Dấu hiệu bệnh trĩ ở phụ nữ: Nguyên nhân, chẩn đoán và phòng ngừa

Bệnh trĩ ở phụ nữ là tình trạng phổ biến, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Bệnh xảy ra do sự giãn nở quá mức của các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng dưới, có thể gây ngứa, nóng rát và đau. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp giảm thiểu biến chứng và cải thiện tình trạng bệnh.

Bệnh trĩ ở phụ nữ là gì?

Bệnh trĩ ở phụ nữ là tình trạng các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng dưới bị giãn nở quá mức, gây ra tình trạng sưng, đau và khó chịu. Có 2 loại bệnh chính:

• Trĩ nội: Xảy ra khi các tĩnh mạch bên trong trực tràng bị sưng. Trĩ nội thường không gây đau nhưng có thể chảy máu khi đi đại tiện.
• Trĩ ngoại: Hình thành bên ngoài hậu môn, gây đau đớn, sưng tấy và khó chịu, đặc biệt khi ngồi hoặc vận động.

Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh trĩ cao hơn nam giới do các yếu tố đặc thù như mang thai, sinh nở, thay đổi nội tiết tố và các thói quen sinh hoạt. Khi mang thai, áp lực từ tử cung đang phát triển có thể làm suy yếu các tĩnh mạch vùng hậu môn, dẫn đến trĩ. Sau sinh, việc rặn mạnh trong quá trình chuyển dạ cũng có thể góp phần gây bệnh.

Dấu hiệu bệnh trĩ ở phụ nữ

Các dấu hiệu bệnh trĩ ở phụ nữ ban đầu thường không rõ ràng, tuy nhiên theo thời gian các búi trĩ phát triển lớn dần và gây ra một số biểu hiện như:

1. Chảy máu khi đại tiện

Máu thường có màu đỏ tươi, dính trên giấy vệ sinh hoặc trong bồn cầu sau khi đi đại tiện. Ở giai đoạn đầu bị trĩ, lượng máu thường ít và chỉ thấy khi lau chùi, nhưng khi bệnh tiến triển, máu có thể nhỏ giọt hoặc phun thành tia. Ngoài ra, tình trạng chảy máu có thể kèm theo đau hoặc không đau vùng hậu môn.

2. Sa búi trĩ

Búi trĩ có thể sa ra ngoài hậu môn, ban đầu có thể tự co lại nhưng khi bệnh tiến triển nặng, búi trĩ có thể nằm ngoài hậu môn và cần được đẩy vào bằng tay hoặc không thể đẩy vào vị trí ban đầu. Tình trạng này gây đau đớn và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

3. Đau rát hậu môn

Người bệnh thường cảm thấy đau và nóng rát ở vùng hậu môn, đặc biệt khi đi đại tiện hoặc khi ngồi lâu. Cảm giác đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội nhất là khi búi trĩ bị viêm hoặc có huyết khối.

4. Ngứa ngáy vùng hậu môn

Ngoài cảm giác đau, người bệnh cũng cảm thấy bị ngứa ngáy xung quanh vùng hậu môn. Nguyên nhân gây ngứa có thể do dịch nhầy tiết ra từ búi trĩ làm kích ứng da, lâu dài dẫn đến viêm nhiễm và khó chịu.

5. Táo bón kéo dài

Táo bón kéo dài khiến bệnh trĩ có xu hướng nặng hơn. Người bệnh thường phải rặn mạnh khi đi tiêu sẽ làm tăng áp lực lên tĩnh mạch, làm tổn thương vùng hậu môn và tăng nguy cơ chảy máu.

6. Cảm giác nặng và sưng ở hậu môn

Phụ nữ mắc bệnh trĩ có thể cảm thấy vùng hậu môn nặng nề, sưng tấy, đặc biệt sau khi đi đại tiện hoặc ngồi lâu. ​Nguyên nhân cũng có thể do sự gia tăng áp lực trong tĩnh mạch hậu môn.

7. Đau khi ngồi lâu hoặc cử động

Ngồi làm việc lâu có thể làm tăng áp lực lên búi trĩ và gây đau đớn. Một số chị em còn cảm thấy đau hậu môn ngay cả khi di chuyển, đi bộ, cúi người xuống hoặc nâng vật nặng.

8. Khó khăn khi đi đại tiện

​Búi trĩ hình thành có thể gây cản trở quá trình đại tiện, khiến người bệnh cảm thấy đau đớn và khó chịu. Họ có cảm giác không đi hết phân hoặc phải mất nhiều thời gian để đại tiện.

