Phẫu thuật thoát vị rốn: Phương pháp và quy trình mổ

Thoát vị rốn xảy ra khi các cơ quanh rốn không khép kín hoàn toàn sau sinh, khiến một phần cơ quan bên trong trồi ra ngoài qua khe hở này, tạo thành khối phồng tại hoặc gần rốn. Tình trạng này thường không gây đau và có thể tự khỏi khi trẻ được khoảng 3-4 tuổi, thậm chí sớm hơn (chiếm khoảng 90%). Tuy nhiên, một số trường hợp, trẻ cần được can thiệp phẫu thuật để sửa chữa thoát vị và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Vậy phẫu thuật thoát vị rốn là gì? Khi nào cần thực hiện phẫu thuật?

Khi nào cần phẫu thuật thoát vị rốn?

Phẫu thuật thoát vị rốn có thể được chỉ định nếu trẻ gặp phải các tình trạng sau đây:

• Trẻ đau đớn nhiều tại vị trí thoát vị và không thể đẩy ngược khối thoát vị vào bên trong. (1)
• Thoát vị không tự khỏi khi trẻ được 3-4 tuổi.
• Thoát vị bị vỡ hoặc biến chứng.
• Kích thước thoát vị lớn hơn 2cm. (2)
• Trẻ mắc phải các bệnh lý như: rối loạn chuyển hóa (suy giáp, mucopolysaccharidosis), hội chứng di truyền (Beckwith-Wiedemann, Down, Ehlers-Danlos và Marfan).
• Chấn thương ở vùng bụng hoặc thủng ruột.
• Vùng da tại vị trí thoát vị bị loét, nhiễm trùng.

Các phương pháp phẫu thuật thoát vị lỗ rốn

Tùy vào tình trạng cụ thể của trẻ và tư vấn của bác sĩ, bố mẹ có thể lựa chọn phương pháp phù hợp nhất để đảm bảo hiệu quả điều trị và sự an toàn cho trẻ:

• Phẫu thuật mở: Phẫu thuật mở được thực hiện bằng cách rạch một đường nhỏ tại vùng rốn để đưa cơ quan thoát vị trở lại vị trí ban đầu và khâu lại lỗ hở. Chi phí thực hiện thấp, thường được chỉ định trong những trường hợp thoát vị đơn giản nhưng dễ để lại sẹo xấu.
• Phẫu thuật nội soi: Trong phẫu thuật nội soi, bác sĩ sẽ tạo nhiều vết mổ nhỏ để đưa thiết bị vào bụng giúp thao tác chính xác hơn và ít gây đau sau mổ. Phương pháp này thường mang tính thẩm mỹ cao hơn, thời gian hồi phục nhanh, nhưng chi phí cao hơn và đòi hỏi trang thiết bị hiện đại cùng đội ngũ bác sĩ có chuyên môn cao. Phẫu thuật nội soi thường được áp dụng trong những trường hợp thoát vị phức tạp hoặc tái phát. (3)

>>>Có thể bạn chưa biết: Thoát vị rốn bao lâu thì hết?

Quy trình phẫu thuật thoát vị rốn

Phẫu thuật thoát vị rốn giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm do tình trạng này gây ra, đảm bảo tính thẩm mỹ và cho phép trẻ hoạt động bình thường.

1. Trước khi phẫu thuật

Trước phẫu thuật, trẻ sẽ được yêu cầu ngừng ăn và uống trong khoảng 6 giờ. Đồng thời, bác sĩ sẽ thăm khám và chỉ định thực hiện các xét nghiệm liên quan nhằm đảm bảo trẻ đã sẵn sàng cho cuộc phẫu thuật. (4)

2. Trong phẫu thuật

Trẻ được gây mê toàn thân trong suốt quá trình phẫu thuật. Với phẫu thuật mở, bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ ở gốc rốn và đẩy khối thoát vị vào bên trong bụng. Tiếp đó, khâu lại các cơ bị yếu tại thành bụng, nơi xảy ra thoát vị. Vết thương ở bề mặt da sẽ được khâu lại bằng chỉ tự tiêu. Quá trình này thường kéo dài trong khoảng 30 phút.

3. Sau phẫu thuật

Sau phẫu thuật, trẻ sẽ được chuyển về phòng hồi tỉnh để tiếp tục theo dõi và chăm sóc tích cực. Trong giai đoạn này, trẻ có thể cảm thấy đau, khó chịu, buồn ngủ hoặc quấy khóc – đây là những phản ứng sinh lý bình thường. Bác sĩ sẽ chỉ định thuốc giảm đau với liều lượng, cách dùng phù hợp để giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.

Khi tình trạng sức khỏe của trẻ ổn định và có thể ăn uống bình thường, bác sĩ sẽ cho trẻ xuất viện. Trước khi ra viện, bố mẹ sẽ được hướng dẫn cụ thể cách chăm sóc trẻ tại nhà và được hẹn lịch tái khám để theo dõi quá trình hồi phục, đồng thời kịp thời phát hiện nếu có dấu hiệu bất thường.

Biến chứng có thể gặp sau phẫu thuật thoát vị rốn

Trong một số trường hợp, sau phẫu thuật thoát vị rốn, trẻ có thể gặp phải các biến chứng như chảy máu, hình thành cục máu đông, nhiễm trùng tại vị trí mổ, rối loạn hô hấp, tổn thương ruột non hoặc ruột già hoặc thoát vị rốn tái phát.

