Dị sản ruột nếu không phát hiện và điều trị sớm có thể tiến triển thành ung thư do niêm mạc dạ dày biến đổi giống niêm mạc ruột. Vậy dị sản ruột là gì? Dị sản ruột ở dạ dày có biểu hiện như thế nào?
Dị sản ruột ở dạ dày (còn được gọi là chuyển sản ruột ở dạ dày- Gastric intestinal metaplasia (GIM) là sự biến đổi của tế bào niêm mạc dạ dày thành các tế bào có đặc điểm giống tế bào ruột non. Tình trạng này thường xảy ra do viêm dạ dày mạn tính và có nguy cơ tiến triển thành ung thư dạ dày nếu không được kiểm soát kịp thời. [1]
Dị sản ruột dạ dày có thể xuất hiện tại nhiều vị trí trong dạ dày, bao gồm:
Xác định vị trí dị sản ruột giúp bác sĩ đánh giá mức độ tổn thương và nguy cơ tiến triển thành ung thư, từ đó đưa ra phương án điều trị phù hợp.
Hình ảnh nội soi cho thấy niêm mạc dạ dày bị biến đổi, xuất hiện các tế bào có cấu trúc tương tự tế bào ruột non. Khu vực tổn thương có thể có màu sắc bất thường, bề mặt không đều và kèm theo dấu hiệu viêm mạn tính. Những đặc điểm này giúp bác sĩ nhận diện bệnh dị sản ruột và đánh giá mức độ tổn thương để đưa ra hướng điều trị phù hợp.
Dị sản ruột niêm mạc dạ dày có thể là dấu hiệu tiền ung thư, đặc biệt nếu kéo dài và không được kiểm soát. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm và có biện pháp can thiệp phù hợp, chẳng hạn như thay đổi lối sống, điều trị viêm nhiễm và theo dõi định kỳ, nguy cơ này có thể được giảm thiểu đáng kể.
Dị sản niêm mạc dạ dày là tình trạng khá phổ biến, đặc biệt ở những người có yếu tố nguy cơ cao. Bệnh thường gặp ở người bị viêm teo niêm mạc dạ dày có dị sản ruột mạn tính, nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (Hp) hoặc có thói quen sinh hoạt không lành mạnh như hút thuốc lá, uống rượu bia thường xuyên và chế độ ăn thiếu khoa học.
Vi khuẩn Helicobacter pylori (Hp) là nguyên nhân phổ biến và chính gây viêm loét dạ dày và góp phần quan trọng vào sự phát triển của dị sản ruột ở dạ dày. Khi xâm nhập vào niêm mạc dạ dày, Hp tiết độc tố làm tổn thương lớp bảo vệ, gây viêm mạn tính. Tình trạng viêm kéo dài có thể kích thích sự biến đổi bất thường của tế bào niêm mạc, dẫn đến dị sản ruột – một tổn thương tiền ung thư. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, dị sản ruột có thể tiến triển thành ung thư dạ dày. [2]
Viêm dạ dày mãn tính có thể là một giai đoạn chuyển tiếp hoặc có thể xem là nguyên nhân của dị sản ruột. Một diễn tiến dẫn đến viêm teo niêm mạc dạ dày và dị sản ruột ở dạ dày có thể diễn ra theo tuần tự như vậy.
Viêm dạ dày kéo dài có thể làm suy yếu lớp bảo vệ của niêm mạc, khiến dạ dày dễ bị tổn thương trước các tác nhân gây viêm. Khi tình trạng viêm diễn ra liên tục, các tế bào bị kích thích để thích nghi, dẫn đến sự biến đổi bất thường trong cấu trúc, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình bệnh phát triển.
Nguy cơ mắc dị sản ruột cao hơn ở những người có tiền sử gia đình bị các bệnh lý dạ dày, đặc biệt là viêm loét dạ dày hoặc nhiễm khuẩn HP, do ảnh hưởng của yếu tố di truyền và môi trường chung.
Những thói quen sinh hoạt không lành mạnh có thể làm tổn thương niêm mạc dạ dày và dẫn đến dị sản ruột dạ dày.
Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ dị sản ruột dạ dày, đặc biệt khi tác động lâu dài đến niêm mạc dạ dày.
Dị sản ruột dạ dày thường không có triệu chứng rõ ràng. Người bệnh chỉ có thể nhận biết thông qua các biểu hiện của các bệnh lý liên quan, đặc biệt là viêm dạ dày mạn tính hoặc nhiễm Helicobacter pylori.
Nội soi là phương pháp quan trọng trong chẩn đoán dị sản ruột ở dạ dày, giúp quan sát trực tiếp niêm mạc dạ dày và phát hiện tổn thương tiền ung thư. Công nghệ nhuộm màu ảo, phóng đại hình ảnh trong quá trình nội soi giúp tăng độ chính xác, hỗ trợ phát hiện sớm và theo dõi định kỳ để ngăn ngừa ung thư dạ dày.
Trung tâm Nội soi & Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh sử dụng hệ thống nội soi tiên tiến từ Nhật Bản Olympus EVIS X1 CV-1500 và Fujifilm 7000 với độ phóng đại 140 lần, hệ thống phẫu thuật nội soi 3D và robot cầm tay cơ học, giúp quan sát chi tiết, phát hiện tổn thương nhỏ và hỗ trợ phẫu thuật chính xác.
