Vấn đề hen suyễn có di truyền không là thắc mắc mà khiến rất nhiều người quan ngại khi trong gia đình đã từng có người mắc bệnh. Đây là một bệnh lý mãn tính nguy hiểm liên quan đến đường hô hấp. Việc tìm hiểu rõ về yếu tố di truyền và nguy cơ mắc bệnh có thể giúp bệnh nhân chủ động hơn trong việc phòng ngừa, phát hiện sớm và điều trị hiệu quả. Vậy, bệnh có di truyền không? Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh? Chi tiết sẽ được chuyên gia giải đáp đầy đủ trong bài viết sau đây!
Bệnh hen suyễn có yếu tố di truyền. Nếu cha hoặc mẹ đã từng bị bệnh, con có thể có nguy cơ mắc bệnh này cao hơn nhiều lần so với người không có tiền sử gia đình. Nguy cơ này thường sẽ tăng cao hơn nếu mẹ mắc bệnh. Tuy nhiên, di truyền chỉ làm tăng khả năng, không phải là yếu tố chắc chắn khiến người con mắc bệnh. Ngoài di truyền, còn nhiều yếu tố môi trường khác cũng gây ảnh hưởng. (1)
Mặc dù nguyên nhân chính xác của hen phế quản vẫn chưa được xác định rõ ràng nhưng nhiều nghiên cứu đã chỉ ra một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh này. Hiểu rõ các yếu tố nguy cơ sẽ giúp mỗi người phòng ngừa và kiểm soát bệnh hiệu quả hơn. (2)
Như vậy, nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh hen phế quản, từ di truyền, dị ứng, môi trường sống, lối sống và điều kiện xã hội. Việc nhận biết và hạn chế tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ này, kết hợp với chăm sóc y tế đúng cách giúp người bệnh kiểm soát cơn hen hiệu quả và cải thiện chất lượng cuộc sống.
>>>Co thể bạn chưa biết: Hen phế quản có lây không? Lây qua đường nào?
Bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn, vì đây là một tình trạng mạn tính kéo dài. Tuy nhiên, với sự phát triển của y học hiện đại, bệnh có thể được kiểm soát hiệu quả nhờ vào các phương pháp điều trị và thay đổi lối sống phù hợp. Mặc dù yếu tố di truyền làm tăng nguy cơ mắc bệnh, nhưng môi trường và thói quen sinh hoạt cũng đóng vai trò kích hoạt hoặc làm trầm trọng thêm bệnh.
Do đó, kiểm soát cơn hen phụ thuộc nhiều vào việc quản lý triệu chứng và thăm khám sức khỏe định kỳ.
Việc kiểm tra, chẩn đoán bệnh hen phế quản có di truyền hay không ngày càng được quan tâm, nhất là khi khoa học tiến bộ trong lĩnh vực di truyền học. Hen phế quản là bệnh lý phức tạp do nhiều yếu tố di truyền và môi trường tương tác gây ra. Hiện nay, các nhà nghiên cứu đã xác định được nhiều gen liên quan đến nguy cơ mắc bệnh, nhưng việc sử dụng một xét nghiệm gen đơn lẻ để chẩn đoán hay dự đoán bệnh vẫn còn hạn chế và chưa đủ chính xác. (3)
Thay vào đó, các nghiên cứu đang tập trung phát triển hồ sơ di truyền tổng hợp, kết hợp yếu tố di truyền cùng với các yếu tố cá nhân và môi trường nhằm tăng độ chính xác trong dự đoán và chẩn đoán. Đây là hướng tiếp cận đầy hứa hẹn, giúp xác định những người có nguy cơ cao, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, từ đó có biện pháp phòng ngừa và quản lý bệnh kịp thời.
Tuy nhiên, để ứng dụng rộng rãi trong lâm sàng, các phương pháp này cần được nghiên cứu thêm trên quy mô lớn và đa dạng về dân số. Trong tương lai, với sự phát triển của công nghệ và dữ liệu, việc dự đoán dựa trên mô hình kết hợp di truyền và môi trường có thể trở thành công cụ quan trọng giúp kiểm soát, điều trị bệnh hiệu quả hơn.
Hen phế quản do di truyền là tình trạng bệnh mang yếu tố gia đình, khiến người mắc dễ bị khởi phát triệu chứng từ sớm hoặc có biểu hiện nghiêm trọng hơn. Mục tiêu điều trị là kiểm soát triệu chứng, ngăn chặn cơn hen và giảm nguy cơ tổn thương phổi lâu dài. Một số phương pháp có thể được bác sĩ chỉ định để điều trị như:
Việc phối hợp chặt chẽ với bác sĩ để theo dõi và thay đổi kế hoạch điều trị (nếu cần) sẽ giúp người bệnh hen phế quản nâng cao chất lượng sống dù mang yếu tố di truyền. (4)
Để phòng ngừa suyễn ở người có yếu tố di truyền, việc tránh các yếu tố nguy cơ có thể kiểm soát là rất quan trọng. Người có tiền sử gia đình nên hạn chế tiếp xúc với khói thuốc, ô nhiễm không khí và các chất gây dị ứng. Đồng thời, duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát cân nặng và thăm khám sức khỏe định kỳ, từ đó giúp giảm nguy cơ phát triển hoặc làm bệnh nặng thêm. (5)
Hiện vẫn chưa có phương pháp để xác định chắc chắn rằng liệu hen suyễn có di truyền không khi thai nhi còn đang trong bụng mẹ. Tuy nhiên, các nghiên cứu về gen và yếu tố di truyền đang phát triển, giúp hiểu rõ hơn nguy cơ mắc bệnh để có biện pháp phòng ngừa kịp thời sau khi trẻ chào đời.
Hen phế quản do di truyền không phải lúc nào cũng nghiêm trọng hơn so với hen do môi trường. Cả hai đều có thể gây triệu chứng nghiêm trọng nếu không được kiểm soát tốt. Yếu tố di truyền làm tăng nguy cơ, còn môi trường có thể kích hoạt và làm trầm trọng thêm bệnh suyễn ở mỗi người.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Trên đây là vấn đề hen suyễn có di truyền không đã được chuyên gia Hô hấp giải đáp. Mặc dù đây là bệnh có thể di truyền nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Hiểu rõ về bệnh giúp mỗi người chủ động phòng ngừa và kiểm soát bệnh. Nếu phát hiện bản thân hay bạn bè người thân có triệu chứng bệnh, hãy đến cơ sở y tế để thăm khám và có phác đồ điều trị phù hợp.
