Trong một vài trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định dùng Nifedipine hay thuốc Nifedipin để điều trị tăng huyết áp, phòng ngừa đau thắt ngực. Vậy cụ thể Nifedipin là thuốc gì? Khi sử dụng Nifedipin cần lưu ý gì?
Nifedipin là thuốc gì?
Nifedipine (hay thuốc Nifedipin) là thuốc được dùng trong kiểm soát tăng huyết áp, phòng ngừa đau thắt ngực và điều trị bệnh Raynaud ở người trưởng thành. Nifedipine hoạt động nhờ cơ chế làm giãn mạch máu, tăng lượng máu và oxy cung cấp cho tim.
Thuốc Nifedipin làm giảm sức căng ở cơ trơn, từ đó làm giảm sức cản mạch ngoại vi, điều hòa huyết áp đang tăng cao. Dùng Nifedipine điều trị kéo dài có thể làm giảm toàn bộ sức cản ngoại vi một cách ổn định.
Thuốc Nifedipin làm giãn mạch vành, tăng lưu lượng máu về tim, tăng cung cấp oxy cho cơ tim, đồng thời làm giảm hậu gánh và giảm sức cản động mạch ngoại vi, giảm nhu cầu oxy của cơ tim, từ đó có tác dụng điều trị tình trạng đau thắt ngực.
2. Cơ chế hoạt động
Thông qua tương tác đặc hiệu với kênh calci ở màng tế bào, Nifedipine có cơ chế tác dụng là ức chế chọn lọc dòng ion calci đi vào trong tế bào.
Cơ chế tác dụng tương đối trên cơ trơn mạch máu, Nifedipin không ảnh hưởng trực tiếp trên co bóp và dẫn truyền xung động tim.
Thuốc Nifedipin có tác dụng gì?
Nifedipine có tác dụng ngăn chặn sự co mạch, giúp giảm sức cản ngoại vi, từ đó hỗ trợ hạ huyết áp và kiểm soát tình trạng đau thắt ngực. Việc sử dụng Nifedipine lâu dài theo chỉ định của bác sĩ không gây giữ muối nước, không làm tăng tần số tim và không ảnh hưởng đến hệ thống renin–angiotensin–aldosteron.
Lưu ý: Bài viết nhằm chia sẻ thông tin và chỉ mang tính chất tham khảo, không nhằm mục đích giới thiệu thuốc. Nifedipine là thuốc kê đơn, việc sử dụng thuốc phải tuân theo chỉ định của bác sĩ. Hiệu quả của thuốc phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Bài viết không chịu trách nhiệm cho các trường hợp tự ý dùng thuốc Nifedipine.
Dược động học của Nifedipine
1. Hấp thu
Sau khi uống, Nifedipine được hấp thu nhanh và gần như hoàn toàn (khoảng 90%) qua đường tiêu hóa trong khoảng 10 phút, đạt nồng độ huyết thanh tối đa (Cmax) sau khoảng 30 phút. Tuy nhiên, khả dụng sinh học chỉ đạt khoảng 45-56% do chuyển hóa lần đầu tại gan.
Thuốc Nifedipin dạng viên nang: Bắt đầu có tác dụng sau khi uống khoảng 10-12 phút, đạt nồng độ tối đa trong huyết tương sau khoảng 30-60 phút, tác dụng kéo dài 6-8 giờ.
Thuốc Nifedipin dạng viên nén: Bắt đầu có tác dụng sau khi uống khoảng 1 giờ, đạt nồng độ tối đa trong huyết tương sau khoảng 2-3 giờ, tác dụng kéo dài 12-24 giờ.
2. Phân phối
Nifedipine liên kết với Albumin huyết tương với tỷ lệ khoảng 92-98%. Nifedipin có thể bài tiết vào sữa mẹ, thể tích phân bố là 0,6-1,2 lít/kg thể trọng.
3. Chuyển hóa
Nifedipine chuyển hóa gần như hoàn toàn tại gan và ruột non, chất chuyển hóa không có hoạt tính do chủ yếu thông qua quá trình oxy hóa.
