Bất kỳ loại mụn nào cũng có thể để lại sẹo. Các loại sẹo mụn bao gồm: sẹo lồi, sẹo rỗ, sẹo thâm,… ảnh hưởng đến thẩm mỹ da và tâm lý người bệnh. Vậy đâu là cách trị sẹo mụn hiệu quả? Thạc sĩ, Bác sĩ nội trú Trần Nguyễn Anh Thư, khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, BVĐK Tâm Anh TP.HCM tư vấn các phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả với từng cá nhân trong bài viết sau đây.
Sẹo mụn là hậu quả để lại trên da sau quá trình viêm do mụn (mụn trứng cá, mụn bọc, mụn mủ…) gây tổn thương lớp hạ bì. Khi mô da bị phá vỡ, cơ thể sẽ tạo mô sợi để phục hồi, nhưng quá trình này không hoàn hảo, dẫn đến sẹo lõm, sẹo lồi hoặc sẹo thâm.
Khi mụn sâu hoặc mụn trứng cá biến mất, sẹo có thể phát triển. Không phải mọi loại mụn trứng cá đều gây ra sẹo. Chúng có thể mờ dần theo thời gian nhưng hiếm khi tự biến mất hoàn toàn. (1)
Sẹo mụn hình thành do nhiều nguyên nhân, gồm: (2)
Các loại sẹo mụn phổ biến hiện nay bao gồm:
Sẹo mụn lâu năm có thể tác động tiêu cực đến tâm lý, ảnh hưởng đến cuộc sống người bệnh. Mức độ nghiêm trọng của sẹo quyết định mức độ tác động tâm lý và cuộc sống người bệnh. Tâm lý sợ bị người khác phán xét và phản ứng tiêu cực có thể dẫn đến việc rút lui và tránh né các tình huống xã hội. Tự ti, mặc cảm bởi sẹo mụn có thể khiến một người bỏ qua nhiều cơ hội việc làm, gặp gỡ hoặc thăng tiến trong lĩnh vực của mình.
Cách trị sẹo mụn trên mặt lâu năm được đánh giá mang lại hiệu quả điều trị cao và an toàn chỉ có những phương pháp điều trị chuẩn y khoa, tại khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da của bệnh viện uy tín.
Sử dụng các sản phẩm trị sẹo kê đơn theo chỉ dẫn của bác sĩ thường là kem bôi ngoài da, được đánh giá là cách trị sẹo mụn trên mặt hiệu quả đối với sẹo thâm. Các sản phẩm này giúp làm mờ một số sắc tố còn sót lại do bị mụn trứng cá. Riêng đối với sẹo lồi, sẹo lõm, sẹo rỗ, sẹo phình đại,… không thể điều trị được bằng kem bôi hay thuốc uống.
Công nghệ laser là phương pháp điều trị sẹo xâm lấn và mang lại hiệu quả cao. Các tia laser kích thích sản xuất collagen, thúc đẩy quá trình tái tạo da. Đây là cách trị sẹo mụn trên mặt được lựa chọn áp dụng cho các trường hợp sẹo lõm.
Laser tái tạo bề mặt gồm laser bóc tách và không bóc tách, đạt hiệu quả cao trong chữa trị sẹo mụn và dễ sử dụng hơn so với những phương pháp khác. Laser thường dùng cho điều trị sẹo lõm dạng đáy vuông hay dạng đáy tròn. Laser bóc tách (laser CO2, laser Erbium YAG tái tạo bề mặt da), qua cơ chế bốc hơi và làm khô, làm bong lớp thượng bì và mô sẹo tổn thương. Mặt khác, laser không bóc tách như laser Nd:YAG và Diode, chủ yếu kích thích tạo collagen mới, mà không gây tổn thương thượng bì.
Laser bóc tách có tính chọn lọc cao với nước, hoạt động theo cơ chế quang nhiệt chọn lọc và gây bốc hơi lớp nông của da.
Lăn kim là phương pháp xâm lấn tối thiểu và an toàn cho mọi tông màu da. Nó hoạt động bằng cách kích thích cơ thể bạn tạo ra collagen. Khi được thực hiện đúng cách, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách chữa lành các lỗ hổng trên da với lượng collagen vừa phải, lấp đầy các vết sẹo lõm. Ngoài ra, lăn kim tạo ra những kênh nhỏ giúp tăng hấp thu những thuốc khác dùng tại chỗ như HA hoặc PRP.
Peel da hóa học để làm mờ sẹo là cách trị sẹo mụn bằng dung dịch hóa học, bôi lên da để loại bỏ các lớp trên cùng, tái tạo là da mới. Các hóa chất peel da có thể dùng là salicylic acid, glycolic acid, pyruvic acid, trichloroacetic acid,…. Lựa chọn nồng độ phụ thuộc vào hóa chất được dùng, vùng da điều trị và độ nặng của sẹo.
Chống nắng giữa những đợt peel và 4 tuần sau đợt cuối là cần thiết để tránh hiện tượng tăng sắc tố da. Peel da có ít nguy cơ tạo sẹo và giảm sắc tố da do ít ảnh hưởng đến vùng da lành và cấu trúc phần phụ xung quanh.
Chất làm đầy thường được chỉ định cho sẹo đáy vuông và đáy tròn, sâu; kém hiệu quả với sẹo đáy nhọn. Chất làm đầy có thể được tiêm trực tiếp dưới mỗi sẹo sẽ cho cải thiện tức thì. Hiện nay, hyaluronic acid (HA) là chất làm đầy được khuyến cáo sử dụng do ít tác dụng phụ.