Sự đầu tư vào thiết bị hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm giúp nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị, mang lại dịch vụ an toàn, chất lượng cao cho người bệnh.
Sinh thiết là phương pháp quan trọng trong chẩn đoán dị sản ruột, giúp xác định mức độ tổn thương và nguy cơ tiến triển thành ung thư dạ dày. Quy trình này thường được thực hiện cùng lúc với nội soi dạ dày, cho phép bác sĩ lấy mẫu mô từ niêm mạc để phân tích dưới kính hiển vi. Kết quả sinh thiết giúp phát hiện các biến đổi tế bào bất thường, từ đó xác định chẩn đoán và xây dựng kế hoạch điều trị phù hợp.
Phân loại có thể theo nhiều cách, như:
Một cách phân loại lâm sàng dựa vào phẩm nhuộm hematoxylin eosin thì chia ra dị sản dạ dày gồm hai loại chính:
Xác định loại dị sản ruột qua nội soi và sinh thiết giúp đánh giá mức độ tổn thương, từ đó có hướng theo dõi và điều trị phù hợp.
Phương pháp điều trị tùy thuộc vào mức độ tổn thương, bao gồm theo dõi định kỳ, điều chỉnh lối sống và điều trị nguyên nhân, như diệt vi khuẩn HP. Với các trường hợp có nguy cơ cao, bác sĩ có thể thực hiện can thiệp nội soi để loại bỏ tổn thương. Quá trình điều trị cần được theo dõi chặt chẽ nhằm ngăn ngừa tiến triển thành ung thư.
Điều trị các bệnh lý nền giúp kiểm soát tổn thương niêm mạc, giảm nguy cơ tiến triển thành dị sản ruột và ung thư dạ dày. Người bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị và tái khám định kỳ để đảm bảo hiệu quả lâu dài.
Nội soi can thiệp là phương pháp hiện đại giúp loại bỏ mô dị sản niêm mạc dạ dày, ngăn ngừa nguy cơ tiến triển thành ung thư dạ dày. Các kỹ thuật như cắt tách dưới niêm mạc (ESD) và cắt hớt niêm mạc (EMR) cho phép loại bỏ chính xác vùng tổn thương mà không ảnh hưởng đến mô lành.
Theo dõi định kỳ giúp kiểm soát dị sản ruột và giảm nguy cơ tiến triển thành ung thư. Bác sĩ sẽ chỉ định nội soi và có thể sinh thiết (nếu thật sự cần thiết) theo thời gian phù hợp để đánh giá tình trạng niêm mạc dạ dày. Người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, hạn chế các yếu tố nguy cơ và tuân thủ phác đồ điều trị. Tái khám đúng lịch giúp phát hiện sớm bất thường và can thiệp kịp thời.
Lối sống khoa học giúp kiểm soát dị sản ruột và giảm nguy cơ ung thư. Người bệnh nên ăn uống cân bằng, bổ sung thực phẩm giàu chất xơ, vitamin. Hạn chế đồ cay nóng, rượu bia và tránh các thực phẩm chứa hàm lượng muối cao như các loại mắm cá tôm, các loại thực phẩm ngâm ủ muối.
Bỏ thuốc lá, kiểm soát căng thẳng và ngủ đủ giấc giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày. Duy trì vận động thường xuyên góp phần tăng cường sức khỏe tổng thể và hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả.
⇒ Hãy tìm hiểu thêm: Cách chữa dị sản ruột dạ dày: Bệnh có chữa khỏi được không?
Dị sản ruột là sự biến đổi bất thường của tế bào niêm mạc, có thể làm tăng nguy cơ ung thư nếu không được kiểm soát kịp thời. Để phòng ngừa, cần duy trì lối sống lành mạnh và áp dụng các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa hiệu quả.
Dị sản ruột là tình trạng tiền ung thư, có nguy cơ tiến triển thành ung thư theo thời gian. Tốc độ phát triển phụ thuộc vào mức độ tổn thương, nhiễm H.p dai dẳng, yếu tố di truyền và lối sống. Nếu được phát hiện sớm và theo dõi định kỳ, nguy cơ ung thư có thể được kiểm soát.
Dị sản ruột có thể tái phát, đặc biệt nếu nguyên nhân gây bệnh vẫn còn, như viêm nhiễm kéo dài hoặc trào ngược dạ dày – thực quản. Vì vậy, sau điều trị, người bệnh cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và kiểm tra định kỳ để giảm nguy cơ tái phát.
⇒ Hãy tìm hiểu thêm: Dị sản ruột có nguy hiểm không? Các biến chứng của bệnh cần biết
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Dị sản ruột là “tình trạng tiền ung thư” cần được phát hiện sớm và theo dõi chặt chẽ. Tuân thủ phác đồ điều trị, duy trì lối sống lành mạnh và kiểm tra định kỳ giúp giảm nguy cơ tiến triển thành ung thư. Chủ động chăm sóc sức khỏe là cách tốt nhất để bảo vệ hệ tiêu hóa và nâng cao chất lượng cuộc sống.
