỏi mật, nhưng một số thay đổi trong chế độ ăn uống và lối sống có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm chậm sự phát triển của tinh thể này:

• Bổ sung chất xơ: Tăng cường bổ sung các loại ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau củ vào chế độ ăn hàng ngày giúp cải thiện tiêu hóa, đồng thời hỗ trợ dòng chảy của dịch mật.
• Tiêu thụ chất béo lành mạnh: Axit béo omega-3 từ cá, hạt và quả hạch giúp cân bằng thành phần dịch mật.
• Uống đủ nước: Hỗ trợ sản xuất dịch mật và ngăn dịch mật bị cô đặc quá mức.
• Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn và đường: Chế độ ăn nhiều đường có thể làm tăng mức cholesterol trong dịch mật, dẫn đến hình thành sỏi.
• Tập thể dục thường xuyên: Vận động thường xuyên, đều đặn giảm nguy cơ béo phì – một yếu tố quan trọng gây sỏi mật. Hãy giảm cân từ từ vì giảm cân nhanh làm tăng nguy cơ sỏi mật.

Lưu ý: Những phương pháp này có thể hỗ trợ tăng cường sức khỏe túi mật, nhưng không thể đảm bảo làm tan sỏi mật đã hình thành, đặc biệt là sỏi lớn hoặc có triệu chứng.

Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, Quý khách vui lòng liên hệ:

Bài viết trên đã giải đáp thắc mắc sỏi mật có tự hết không, giúp người bệnh có thêm nhiều cập nhật hữu ích liên quan đến vấn đề sức khỏe. Trong số ít trường hợp, sỏi mật có thể tự đào thải khi kích thước nhỏ, không có triệu chứng và thành phần chủ yếu là cholesterol. Tuy nhiên, cần đến bệnh viện thăm khám sức khỏe vì đa số sỏi mật đều không thể tự khỏi, cần can thiệp điều trị sớm để tránh biến chứng.