Hầu hết các biến chứng thoát vị rốn đều có thể được kiểm soát và điều trị hiệu quả, nhưng biến chứng có thể gây đau đớn và để lại sẹo, gây mất thẩm mỹ tại vị trí phẫu thuật. Trong trường hợp thoát vị rốn tái phát, trẻ có thể cần phải thực hiện phẫu thuật lại để khắc phục.

Cách chăm sóc trẻ sau mổ thoát vị rốn

Trong những ngày đầu sau phẫu thuật, vùng rốn của trẻ có thể bị sưng, bầm tím và đau – đây là những biểu hiện bình thường. Vết bầm tím thường sẽ tự hết sau khoảng một tuần, tình trạng sưng sẽ giảm dần trong vài tuần tiếp theo. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau và kháng viêm với liều lượng phù hợp; bố mẹ cần cho trẻ sử dụng đúng theo chỉ dẫn.

Việc vệ sinh, chăm sóc vết thương và tắm rửa cho trẻ cần thực hiện theo hướng dẫn cụ thể của bác sĩ. Trẻ nên được mặc quần áo rộng rãi, thoải mái để tránh ma sát lên vùng phẫu thuật gây khó chịu. Ngoài ra, táo bón có thể khiến trẻ phải rặn mạnh khi đi vệ sinh, làm tăng cảm giác đau quanh vết mổ. Vì vậy, bố mẹ cần duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học cho trẻ, khuyến khích trẻ uống đủ nước, ăn nhiều rau xanh, trái cây và các thực phẩm giàu chất xơ để giảm gánh nặng lên hệ tiêu hóa.

Sau một thời gian, trẻ có thể vận động trở lại mà không còn cảm giác đau. Thông thường, khoảng 2 tuần sau phẫu thuật, trẻ có thể sinh hoạt bình thường. Việc cho trẻ vận động nhẹ nhàng như đi bộ hằng ngày sẽ giúp quá trình hồi phục diễn ra nhanh hơn. Tuy nhiên, trong 4-6 tuần đầu, cần tránh để trẻ vận động gắng sức hoặc mang vật nặng.

Trong quá trình chăm sóc trẻ tại nhà sau mổ thoát vị rốn, bố mẹ cần theo dõi chặt chẽ tình trạng sức khỏe của trẻ. Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau đây, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức:

• Sốt cao liên tục.
• Vết mổ chảy máu.
• Bụng đau, sưng nhiều.
• Cơn đau không thuyên giảm dù đã dùng thuốc giảm đau.
• Nôn ói liên tục.
• Ớn lạnh.
• Ho nhiều hoặc khó thở.
• Vết mổ sưng đỏ.
• Khó tiểu.

Câu hỏi liên quan

Một số câu hỏi thường gặp về phẫu thuật thoát vị rốn ở trẻ:

1. Phẫu thuật thoát vị rốn có nguy hiểm không?

Phẫu thuật thoát vị lỗ rốn tương đối an toàn và thường được thực hiện nhanh chóng (trong khoảng 30 phút). Tuy nhiên, giống với bất kỳ can thiệp y tế nào, mổ thoát vị rốn vẫn tiềm ẩn một số rủi ro. Vì vậy, phẫu thuật này cần được thực hiện tại cơ sở y tế uy tín, bởi bác sĩ được đào tạo bài bản, chuyên sâu về Ngoại Nhi. Bố mẹ nên tuân thủ đầy đủ hướng dẫn chăm sóc trước và sau mổ để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị cho trẻ.

2. Mổ thoát vị rốn có để lại sẹo không?

Phẫu thuật thoát vị rốn có thể để lại sẹo, tuy nhiên vết sẹo thường nhỏ và được bác sĩ khâu thẩm mỹ. Hơn nữa, ở trẻ, quá trình hồi phục diễn ra nhanh và da có khả năng tái tạo tốt, nên sẹo thường mờ dần theo thời gian.

3. Mổ thoát vị rốn có tái phát không?

Thoát vị rốn vẫn có thể tái phát sau khi đã được điều trị bằng phẫu thuật, tuy nhiên trường hợp này khá hiếm gặp. Việc chăm sóc trẻ đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa tái phát. Bố mẹ nên hạn chế cho trẻ tham gia các hoạt động mạnh, tránh để trẻ gắng sức hoặc tạo áp lực lên vùng bụng. Đồng thời, cần duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý để kiểm soát cân nặng của trẻ ở mức phù hợp, góp phần giảm nguy cơ thoát vị rốn tái phát.

4. Chi phí mổ thoát vị rốn là bao nhiêu?

Chi phí phẫu thuật thoát vị rốn ở trẻ em có thể dao động tùy thuộc vào nhiều yếu tố như cơ sở y tế, phương pháp phẫu thuật, tình trạng cụ thể của trẻ và việc sử dụng bảo hiểm y tế. Để biết chính xác chi phí, bố mẹ nên liên hệ trực tiếp với các bệnh viện hoặc cơ sở y tế để được tư vấn chi tiết.

Trên đây là những thông tin hữu ích về phẫu thuật thoát vị rốn ở trẻ. Trẻ bị thoát vị rốn cần có kế hoạch chăm sóc và điều trị phù hợp nhằm ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như thoát vị kẹt/nghẹt, hoại tử… gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đe dọa tính mạng của trẻ.