Đau dạ dày kiêng ăn gì để tránh làm tổn thương niêm mạc dạ dày?

Đau dạ dày kiêng ăn gì là thắc mắc chung của nhiều người bệnh. Mức độ đau có thể tiến triển do viêm loét, căng thẳng hay thói quen ăn uống chưa đúng cách. Vậy đau dạ dày không nên ăn gì để bảo vệ niêm mạc dạ dày, thuyên giảm mức độ đau?

Đau dạ dày kiêng ăn gì?

Khi bị đau dạ dày, việc chú ý đến các yếu tố có thể kích thích cơn đau tiến triển bao gồm chế độ ăn uống là điều nên làm. Vậy người bị đau dạ dày không nên ăn gì? Người bệnh nên tránh những thực phẩm và đồ uống sau:

1. Đồ chua, có tính axit cao

Đau dạ dày kiêng ăn gì? Kiêng ăn đồ chua và các thực phẩm có tính axit cao. Những thực phẩm này có thể làm tăng sản xuất axit trong dạ dày, gây kích ứng niêm mạc dạ dày vốn đã bị tổn thương, khiến các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn. Các loại quả chua và đồ lên men như cam, chanh, cà chua, giấm, dưa muối chua… không nên sử dụng khi bị đau dạ dày. (1)

2. Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ

Người bệnh đau dạ dày nên kiêng ăn gì? Nên tránh ăn đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ vì chúng có thể khiến dạ dày phải làm việc nhiều hơn, gây đầy bụng, khó tiêu. Chất béo bão hòa trong thực phẩm chiên rán còn có thể làm tăng tình trạng viêm trong cơ thể, từ đó ảnh hưởng đến quá trình phục hồi niêm mạc dạ dày. (2)

3. Đồ uống có cồn

Thức uống có cồn nên loại trừ đầu tiên nếu bạn còn phân vân đau dạ dày nên kiêng ăn gì. Các loại đồ uống như rượu, bia có thể làm các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn. Rượu kích thích tiết axit dạ dày, có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm. Nó còn có khả năng làm suy yếu lớp bảo vệ niêm mạc dạ dày, tăng nguy cơ gây loét dạ dày.

4. Hạn chế ăn nhiều thực phẩm chứa caffein

Trong danh sách đau dạ dày tránh ăn gì có sự xuất hiện của thực phẩm chứa cafein như cà phê, nước ngọt và trà. Chất này có thể làm tăng sản xuất axit trong dạ dày, gây kích ứng niêm mạc dạ dày và làm trầm trọng thêm các triệu chứng như đau và khó chịu. Đặc biệt, những người bị thừa axit dạ dày sẽ cảm thấy khó chịu hơn khi tiêu thụ caffein.

5. Nước có ga

Các loại nước có ga có thể làm các triệu chứng đau dạ dày trở nên tồi tệ hơn. Sự hiện diện của carbon dioxide (khí CO₂) trong nước có ga làm tăng áp lực trong dạ dày, dễ gây ợ hơi và cảm giác nặng bụng. Vậy bị đau dạ dày kiêng ăn gì? Người có vấn đề về dạ dày cần hạn chế sử dụng nước ngọt có ga.

6. Bánh kẹo, thực phẩm chứa nhiều đường bổ sung

Người đau dạ dày không nên ăn gì? Hạn chế ăn bánh kẹo và thực phẩm chứa nhiều đường bổ sung là cách phòng chống hội chứng Dumping. Hội chứng này gây ra tình trạng rỗng dạ dày nhanh chóng và gây tiêu chảy ở người bệnh. Ngoài ra, các chất tạo ngọt như Sorbitol và Xylitol trong thực phẩm có thể gây đầy hơi, chướng bụng. Đau dạ dày kiêng ăn gì? Câu trả lời là kiêng bánh quy, bánh ngọt, bánh kem, sữa socola, nước ngọt, nước ép trái cây và các loại sữa chua có hương vị.

