Ghẻ nước ở tay là bệnh da liễu phổ biến do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây ra gây ngứa ngáy khó chịu, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Vậy tay bị ghẻ nước trông như thế nào? Nguyên nhân gây bệnh là gì? Làm sao để nhận biết và phòng tránh hiệu quả? Hãy cùng ThS.BS.CKI Phạm Trường An, Đơn vị Da liễu – Thẩm mỹ Da, Trung tâm Khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7 tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Ghẻ nước ở tay là bệnh da liễu phổ biến do sự xâm nhập cái ghẻ mang tên Sarcoptes scabiei. Chúng đào hang dưới bề mặt da, đẻ trứng và gây ra các triệu chứng như ngứa dữ dội cùng các nốt mụn nước khó chịu. Đặc biệt, cơn ngứa trở nên nhiều hơn vào ban đêm, khiến người bệnh khó chịu, mất ngủ.
Ghẻ nước ở tay có khả năng lây lan rất nhanh qua tiếp xúc gần giữa người với người. Thời điểm bệnh phát triển mạnh nhất khi thời tiết lạnh. Những người tiếp xúc nhiều với môi trường nước bẩn, ô nhiễm, chứa vi khuẩn và ký sinh trùng, như các khu vực kênh rạch, ao hồ, có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. (1)
Sarcoptes scabiei (cái ghẻ) là nguyên nhân chính gây ra ghẻ nước ở tay. Loại ký sinh trùng này đào hang dưới da và tồn tại bằng cách ký sinh, gây ngứa và tổn thương da. Bệnh lây truyền chủ yếu qua hai con đường: trực tiếp từ người sang người hoặc gián tiếp từ môi trường xung quanh. (2)
Tay bị ghẻ nước dễ dàng lây truyền qua tiếp xúc da kề da với người mắc bệnh. Khi đã xâm nhập, cái ghẻ đào hang dưới da và gây tổn thương. Các triệu chứng đầu tiên của bệnh thường xuất hiện sau 2-6 tuần.
Để ngăn ngừa sự lây lan, các chuyên gia da liễu khuyến nghị điều trị đồng thời cho tất cả những người có tiếp xúc gần gũi với người bệnh, ngay cả khi họ chưa có bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh ghẻ. Điều này giúp giảm nguy cơ tái nhiễm và bùng phát bệnh trong cộng đồng. (3)
Dùng chung vật dụng cá nhân như chăn, màn, khăn tắm, quần áo với người mắc bệnh ghẻ nước ở tay làm lây lan nhanh. Ký sinh trùng cái ghẻ có khả năng bám vào những đồ dùng này, tạo điều kiện để chúng xâm nhập vào da của người khác, dẫn đến lây nhiễm gián tiếp.
Vệ sinh cá nhân không đúng cách là một trong những nguyên nhân gây bệnh ghẻ nước. Không tắm rửa thường xuyên, rửa tay sau khi đi vệ sinh hoặc sau khi từ bên ngoài về, mặc quần áo ẩm ướt lâu ngày tạo điều kiện thuận lợi cho ký sinh trùng bám lên da và xâm nhập, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Sống trong môi trường đông đúc, thiếu vệ sinh, ẩm thấp và có nhiều nấm mốc là điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ký sinh trùng gây bệnh ghẻ nước ở tay. Trong những điều kiện này, cái ghẻ dễ dàng tìm cơ hội xâm nhập vào da, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh cao.
Khi hệ miễn dịch suy yếu, cơ thể dễ bị cái ghẻ tấn công và gặp khó khăn trong việc chống lại sự xâm nhập của ký sinh trùng, tạo điều kiện thuận lợi cho cái ghẻ phát triển mạnh mẽ và gây bệnh.
Bệnh ghẻ nước biểu hiện qua một số triệu chứng rõ rệt như:
Đối với người đã từng bị ghẻ, triệu chứng xuất hiện nhanh chóng chỉ sau vài ngày. Ngược lại, ở những người mắc lần đầu, có thể mất tới 6 tuần để dấu hiệu như ngứa hoặc phát ban trở nên rõ ràng. Dù vậy, trong thời gian ủ bệnh, người nhiễm ghẻ nước vẫn có khả năng lây truyền bệnh sang người khác, ngay cả khi chưa có biểu hiện cụ thể.
