“Nổi mề đay có tự hết không?” là thắc mắc chung của nhiều người khi xuất hiện các mảng đỏ phù nề, ngứa, nổi gồ trên bề mặt da. Theo ThS.BS Doãn Minh Thành, mề đay (mày đay) có thể khởi phát do nhiều nguyên nhân như thuốc, thực phẩm, yếu tố môi trường hoặc không rõ nguyên nhân, bởi vậy thời gian hồi phục ở mỗi người cũng khác nhau. Cùng tìm hiểu chi tiết về khả năng tự khỏi, thời gian tiến triển và cách xử trí khi bị nổi mày đay.
Nổi mày đay có thể tự hết, đặc biệt ở những trường hợp mày đay cấp tính. Các triệu chứng như mảng ban đỏ, phù nề, ngứa thường chỉ tồn tại trong vài giờ đến vài ngày rồi tự biến mất mà không cần sử dụng thuốc kê đơn. Mày đay cấp tính có nguyên nhân chủ yếu do phản ứng với thuốc, thức ăn hoặc virus (ở trẻ em). Khi nguyên nhân gây mày đay được loại bỏ, hệ miễn dịch có thể trở lại trạng thái ổn định và triệu chứng tự cải thiện.
Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp mày đay đều tự hết. Trong một số tình huống khi bệnh diễn tiến mạn tính, các triệu chứng có thể kéo dài trên 6 tuần và tái phát sau đó, ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Mày đay mạn tính thường không rõ nguyên nhân, có thể liên quan đến yếu tố tự miễn hoặc rối loạn nội tiết, khó kiểm soát nếu không được điều trị theo phương pháp phù hợp. Theo bác sĩ Thành, hầu hết 50% bệnh nhân mày đay mạn tính (có hoặc không có phù mạch kèm theo) hết triệu chứng sau 1 năm, 65% bệnh nhân hết triệu chứng sau 3 năm, 85% trường hợp khỏi bệnh sau 5 năm, chỉ có 5% bệnh nhân mắc mày đay mạn tính trên 10 năm.
Thời gian nổi mày đay gây ngứa tùy thuộc vào từng thể bệnh. Với mày đay cấp tính, tình trạng này thường chỉ kéo dài vài giờ hoặc vài ngày, không quá 6 tuần. Nhiều trường hợp tự khỏi sau vài giờ kể từ khi xuất hiện các nốt sẩn phù, triệu chứng sẽ tự hết hoàn toàn mà không để lại dấu vết trên da.
Ngược lại, với mày đay mạn tính, thời gian nổi mày đay và ngứa có thể kéo dài liên tục trên 6 tuần, thậm chí nhiều tháng, thậm chí vài năm. Mày đay mạn tính có thể xuất hiện từng đợt ngắt quãng hoặc liên tục không dứt. Khi mắc bệnh, người bệnh thường cảm thấy ngứa dai dẳng, nhất là vào ban đêm hoặc khi tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ như nhiệt độ, áp lực, stress hoặc hóa chất.
Theo bác sĩ Doãn Minh Thành, khả năng nổi mề đay có tự hết không và nổi mề đay bao lâu hết phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Cụ thể:
>>> Xem thêm: Mề đay phù mạch là gì?
Việc nổi mày đay tự khỏi rồi tái phát lại có thể không quá lo ngại nếu là mày đay cấp tính, không ảnh hưởng đến chức năng cơ thể hoặc hoạt động sinh hoạt. Tuy nhiên, nếu tình trạng này tái phát thường xuyên, đặc biệt là mày đay mạn tính, người bệnh nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Tình trạng tái phát mày đay gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Người bệnh thường xuyên phải đối mặt với cảm giác ngứa rát khó chịu, mất ngủ, ảnh hưởng đến tâm lý và khả năng tập trung. Đặc biệt, một số trường hợp tái phát kèm theo phù mạch có thể gây biến chứng nguy hiểm nếu không được theo dõi và điều trị đúng cách.
Nguyên nhân khiến mày đay dễ tái phát có thể do dị nguyên (phấn hoa, lông động vật, hóa mỹ phẩm), thực phẩm, nhiễm khuẩn, côn trùng cắn, bệnh tự miễn hoặc không rõ nguyên nhân. Do đó, người bệnh cần được thăm khám để xác định nguyên nhân, phân biệt với bệnh lý khác và được điều trị theo phác đồ phù hợp nhằm kiểm soát tình trạng bệnh tái phát.
>>> Xem thêm: Ngứa nổi mề đay toàn thân có nguy hiểm không? Phải làm sao?
Khi bị nổi mày đay, người bệnh có thể được chỉ định chăm sóc tại nhà hoặc dùng thuốc kê đơn:
Đối với các trường hợp nhẹ, bác sĩ có thể xây dựng phác đồ chăm sóc tại nhà. Trong đó, người bệnh cần loại bỏ các yếu tố nguy cơ gây mày đay như thực phẩm, phấn hoa, lông thú, mỹ phẩm,…
Do lo ngại về khả năng kích ứng, khiến tình trạng nổi mày đay nặng hơn nên bác sĩ khuyến cáo người bệnh không dùng khăn lạnh/ấm hoặc tắm nước ấm để giảm triệu chứng mày đay. Ngoài ra, người bệnh không cào, gãi hoặc chà xát mạnh vào vùng da nổi mày đay để không làm tổn thương da, hạn chế mày đay lan rộng, ngăn ngừa nhiễm khuẩn.
Lưu ý: Tuyệt đối không được sử dụng kem dưỡng ẩm hoặc thuốc bôi khi không có chỉ định của bác sĩ do những sản phẩm này có thể gây kích ứng da, làm trầm trọng thêm tình trạng nổi mày đay và cảm giác ngứa ngáy.
Nếu tình trạng nổi mày đay nặng, tái phát nhiều lần, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân sử dụng thuốc kháng histamin H1 thế hệ mới như cetirizine, loratadine, fexofenadine, desloratadine, levocetirizine,… nhằm ức chế tác dụng của histamin – chất trung gian gây ngứa, phù nề. Tất cả các trường hợp sử dụng thuốc đều cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ, không tự ý dừng thuốc mà không tham khảo ý kiến bác sĩ.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Như vậy, nổi mề đay có tự hết không phụ thuộc vào tình trạng bệnh, nguyên nhân gây bệnh và phác đồ điều trị bệnh. Trong trường hợp cấp tính, nổi mày đay thường tự khỏi từ vài ngày đến 6 tuần với trường hợp nhẹ hoặc kéo dài lâu hơn khi tình trạng diễn tiến mạn tính. Đối với mày đay mạn tính, người bệnh cần được thăm khám và theo dõi bởi bác sĩ chuyên khoa Da liễu tại BVĐK Tâm Anh để có phác đồ điều trị cá thể hóa, tránh biến chứng.