7. Sữa và các sản phẩm từ sữa

Sữa và các sản phẩm từ sữa như phô mai, kem, sữa chua có hương vị, sản phẩm chứa lactose… là những món tiếp theo cần xem xét khi chưa biết đau dạ dày kiêng ăn gì? Bởi nhóm thực phẩm này chứa nhiều chất béo, có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng khó tiêu, đầy bụng…

Với những người không dung nạp lactose, thu nạp thực phẩm chứa lactose có thể gây đầy hơi, đau bụng, buồn nôn và tiêu chảy. Tuy nhiên, người bệnh có thể thay thế bằng sữa chua không béo, không đường vì có chứa probiotics giúp điều chỉnh nhu động ruột, hạn chế các triệu chứng khó chịu trên. (3)

8. Thực phẩm khó tiêu, nhiều chất xơ không hòa tan

Đau dạ dày kiêng ăn gì? Chất xơ không hòa tan có thể gây kích ứng niêm mạc ruột già, kích thích tiết nước và chất nhầy, làm tiêu chảy nặng hơn. Người bị đau bao tử sử dụng chất xơ không hòa tan có thể gây đầy hơi, chướng bụng và làm trầm trọng thêm các triệu chứng ở người mắc bệnh tiêu hóa mãn tính.

Các thực phẩm chứa chất xơ hòa tan cần tránh bao gồm: ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt và lúa mì nguyên hạt, rau sống, các loại hạt và quả hạch, vỏ trái cây, bắp rang và rau họ cải như bông cải xanh, súp lơ trắng, bắp cải…

9. Tránh ăn nhiều thực phẩm cay nóng

Gia vị cay có thể kích thích niêm mạc dạ dày, dẫn đến cơn đau bụng và khiến tình trạng loét trở nên trầm trọng hơn. Một số nghiên cứu cho thấy capsaicin trong ớt có thể gây tăng tiết axit dạ dày. Vậy người bệnh đau bao tử kiêng ăn những gì? Kiêng các loại thực phẩm có tính cay nóng như ớt, tiêu, mù tạt, tỏi sống và các loại nước sốt chua cay… để tránh làm tăng nặng cơn đau.

10. Thực phẩm chế biến sẵn, đồ đóng hộp

Đau dạ dày kiêng ăn gì? Các thực phẩm chế biến sẵn bao gồm đồ ăn nhanh, thực phẩm chiên rán, thịt chế biến sẵn như xúc xích và thịt xông khói, đồ ăn đóng hộp, thực phẩm đông lạnh; các loại đồ ăn nhẹ đóng gói như bánh quy, bánh snack…

Những thực phẩm này thường chứa nhiều chất béo, đường và muối, có thể gây kích ứng đường tiêu hóa, làm các triệu chứng trở nên trầm trọng. Ngoài ra, chúng còn thiếu chất xơ, làm chậm quá trình tiêu hóa và có thể gây táo bón.

Ngoài thực phẩm, người bị đau dạ dày kiêng gì thêm?

Ngoài việc tìm hiểu đau dạ dày kiêng ăn gì, người bệnh cũng cần thay đổi một số thói quen, sinh hoạt để giảm thiểu triệu chứng. Những thói quen nên thay đổi như:

• Ăn quá no hoặc quá đói: Khi ăn quá nhiều trong một bữa, dạ dày phải tiết nhiều axit để tiêu hóa, làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày và kích thích viêm. Ngược lại, nếu để bụng quá đói, axit dạ dày tiết ra nhưng không có thức ăn để trung hòa, gây đau dạ dày. Nên ăn 2-3 bữa chính, kèm theo 2 bữa phụ, không bỏ bữa, đặc biệt là bữa sáng.
• Bữa ăn quá gần giấc ngủ: Ăn khuya khiến dạ dày phải hoạt động khi đáng lẽ nên được nghỉ ngơi, làm tăng nguy cơ trào ngược axit và đầy bụng. Cố gắng ăn đúng giờ mỗi ngày, hạn chế ăn sau 8 giờ tối. Nếu cần ăn nhẹ trước khi ngủ, chọn thực phẩm dễ tiêu hóa như chuối, sữa ấm, bánh mì nguyên cám…
• Uống thiếu nước: Nước giúp bảo vệ lớp niêm mạc dạ dày, hỗ trợ tiêu hóa và trung hòa một phần axit dư thừa. Nên uống khoảng 2 lít nước/ngày, ưu tiên nước ấm. Không uống quá nhiều nước ngay trước hoặc trong bữa ăn, nên uống trước hoặc sau bữa ăn khoảng 30 phút.
• Nằm hoặc vận động mạnh ngay sau ăn: Nếu vận động mạnh ngay sau bữa ăn, năng lượng sẽ bị phân tán đến cơ bắp, làm chậm tiêu hóa, dễ gây đầy bụng, trào ngược. Vì vậy, sau ăn nên nghỉ ngơi khoảng 30 phút trước khi làm việc hoặc vận động.
• Stress: Theo nghiên cứu, stress có thể làm các triệu chứng đau dạ dày trở nên nghiêm trọng. Do đó, việc kiểm soát căng thẳng là rất cần thiết để hạn chế những ảnh hưởng đến sức khỏe dạ dày.
• Hút thuốc: Hút thuốc lá là thói quen có hại đối với những người bị đau dạ dày, vì nó làm giảm lưu lượng máu đến niêm mạc dạ dày, từ đó làm chậm quá trình phục hồi.
• Một số loại thuốc: Nếu đang sử dụng thuốc và cảm thấy tình trạng đau dạ dày tăng nặng hoặc kéo dài trong 48 giờ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về việc thay đổi thuốc để làm giảm triệu chứng đau dạ dày.

Lời khuyên giúp bảo vệ dạ dày tốt hơn

1. Chế độ ăn uống cho người đau dạ dày

• Thực phẩm dễ tiêu hóa: Lựa chọn các món ăn nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa như rau củ nấu chín kỹ để giúp dạ dày không bị kích ứng. Tránh thực phẩm chế biến sẵn có chứa nhiều chất béo, đường và muối.
• Thực phẩm giàu probiotic: Bổ sung các thực phẩm như sữa chua tự nhiên hoặc kefir để hỗ trợ sự cân bằng của vi khuẩn đường ruột, đặc biệt sau thời gian sử dụng kháng sinh.
• Hạn chế thực phẩm gây kích ứng: Tránh thực phẩm cay, nóng, chứa nhiều chất béo, đồ chiên, có tính axit, chứa nhiều đường… để không làm trầm trọng thêm triệu chứng đau dạ dày.

Xem thêm:

• Đau dạ dày nên ăn gì?

2. Dùng thuốc theo chỉ định

• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu bị đau bụng dai dẳng hoặc nghiêm trọng, người bệnh nên khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị thích hợp.
• Thuốc không kê đơn: Trước khi dùng thuốc không kê đơn giảm đau dạ dày, hãy tham khảo ý kiến dược sĩ hoặc bác sĩ.
• Gừng: Sử dụng gừng tươi, khô hoặc trà gừng giúp giảm buồn nôn và cảm giác khó chịu.

3. Theo dõi tình trạng sức khỏe

• Tái khám khi cần thiết: Nếu các triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng, không nên bỏ qua mà cần đến bác sĩ để được kiểm tra và điều trị đúng cách.
• Ghi nhật ký thực phẩm: Theo dõi nhật ký thực phẩm để xác định các thực phẩm hoặc thói quen gây kích ứng dạ dày, giúp điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý.
• Điều chỉnh dần chế độ ăn: Khi tình trạng sức khỏe được cải thiện, người bệnh nên bắt đầu với những món ăn nhẹ, dễ tiêu hóa, sau đó mới trở lại với đa dạng các loại thực phẩm.

Để đặt lịch thăm khám, tư vấn về sức khỏe, Quý khách vui lòng liên hệ trực tiếp qua:

Hiểu rõ đau dạ dày kiêng ăn gì là bước quan trọng giúp kiểm soát triệu chứng và ngăn bệnh tiến triển. Tuy nhiên, chế độ ăn chỉ là một phần trong quá trình điều trị. Để xác định nguyên nhân chính xác và xây dựng phác đồ phù hợp, bạn nên thăm khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh . Với đội ngũ chuyên gia Tiêu hóa đầu ngành và hệ thống chẩn đoán hiện đại, Tâm Anh giúp bạn điều trị hiệu quả, an toàn và toàn diện. Đặt lịch khám ngay hôm nay!