HA là chất làm đầy được khuyến cáo sử dụng do ít tác dụng phụ. HA thúc đẩy tăng sinh tế bào và tổng hợp chất nền ngoại bào, cho cải thiện kéo dài và giảm nguy cơ sinh miễn dịch và tăng nhạy cảm.
Phẫu thuật là cách trị sẹo mụn thường được áp dụng cho sẹo lồi, sẹo mức độ nặng. Bác sĩ có thể sử dụng thủ thuật cắt bỏ sẹo lồi và sửa chữa vết thương bằng các mũi khâu thẩm hoặc ghép da.
Cắt đáy sẹo là kỹ thuật này dùng tốt nhất cho sẹo đáy tròn. Kỹ thuật đơn giản, dùng kim luồn vào dưới da và di chuyển theo nhiều hướng. Nguyên tắc của phương pháp này là cắt đứt những dải xơ dính nối đáy sẹo và mô bên dưới, đồng thời kích thích tái tạo mô liên kết, từ đó đẩy nền sẹo lên nông hơn, giúp cải thiện độ lõm của da.
RF lưỡng cực vi điểm là phương pháp tương đối mới, đem lại hiệu quả đáng kể trong điều trị sẹo mụn, qua cơ chế làm nóng lớp bì sâu vi điểm để gây tổn thương mô và dẫn đến đáp ứng lành thương, kích thích tái tạo collagen trong lớp bì.
Phương pháp RF vi điểm này gây đông protein giới hạn ở trung bì, gây tổn thương bóc tách <5% ở thượng bì. Lợi ích của phương pháp này là giảm thời gian nghỉ dưỡng sau điều trị, không ảnh hưởng đến hắc tố da (melanin), giá thành thấp hơn laser tái tạo bề mặt và ít tác dụng phụ
Các bác sĩ Da liễu – Thẩm mỹ Da cho biết các cách trị sẹo mụn tại nhà chỉ có thể giúp làm mờ sẹo, không mang lại hiệu quả loại bỏ sẹo hoàn toàn. Nói cách khác, các phương pháp này chỉ hỗ trợ điều trị cho phương pháp điều trị mụn chuẩn y khoa. Cho nên trong quá trình điều trị, người bệnh có thể dùng thêm các cách trị sẹo từ thiên nhiên, cần tham khảo ý kiếm bác sĩ trước khi sử dụng.
Cách chăm sóc da điều trị sẹo mụn giúp phát huy tốt tác dụng của các cách trị sẹo mụn mà người bệnh lựa chọn. Chăm sóc sau điều trị đúng cách đóng vai trò quan trọng, giúp đạt được kết quả tốt nhất. Bác sĩ Da liễu – Thẩm mỹ Da sẽ có hướng dẫn chăm sóc sau điều trị dành riêng cho từng cá nhân, tùy thuộc theo phương pháp điều trị sẹo.
Làm theo hướng dẫn chăm sóc sau điều trị của bác sĩ Da liễu – Thẩm mỹ Da, bao gồm:
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học và di trì lối dinh dưỡng này không những giúp ít cho quá trình hồi phục sau điều trị sẹo, mà còn tốt cho sức khỏe tổng thể. Một chế độ ăn uống khoa học bao gồm:
Xây dựng lối sống lành mạnh với các thói quen vệ sinh và chăm sóc da, sức khỏe đúng cách giúp hạn chế nhiều vấn đề sức khỏe da khác:
Mất khoảng 3 – 4 tháng hoặc lâu hơn để hết sẹo mụn, tùy loại sẹo và phương pháp điều trị được sử dụng. Sẹo nhẹ có thể có thời gian phục hồi sớm hơn, các trường hợp nặng có thể mất nhiều thời gian điều trị hoặc không thể điều trị khắc phục hoàn toàn.
Có thể ngăn ngừa sẹo mụn hình thành bằng cách điều trị mụn đúng cách, liệu trình chuẩn y khoa. Vì sẹo mụn là kết quả của việc điều trị mụn không đúng cách hoặc không đáp ứng, khiến cơ thể kích hoạt cơ chế viêm sưng, cuối cùng để lại sẹo.
Nên chọn phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng mụn và mức độ đáp ứng điều trị của cơ thể là hiệu quả nhất. Bác sĩ sẽ dựa trên tình trạng, mức độ sẹo, sức khỏe của người bệnh mà cân nhắc lựa chọn các phương pháp phù hợp. Vì cơ địa mỗi người khác nhau, cần cá nhân hóa phác đồ điều trị.
Mặt bị sẹo mụn chỉ thoa kem trị sẹo thì không hết được. Vì các loại kem trị sẹo trên thị trường gần như chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị, không có tác dụng loại bỏ sẹo hoàn toàn.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Việc lựa chọn cách trị sẹo mụn trên mặt chuẩn y khoa không chỉ giúp cải thiện thẩm mỹ mà còn đảm bảo an toàn cho làn da về lâu dài. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng sẹo sau mụn và muốn điều trị đúng hướng, đừng tự ý áp dụng mẹo dân gian hay sản phẩm trôi nổi. Hãy đặt lịch khám với bác sĩ Da liễu uy tín để được tư vấn phác đồ cá nhân hóa, ứng dụng công nghệ hiện đại và phục hồi làn da khỏe mạnh, đều màu, mịn màng như mong đợi.