4. Bài tiết (Thải trừ)
Phần lớn Nifedipine bài tiết qua thận (80-95%), lượng còn lại thải trừ qua phân (5-15%). Dưới 0,1% thuốc Nifedipin bài tiết qua nước tiểu ở dạng không đổi.
5. Thời gian bán thải
Thuốc Nifedipin dạng viên nang: Thời gian bán thải là 2 giờ.
Thuốc Nifedipin dạng viên nén: Thời gian bán thải là 7 giờ.
Chỉ định của Nifedipine
Người bệnh từ đủ 18 tuổi có thể dùng Nifedipine theo chỉ định của bác sĩ trong các trường hợp sau:
Tăng huyết áp.
Mắc hội chứng Raynaud.
Dự phòng đau thắt ngực.
Nifedipin chống chỉ định
Không dùng Nifedipine trong các trường hợp:
Bị dị ứng với thuốc.
Người bệnh gan, bệnh tiểu đường.
Người bệnh viêm ruột hoặc bệnh Crohn.
Người bệnh vừa phẫu thuật cắt bỏ hồi tràng.
Có các vấn đề về tim mạch như suy tim, nhồi máu cơ tim, hẹp động mạch chủ, sốc do tim…
Bị đau thắt ngực ổn định tiến triển.
Bị rối loạn chuyển hóa porphyrin.
Người đang dùng thuốc Rifampicin.
Không dùng Nifedipine với các trường hợp quá mẫn cảm với thuốc
Nifedipin liều dùng và cách sử dụng
1. Liều dùng
Sau khi thăm khám, bác sĩ sẽ chỉ định liều dùng Nifedipine thích hợp dựa trên thể trạng để người bệnh có thể đáp ứng tốt mục tiêu điều trị. Liều dùng tham khảo cho người trưởng thành như sau:
Điều trị tăng huyết áp: Dùng Nifedipine 10-40 mg/lần x 2-3 lần/ngày hoặc 30-90 mg/lần/ngày hoặc 20-100 mg/lần/ngày.
Dự phòng đau thắt ngực: Dùng Nifedipine 10-40 mg/lần x 3-4 ngày hoặc 30-90 mg/lần/ngày.
Hội chứng Raynaud: Dùng Nifedipine 30-60 mg/lần/ngày.
2. Cách dùng thuốc
Người bệnh dùng thuốc Nifedipin bằng đường uống, nuốt nguyên viên, không bẻ, nhai hoặc nghiền thuốc để uống. Dùng thuốc chung với nước ấm là cách tốt nhất, không thay thế nước ấm bằng sữa, nước ngọt, nước ép…
3. Thời gian điều trị
Thời gian điều trị bằng thuốc Nifedipine ở mỗi người bệnh có thể khác nhau do sự khác biệt về cơ địa, thể chất và mức độ bệnh. Người bệnh tuân thủ thời gian dùng thuốc Nifedipine theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý dừng việc dùng thuốc sớm hơn hoặc kéo dài hơn liệu trình điều trị nếu chưa được bác sĩ tư vấn.
4. Điều chỉnh liều lượng
Người bệnh dùng thuốc huyết áp Nifedipin đúng theo liều lượng bác sĩ chỉ định. Mọi trường hợp tự ý tăng hoặc giảm lượng thuốc khi chưa tham khảo ý kiến bác sĩ đều không được khuyến khích.
5. Lưu ý khác khi sử dụng
Ngoài làm theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh còn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc trước khi dùng.
Kiểm tra hạn sử dụng thuốc, tuyệt đối không dùng thuốc đã hết hạn.
Không chia sẻ liều thuốc đang dùng với người bệnh khác, vì thể trạng và mức độ bệnh ở mỗi người là khác nhau.
Theo dõi phản ứng của cơ thể khi dùng thuốc, liên hệ với bác sĩ ngay nếu xuất hiện triệu chứng bất thường.