9. Cảm giác vướng víu, khó chịu

Nhiều người mô tả cảm giác như có vật lạ ở hậu môn, đặc biệt khi búi trĩ sa ra ngoài hậu môn. Tình trạng này gây vướng víu, khó chịu, bất tiện trong sinh hoạt và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Nguyên nhân gây bệnh trĩ ở phụ nữ

Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ ở phụ nữ. Dưới đây là các yếu tố phổ biến:

1. Mang thai và sinh nở

Trong thai kỳ, đặc biệt là ở giai đoạn cuối thai kỳ, tử cung to ra gây áp lực lên các tĩnh mạch ở vùng chậu và hậu môn, làm tăng nguy cơ mắc trĩ. Ngoài ra, sự thay đổi nồng độ estrogen và progesterone trong thời kỳ kinh nguyệt, mang thai và mãn kinh cũng có thể khiến các tĩnh mạch bị sưng và viêm.

2. Chế độ ăn uống thiếu chất xơ

Chất xơ giúp làm mềm phân và điều hòa nhu động ruột, giảm nhu cầu rặn, theo đó ăn quá ít chất xơ có thể dẫn đến táo bón và làm tăng khả năng mắc bệnh trĩ.

3. Thói quen sinh hoạt

Lối sống ít vận động, ngồi làm việc trong thời gian dài hoặc đứng quá lâu có thể làm tăng áp lực lên vùng hậu môn, làm tăng khả năng bị sưng tĩnh mạch và góp phần vào sự phát triển của bệnh trĩ.

4. Bị táo bón kéo dài

Táo bón cũng phổ biến trong thời kỳ mang thai, nguyên nhân là do sự thay đổi nội tiết tố và tử cung đang phát triển, có thể gây áp lực lên ruột và dẫn đến bệnh trĩ. Vì việc rặn mạnh khi đi đại tiện sẽ gây thêm áp lực lên vùng trực tràng.

5. Thói quen rặn mạnh khi đi vệ sinh

Khi bị táo bón, người bệnh thường cố rặn hoặc rặn mạnh để đẩy phân ra ngoài. Tuy nhiên, thói quen này thường không tốt, nếu duy trì trong thời gian dài sẽ làm tăng áp lực lên tĩnh mạch hậu môn, gây sưng đau và hình thành búi trĩ.

Chẩn đoán bệnh trĩ ở phụ nữ

Bác sĩ thường chẩn đoán bệnh trĩ dựa trên việc đánh giá triệu chứng và kiểm tra lâm sàng vùng hậu môn. Trong một số trường hợp, các xét nghiệm bổ sung có thể được thực hiện để loại trừ các bệnh lý khác hoặc đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh trĩ.

• Nội soi hậu môn: Sử dụng một ống soi ngắn để quan sát bên trong ống hậu môn và trực tràng dưới.​ Phương pháp giúp bác sĩ đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh trĩ.
• Nội soi trực tràng – đại tràng sigma: Phương pháp sử dụng một ống soi với kích thước dài hơn để kiểm tra phần dưới của đại tràng, nhằm giúp phát hiện các bất thường khác.​
• Nội soi đại tràng: Trong trường hợp nghi ngờ có bệnh lý khác ở đại tràng, bác sĩ có thể chỉ định nội soi toàn bộ đại tràng để tìm kiếm những bất thường.

Việc chẩn đoán chính xác giúp sẽ giúp bác sĩ xác định phương pháp điều trị phù hợp và loại trừ các bệnh lý nghiêm trọng như ung thư đại trực tràng.​

Biến chứng bệnh trĩ ở phụ nữ

Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh trĩ ở phụ nữ sẽ trở nên nghiêm trọng, và có nguy cơ biến chứng cao.

• Thiếu máu: Chảy máu kéo dài từ búi trĩ có thể dẫn đến thiếu máu, gây mệt mỏi và suy nhược.​ Tuy nhiên, tình trạng thiếu máu do trĩ rất hiếm khi xảy ra.
• Nghẹt búi trĩ: Búi trĩ sa ra ngoài và không thể đẩy trở lại vào trong hậu môn, gây đau đớn nghiêm trọng và có thể dẫn đến hoại tử mô.​
• Hình thành cục máu đông: Đôi khi cục máu đông có thể hình thành trong trĩ ngoại và được gọi là trĩ huyết khối, gây ra những cơn đau đớn và sưng tấy tại vùng hậu môn.​
• Viêm nhiễm: Búi trĩ sa ra ngoài có thể bị viêm nhiễm, dẫn đến ngứa ngáy, đau rát và khó chịu.​

Điều trị bệnh trĩ ở phụ nữ

Điều trị bệnh trĩ ở phụ nữ cần dựa vào mức độ bệnh, tình trạng sức khỏe và lối sống của người bệnh.

1. Thay đổi lối sống

Tăng cường chất xơ ưu tiên ăn nhiều rau xanh, hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt để giúp nhuận tràng, giảm táo bón. Hạn chế đồ ăn cay nóng, uống rượu bia, cà phê… vì chúng có thể kích thích niêm mạc hậu môn. Ngoài ra, cần uống đủ nước ít nhất 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày để giúp làm mềm phân.

