8 cách chăm sóc trẻ bị cúm tại nhà hiệu quả, an toàn và mau khỏe

Cúm mùa ở trẻ em có thể diễn biến với nhiều mức độ khác nhau, tùy thuộc vào nhiều yếu tố như độ tuổi, thể trạng sức khỏe, thời điểm phát hiện bệnh… Thông thường, nếu trẻ mắc bệnh ở mức độ nhẹ, bệnh sẽ khỏi sau khoảng 5-7 ngày nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách. Vậy cách chăm sóc trẻ bị cúm tại nhà như thế nào?

Cảm cúm ở trẻ em là gì?

Bệnh cúm ở trẻ em (Influenza) là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, gây ra bởi virus cúm (Influenza). Các chủng virus cúm phổ biến ở trẻ em gồm: virus cúm A – dễ gây đại dịch, virus cúm B và virus cúm C. Cúm mùa lây từ người này sang người khác thông qua giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Những giọt bắn chứa virus có thể xâm nhập vào mũi, miệng hoặc được hít vào phổi của người khỏe mạnh ở khoảng cách gần.

Khoảng 1-4 ngày sau nhiễm virus, các triệu chứng của bệnh cúm sẽ đột ngột xuất hiện, thường gặp như: sốt cao (38-40 độ C), rét run, đau bụng, ho khan, đau nhức cơ, mệt mỏi toàn thân, đau đầu, nghẹt mũi, chảy nước mũi, biếng ăn, buồn nôn, có thể có tiêu chảy… Khi trẻ có các dấu hiệu này, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra và điều trị phù hợp, hạn chế tổn thương và ngăn ngừa biến chứng.

Bệnh cúm thường lành tính nhưng trong một số trường hợp, bệnh có diễn tiến nặng gây biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, suy hô hấp, viêm tai giữa, viêm xoang cấp, viêm phế quản, viêm cơ tim, suy tim cấp, sốc nhiễm trùng, suy đa tạng… thậm chí tử vong. Nguy cơ xuất hiện biến chứng sẽ cao hơn nếu bệnh xảy ra ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi, trẻ có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, chưa được tiêm phòng hoặc có bệnh nền mạn tính như bệnh phổi, tim mạch, nội tiết, gan, thận.

Hướng dẫn cách chăm sóc trẻ bị cúm tại nhà

Cách chăm sóc trẻ bị cúm tại nhà, giúp trẻ nhanh hồi phục:

1. Hạ sốt đúng cách

Nếu trẻ sốt nhẹ, bố mẹ có thể hạ sốt cho trẻ bằng cách cho trẻ uống nhiều nước, dùng khăn ấm lau người cho trẻ, chườm ấm, cho trẻ mặc đồ thông thoáng… Nhưng nếu trẻ sốt cao, bố mẹ cho trẻ dùng paracetamol theo chỉ định của bác sĩ. Liều dùng tham khảo: 10-15mg/kg/lần, 4-6 giờ/lần. (1)

Lưu ý, thuốc hạ sốt cần dùng theo đúng liều lượng bác sĩ chỉ định, không tự ý tăng liều cho trẻ. Không cho trẻ dùng aspirin vì thuốc này có thể dẫn đến hội chứng Reye gây tử vong ở trẻ.

2. Dinh dưỡng cho trẻ

Nếu trẻ còn đang bú mẹ hoàn toàn, mẹ nên cho trẻ bú nhiều hơn, bú theo nhu cầu và chia thành nhiều cữ bú nhỏ. Ở trẻ lớn hơn, mẹ nên ưu tiên cho trẻ ăn những thực phẩm dễ tiêu hóa, ít dầu mỡ, thức ăn dạng lỏng và giàu dinh dưỡng như cháo, súp…

3. Uống đủ nước

Khuyến khích trẻ uống nhiều nước ấm và các loại nước hoa quả để bù nước và điện giải. Tránh cho trẻ dùng đồ lạnh, uống nước đá, thức uống có ga.

4. Giữ ấm cho trẻ

Trẻ mắc bệnh cần được giữ ấm đúng cách, nhất là vùng ngực và cổ. Hạn chế để trẻ tiếp xúc trực tiếp với không khí lạnh vì điều này có thể khiến bệnh có diễn tiến nặng hơn.

5. Vệ sinh đường hô hấp

Vệ sinh mũi họng cho trẻ bằng nước muối sinh lý mỗi ngày sẽ giúp làm sạch đường thở, giảm nghẹt mũi, trẻ cảm thấy dễ chịu hơn. Dùng khăn giấy lau sạch vùng mũi họng sau mỗi lần vệ sinh rồi vứt khăn giấy đã sử dụng vào thùng rác. Bên cạnh đó, bố mẹ có thể cho trẻ hít hơi nước ấm để giảm nghẹt mũi.

6. Nghỉ ngơi nhiều hơn

Trong giai đoạn bệnh, trẻ nên hạn chế vận động mạnh. Bố mẹ nên cho trẻ nghỉ ngơi nhiều hơn, ngủ đủ giấc để cơ thể có đủ thời gian để hồi phục. Khi ngủ, nên kê cao đầu cho trẻ để dễ thở.