Quá liều và quên liều thuốc Nifedipine
1. Quá liều và xử lý
Triệu chứng: Dùng quá liều Nifedipine có thể gây buồn nôn, nôn, đau đầu, tăng nhịp tim, hạ kali máu…
Xử lý: Nhanh chóng đến bệnh viện để bác sĩ thăm khám và chỉ định biện pháp điều trị hỗ trợ như rửa dạ dày, sử dụng than hoạt tính,,,, Người bệnh không nên tự xử lý tại nhà trong mọi trường hợp.
2. Quên liều và xử lý
Triệu chứng: Quên một liều Nifedipine không gây biểu hiện bất thường, không ảnh hưởng đáng kể để quá trình điều trị bệnh. Tuy nhiên, quên liều kéo dài có thể gây ảnh hưởng tác dụng của thuốc và sức khỏe người bệnh.
Xử lý: Bổ sung liều đã quên ngay khi nhớ ra. Nhưng nếu thời điểm nhớ ra liều đã quên quá gần với liều thuốc tiếp theo, người bệnh hãy bỏ qua và tiếp tục dùng thuốc theo liệu trình. Tuyệt đối không uống gấp đôi liều thuốc với mục đích bù vào liều đã quên.
Nên bổ sung liều thuốc Nifedipin bị quên trong thời gian sớm nhất
Tác dụng phụ của Nifedipine
Trong thời gian đầu dùng thuốc Nifedipin, người bệnh có thể gặp một vài tác dụng ngoài ý muốn. Các tác dụng phụ có thể được cải thiện sau một vài tuần hoặc khi bác sĩ thay đổi liệu trình điều trị.
1. Thường gặp
Đau đầu, chóng mặt, nóng đỏ mặt.
Cơ thể mệt mỏi.
Sưng phù mắt cá chân.
Đánh trống ngực, tăng nhịp tim.
Buồn nôn, nôn.
Tiêu chảy hoặc táo bón.
2. Ít gặp
Hạ huyết áp.
Đau thắt ngực trở nặng.
Ngứa da, nổi mề đay.
3. Hiếm gặp
Ban xuất huyết.
Phản ứng dị ứng.
Giảm bạch cầu hạt.
Chứng vú to ở nam giới.
Tăng sản nướu răng.
Viêm da tróc vảy.
Tăng enzym gan.
Đau cơ, đau khớp.
Lú lẫn, rối loạn giấc ngủ.
Dị cảm, hồi hộp.
4. Nghiêm trọng
Đau dạ dày nghiêm trọng.
Ợ nóng, ho ra máu.
Khó thở.
Ngất xỉu.
Vàng da, vàng mắt.
Nếu gặp phải bất kỳ biểu hiện bất thường nào trong thời gian dùng thuốc Nifedipine, người bệnh nên ngừng sử dụng thuốc ngay và nhanh chóng đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra, thăm khám.
Tương tác thuốc Nifedipine
1. Tương tác với các thuốc khác
Theo thống kê, thuốc Nifedipine có khả năng tương tác với khoảng 620 loại thuốc khác, trong số đó có thể kể đến Aspirin, Jardiance, Ibuprofen, Metformin…
Dùng chung thuốc Nifedipin và Aspirin có thể gây tăng huyết áp.
Dùng chung Nifedipine và Jardiance có thể làm tăng nguy cơ mất nước, gây chóng mặt, choáng váng, ngất xỉu…
Tương tự với Aspirin, dùng đồng thời thuốc Nifedipin và Ibuprofen có thể khiến tình trạng tăng huyết áp nghiêm trọng hơn.