Ngoài chế độ ăn uống, người bệnh cũng nên quan tâm đến vận động bằng cách tập thể dục thường xuyên ưu tiên các môn thể thao như: Đi bộ, yoga, bơi lội… để tăng tuần hoàn máu và làm giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn. Đặc biệt nên tránh ngồi hoặc đứng quá lâu. Nếu công việc yêu cầu ngồi lâu, nên đứng dậy đi lại sau mỗi 30-60 phút.

2. Sử dụng thuốc

• Thuốc bôi hoặc đặt hậu môn: Nhóm thuốc chứa hydrocortison, lidocain giúp giảm đau, chống viêm.
• Thuốc uống: Các loại thuốc giúp tăng sức bền thành mạch như flavonoid (Daflon), rutin.
• Thuốc nhuận tràng: Nếu bị táo bón nặng, có thể sử dụng thuốc nhuận tràng nhẹ nhưng không lạm dụng.

3. Thủ thuật y tế

Trong trường hợp nặng, các phương pháp như thắt búi trĩ bằng vòng cao su, tiêm xơ, đốt trĩ bằng laser hoặc sóng cao tần, phẫu thuật cắt trĩ có thể được áp dụng.

Lưu ý: Phụ nữ mang thai và sau sinh cần thận trọng trong khi điều trị bệnh trĩ, nên ưu tiên phương pháp tự nhiên và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Phụ nữ bị bệnh trĩ nên tìm kiếm sự tư vấn y tế nếu thấy các biểu hiện bất thường như:

• Chảy máu khi đại tiện kéo dài hoặc lượng máu nhiều.​
• Tình trạng đau đớn kéo dài ở vùng hậu môn.​
• Búi trĩ đã sa ra ngoài và khó đẩy vào vị trí ban đầu
• Đã tự điều trị tại nhà nhưng triệu chứng bệnh không giảm

Phòng ngừa bệnh trĩ ở phụ nữ

Để ngăn ngừa bệnh trĩ và giảm các triệu chứng của bệnh, phụ nữ nên tham khảo những mẹo sau đây:

• Tăng cường chất xơ trong chế độ ăn uống: Ăn nhiều rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt để duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh.​
• Uống đủ nước: Đảm bảo cung cấp đủ lượng nước hàng ngày (nên uống 6 – 8 cốc nước/ngày) để hỗ trợ quá trình tiêu hóa.​ (3)
• Tập thể dục thường xuyên: Vận động hàng ngày giúp cải thiện tuần hoàn máu và giảm nguy cơ táo bón.​
• Tránh ngồi hoặc đứng quá lâu: Thay đổi tư thế thường xuyên để giảm áp lực lên vùng hậu môn.​
• Đi đại tiện khi có nhu cầu: Không trì hoãn việc đi tiêu để tránh táo bón và căng thẳng khi đại tiện.​

Thắc mắc thường gặp

1. Phụ nữ bị trĩ nên ăn gì và kiêng gì?

Nên ăn thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc và uống nhiều nước. Hạn chế thực phẩm cay nóng, đồ chiên rán, thức uống có cồn rượu, bia và cà phê để tránh kích thích vùng hậu môn.​

2. Phụ nữ mang thai bị trĩ có ảnh hưởng đến thai nhi không?

Bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai thường không ảnh hưởng trực tiếp đến thai nhi, nhưng có thể gây khó chịu cho mẹ bầu. Việc quản lý triệu chứng và duy trì lối sống lành mạnh giúp giảm thiểu tác động của bệnh trĩ trong thai kỳ.​

3. Phụ nữ bị trĩ có quan hệ tình dục được không?

Phụ nữ bị trĩ vẫn có thể quan hệ tình dục, nhưng nên tránh các hoạt động gây áp lực lên vùng hậu môn. Nếu cảm thấy đau hoặc khó chịu, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phù hợp.​

​Khoa Tiêu hóa tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh chuyên chẩn đoán và điều trị các bệnh lý liên quan đến ống tiêu hóa, đặc biệt là bệnh trĩ. Đặc biệt, bệnh viện áp dụng mô hình điều trị đa chuyên khoa, phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa như Ngoại tiêu hóa, Chẩn đoán hình ảnh, Nội soi tiêu hóa, Dinh dưỡng và Gây mê hồi sức… nhằm mang đến hiệu quả điều trị toàn diện, an toàn và tối ưu nhất cho người bệnh.

Để biết thêm thông tin về bệnh trĩ ở phụ nữ hoặc các phương pháp điều trị bệnh trĩ an toàn, hiệu quả. Quý khách hàng vui lòng liên hệ:

Bệnh trĩ ở phụ nữ là một vấn đề sức khỏe phổ biến nhưng có thể kiểm soát và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Vì vậy, khi có dấu hiệu bất thường, phụ nữ nên đi khám để được bác sĩ tư vấn và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng không mong muốn sau này.