Đầu ngón tay là nơi có lớp da mỏng, dễ bị cái ghẻ tấn công và ký sinh. Đây cũng là vị trí thường xuyên tiếp xúc với các bề mặt và môi trường bên ngoài, tạo điều kiện thuận lợi cho ghẻ xâm nhập và gây ngứa ngáy.
Kẽ ngón tay có da mỏng và thường ẩm ướt là vị trí trú ẩn ưa thích của cái ghẻ. Nếu không vệ sinh kỹ, ghẻ dễ dàng đào hang, gây ngứa ngáy dữ dội và có nguy cơ nhiễm trùng cao nếu cào gãi nhiều.
Lòng bàn tay là khu vực có nhiều nếp gấp và giữ độ ẩm, khiến cái ghẻ dễ ký sinh và phát triển. Khi bị ghẻ nước ở bàn tay, các triệu chứng ngứa và mụn nước xuất hiện rõ rệt, ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hàng ngày.
Mặt trước cổ tay dễ bị ghẻ nước tấn công do đây là vùng da mỏng, tiếp xúc nhiều với quần áo và các bề mặt. Ký sinh trùng tại khu vực này gây phát ban và ngứa kéo dài.
Không. Ghẻ nước ở tay không nguy hiểm, nhưng lại rất phổ biến và dễ lây lan. Bệnh có thể được kiểm soát và chữa trị bằng các loại thuốc bôi ngoài da hoặc thuốc uống phù hợp. Tuy nhiên, nếu điều trị không kịp thời hoặc sai cách, ký sinh trùng có thể sinh sôi nhanh chóng, dẫn đến các biến chứng ghẻ nước nặng như lở loét da, nhiễm trùng da, ghẻ chàm hóa (giai đoạn nặng của bệnh ghẻ)…
Vì vậy, các bác sĩ da liễu Tâm Anh khuyến cáo người bệnh cần điều trị sớm để loại bỏ hoàn toàn ký sinh trùng. Những người có tiếp xúc gần với người bệnh cũng nên được điều trị để ngăn ngừa nguy cơ lây lan và tái phát bệnh.
Thông qua quan sát các triệu chứng bên ngoài như phát ban và mụn nước trên da, bác sĩ có thể chẩn đoán ghẻ nước dựa trên đặc điểm tổn thương và cảm giác ngứa mà người bệnh mô tả.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể thực hiện cạo da tại vùng bị ảnh hưởng để lấy mẫu. Mẫu này sẽ được kiểm tra dưới kính hiển vi nhằm phát hiện sự hiện diện của ký sinh trùng cái ghẻ hoặc trứng giúp chẩn đoán chính xác.
Tự ý điều trị nhưng không đúng cách có thể làm cái ghẻ phát triển mạnh mẽ, lan rộng ra nhiều vùng da khác, làm bệnh trở nặng.
Bệnh cần được điều trị tại các cơ sở y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc uống hoặc thuốc bôi phù hợp với từng tình trạng cụ thể, nhằm tiêu diệt hoàn toàn cái ghẻ, loại bỏ trứng ghẻ, ngăn chặn sự lây lan của bệnh.
Các chuyên gia Da liễu – Thẩm mỹ Da khuyến cáo không tự ý dùng thuốc bôi trị ghẻ nước ở tay tại nhà, vì có thể gây ngứa lan rộng và tái phát. Để đảm bảo an toàn, cần đến cơ sở y tế để được bác sĩ kê đơn phù hợp, giúp kiểm soát và loại bỏ hoàn toàn bệnh
Hiện không có phương pháp nào đảm bảo ngăn chặn hoàn toàn nguy cơ mắc ghẻ nước. Tuy nhiên, nếu đã mắc bệnh, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp sau để giảm thiểu khả năng tái phát và hạn chế lây nhiễm sang người khác:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Nếu ghẻ nước ở tay gây ngứa ngáy khó chịu kéo dài, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM để điều trị dứt điểm, chúc bạn nhanh chóng lấy lại làn da khỏe mạnh.