7. Tránh khói thuốc lá

Tiếp xúc với khói thuốc lá sẽ khiến tình trạng bệnh của trẻ trở nên nghiêm trọng hơn, tăng nguy cơ xuất hiện biến chứng. Do đó, bố mẹ nên tránh để trẻ hít phải khói thuốc lá, không đưa trẻ đến những khu vực có nhiều khói thuốc lá.

8. Cho trẻ uống nước mật ong

Ở trẻ trên 1 tuổi, uống nước ấm pha với mật ong sẽ giúp làm dịu cổ họng, giảm ho. Bố mẹ hòa tan ½ hoặc 1 thìa cà phê mật ong tiệt trùng với 1 ly nước ấm để cho trẻ uống. (2)

Lưu ý: Trẻ mắc bệnh cúm cần được cách ly với những trẻ khác trong nhà nhằm hạn chế sự lây nhiễm. Khi chăm sóc trẻ bị cúm, trẻ và người chăm sóc nên đeo khẩu trang và rửa sạch tay với xà phòng sau khi tiếp xúc trẻ.

Trẻ bị cảm cúm có được tắm không?

Có, tắm cho trẻ bị cảm cúm đúng cách không chỉ giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn mà còn giảm nguy cơ bội nhiễm. Khi tắm cho trẻ bị cúm mùa, bố mẹ nên lựa chọn thời điểm có nhiệt độ ấm trong ngày, dùng nước ấm, không gian tắm kín gió và tắm nhanh cho trẻ. Sau khi tắm, trẻ cần được lau khô người và giữ ấm đúng cách.

Khi nào nên đưa trẻ đến bệnh viện?

Nếu các triệu chứng của bệnh cúm kéo dài, không có dấu hiệu thuyên giảm hoặc trẻ có các dấu hiệu bệnh nặng dưới đây, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện càng sớm càng tốt:

• Khó thở, thở nhanh, đau/tức ngực, thở rút lõm ngực.
• Mất nhận thức, lơ mơ, ngủ li bì, xuất hiện cơn co giật.
• Sốt cao liên tục dù đã dùng thuốc hạ sốt.
• Da xanh tái, tím tái, môi và đầu ngón tay nhợt nhạt.
• Bỏ ăn, bỏ bú, không uống được nước.
• Nôn ói nhiều, tiêu chảy mất nước.
• Cáu gắt, quấy khóc bất thường.

Biện pháp phòng ngừa cúm ở trẻ

Để bảo vệ trẻ khỏi bệnh cúm, bố mẹ cần nâng cao sức đề kháng cho trẻ và chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh. Một số biện pháp phòng ngừa cúm:

• Tiêm vaccine ngừa cúm hàng năm: Vaccine là vũ khí sinh học giúp trẻ giảm nguy cơ mắc bệnh, giảm mức độ nghiêm trọng nếu trẻ mắc bệnh. Bố mẹ, người thường xuyên tiếp xúc, chăm sóc trẻ bị cúm cũng cần tiêm vaccine ngừa cúm nhằm giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh.
• Duy trì vệ sinh cá nhân sạch sẽ: Tạo cho trẻ thói quen rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch trong ít nhất 20 giây. Tránh cho trẻ đưa tay chạm vào vùng mặt, đặc biệt là mắt, mũi, miệng. Đeo khẩu trang cho trẻ khi đến những khu vực công cộng, đông người hoặc tiếp xúc với người có triệu chứng nghi ngờ bệnh cúm.
• Giữ môi trường sống sạch sẽ: Thường xuyên vệ sinh nhà cửa, khử khuẩn các bề mặt như tay nắm cửa, điện thoại, máy tính bảng, bàn, ghế… Không gian trong nhà cần có sự lưu thông tốt, tránh để ẩm mốc.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học: Khuyến khích trẻ uống nhiều nước, ăn nhiều rau xanh, trái cây chứa vitamin C, kẽm để tăng cường hệ miễn dịch. Tránh cho trẻ ăn các thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ và uống nước ngọt.
• Sinh hoạt khoa học: Tập luyện thể dục thể thao, hoạt động vận động hàng ngày đều đặn. Ngủ đủ giấc và giữ tâm lý thoải mái, tránh căng thẳng, áp lực.
• Hạn chế tiếp xúc gần với người bệnh: Cách ly người mắc bệnh cúm với trẻ khỏe mạnh nếu trong nhà đang có người mắc bệnh. Không cho trẻ dùng chung các vật dụng cá nhân với người khác.
• Theo dõi sức khỏe và thăm khám kịp thời: Kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý tiềm ẩn. Trẻ có dấu hiệu mắc bệnh cúm (sốt, ho, đau họng, mệt mổ…) nên được đưa đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra và tư vấn phù hợp.

Hy vọng với những thông tin trên, quý phụ huynh đã nắm được cách chăm sóc trẻ bị cúm tại nhà đúng cách. Trẻ mắc bệnh cần được theo dõi sát sao, dùng thuốc đúng chỉ định và cách ly với những trẻ khỏe mạnh khác trong nhà. Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào hoặc quá lo lắng về tình trạng của trẻ, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ kiểm tra và tư vấn phù hợp.