Dùng chung Nifedipine và Metformin có thể gây buồn ngủ, chậm nhịp tim, đau cơ, khó thở…
Ngoài những loại thuốc kể trên, Nifedipine còn có thể tương tác với các thuốc khác như Benadryl, Lipitor, Metoprolol Succinate ER, Xarelto, Apalutamide, Cisaprid…
2. Tương tác với thực phẩm
Nifedipin có thể xảy ra tương tác với thực phẩm là bưởi. Dùng chung thuốc Nifedipine với bưởi hoặc nước ép bưởi có thể gây ra các tác dụng phụ như đau đầu, huyết áp thấp, nhịp tim không ổn định, giữ nước dẫn đến sưng phù…
3. Tương tác với đồ uống
Nifedipine có thể xảy ra tương tác với rượu khi dùng chung, dẫn đến tình trạng thay đổi mạch đập hoặc nhịp tim, khiến người bệnh choáng váng, đau đầu, thậm chí ngất xỉu.
4. Cách tránh tương tác thuốc
Để tránh xảy ra tương tác thuốc, khi được bác sĩ chỉ định dùng Nifedipine, người bệnh nên chia sẻ với bác sĩ về tất cả loại thuốc đang dùng, kể cả thuốc không kê đơn.
Bảo quản thuốc Nifedipine
Tương tự với các loại thuốc khác, việc bảo quản thuốc Nifedipin cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
Đặt thuốc ở vị trí khô ráo, thoáng mát, không ẩm thấp hoặc bị ánh nắng trực tiếp chiếu vào.
Bảo quản thuốc trong hộp đựng kín, nên đánh dấu để phân biệt với thuốc khác.
Không đặt thuốc ở vị trí thuộc tầm với của trẻ em hoặc thú cưng.
Thường xuyên kiểm tra hạn sử dụng của thuốc.
Nên bảo quản thuốc trong hộp đựng kín
Cảnh báo và thận trọng khi dùng Nifedipine
Lưu ý chung:
Dùng Nifedipine không theo chỉ định của bác sĩ có thể gây tăng mức độ và tần suất của cơn đau thắt ngực.
Không dùng thuốc Nifedipin để điều trị cơn đau thắt ngực cấp tính.
Người bị suy tim hoặc suy chức năng thất trái vì suy tim nên thận trọng khi dùng Nifedipine.
Người bị bệnh gan hoặc tiểu đường nên thông báo với bác sĩ trước khi dùng thuốc.
Lưu ý với phụ nữ có thai: Không dùng Nifedipin cho phụ nữ có thai trừ khi được bác sĩ sản khoa và tim mạch tư vấn.
Lưu ý với phụ nữ đang cho con bú: Không dùng Nifedipine cho phụ nữ đang cho con bú.
Lưu ý khi vận hành máy móc/lái xe: Các phản ứng với thuốc Nifedipin trong thời gian đầu sử dụng có thể làm ảnh hưởng khả năng lái xe và vận hành máy móc. Mức độ phản ứng có thể khác nhau ở mỗi cá nhân.
Câu hỏi thường gặp
1. Nifedipin uống trước hay sau ăn?
Người bệnh có thể dùng thuốc Nifedipine cùng với bữa ăn, nhưng thuốc nên được uống vào lúc đói, trước khi ăn 1 giờ hoặc sau khi ăn 2 giờ. Tốt nhất người bệnh nên làm theo chỉ dẫn của bác sĩ.
2. Nifedipine có thể dùng chung với thuốc huyết áp khác không?
Người bệnh có thể dùng Nifedipin với thuốc hạ huyết áp khác nếu được bác sĩ chỉ định. Không nên tự ý kết hợp thuốc trong mọi trường hợp khi chưa được bác sĩ tư vấn.
Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội:
108 Phố Hoàng Như Tiếp, Phường Bồ Đề, TP. Hà Nội
(Đ/c cũ: 108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP. Hà Nội)
Nifedipine là thuốc điều trị tim mạch hiệu quả nhưng cần dùng đúng chỉ định và liều lượng để tránh tác dụng phụ nguy hiểm. Người bệnh nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, đặc biệt khi đang mắc bệnh nền hoặc mang thai. Để cập nhật thêm thông tin y khoa chính thống, bạn có thể theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và nhận tư vấn chuyên sâu từ đội ngũ bác sĩ đầu ngành trong lĩnh vực tim mạch, sản khoa và dược lâm sàng.
