Gan nhiễm mỡ độ 1 có chữa khỏi không? Có cần uống thuốc?

Gan nhiễm mỡ độ 1 là tình trạng nhẹ, có thể kiểm soát bằng cách điều chỉnh lối sống lành mạnh, khoa học. Tuy nhiên, bệnh cũng có nguy cơ diễn tiến thành nhiều biến chứng nghiêm trọng hơn, do đó, việc thăm khám và theo dõi định kỳ là rất quan trọng.

Gan nhiễm mỡ độ 1 là gì?

Gan nhiễm mỡ độ 1 là giai đoạn đầu của bệnh, đặc trưng bởi tình trạng tích tụ một lượng nhỏ chất béo trong gan, hay 5 – 10% trọng lượng gan là mỡ. Việc chẩn đoán và can thiệp điều trị sớm trong giai đoạn này là rất quan trọng, giúp kiểm soát hiệu quả diễn tiến bệnh theo thời gian.

Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ độ 1

Bệnh do nhiều nguyên nhân gây ra, phải kể đến như: (1)

1. Do rượu

Uống rượu là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tích tụ mỡ trong các tế bào gan, có thể dẫn đến hình thành bệnh. Tiếp tục uống rượu có thể làm tăng nguy cơ diễn tiến thành viêm gan nhiễm mỡ, xơ gan, ung thư gan…

2. Các tác nhân khác

Một số tác nhân khác cũng có thể góp phần gây ra bệnh gan nhiễm mỡ gồm:

• Chế độ ăn uống không khoa học: Chế độ ăn nhiều carbohydrate tinh chế, đồ ngọt và chất béo bão hòa có thể gây tích tụ chất béo trong gan.
• Kháng insulin: Tình trạng này thường liên quan đến béo phì và là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến gan bị nhiễm mỡ. Nguyên nhân do các tế bào kháng lại tác động của insulin, kích thích gan tăng sản xuất glucose và tích trữ mỡ dư thừa.
• Giảm cân nhanh: Các phương pháp giảm cân cấp tốc hoặc chế độ ăn kiêng sai khoa học có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh. Do đó, giảm cân bền vững và giảm từ từ vẫn là lựa chọn tối ưu.
• Hội chứng chuyển hóa: Béo phì, tăng huyết áp, tiểu đường, và cholesterol cao kết hợp có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Triglyceride cao: Nồng độ triglyceride trong máu cao vượt khả năng xử lý của gan, có thể dẫn đến tích tụ mỡ.
• Thuốc: Một số loại thuốc như corticosteroid, hóa trị, thuốc kháng virus có thể góp phần gây tích tụ mỡ trong gan.
• Yếu tố di truyền: Di truyền cũng có thể liên quan đến bệnh, do đó một số người vẫn mắc bệnh ngay cả khi sống lành mạnh, khoa học.

Triệu chứng gan nhiễm mỡ độ 1

Người bệnh thường có các triệu chứng sau:

• Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi hoặc thiếu năng lượng chủ yếu xuất phát từ các rối loạn chuyển hóa liên quan đến gan nhiễm mỡ, như kháng insulin và viêm.
• Khó chịu ở vùng bụng: Người bệnh có thể cảm thấy khó chịu nhẹ hoặc nặng ở vùng bụng trên bên phải do gan phình to.
• Tăng cân không rõ nguyên nhân: Bệnh thường liên quan đến béo phì và có thể gây tăng cân không rõ nguyên nhân.
• Đường huyết tăng: Kháng insulin (nguyên nhân phổ biến của bệnh) làm tăng lượng đường trong máu, dẫn đến các triệu chứng như khát nước nhiều và đi tiểu thường xuyên.
• Triệu chứng khó chịu chung: Người mắc bệnh độ thường cảm thấy không khỏe, bồn chồn hoặc khó chịu không rõ nguyên nhân.

Chẩn đoán gan nhiễm mỡ độ 1

Bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng, chủ yếu được phát hiện tình cờ khi khám sức khỏe định kỳ. Các phương pháp được chỉ định thực hiện để chẩn đoán tình trạng này bao gồm: (2)

• Xét nghiệm máu: Bao gồm xét nghiệm men gan (xét nghiệm chức năng gan), công thức máu toàn phần (CBC), xét nghiệm viêm gan siêu vi mạn tính, sàng lọc bệnh celiac, xét nghiệm kiểm tra lượng đường trong máu khi đói, xét nghiệm hemoglobin A1C…
• Xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh: Đo độ đàn hồi cộng hưởng từ và đo độ đàn hồi thoáng qua để xác định độ cứng của gan, siêu âm bụng, chụp CT hoặc chụp MRI…
• Sinh thiết gan: Nếu các xét nghiệm trên không cung cấp kết quả rõ ràng, bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết gan. Thủ thuật này được thực hiện bằng cách dùng kim để thu thập mẫu mô nhỏ từ gan, sau đó mang đi kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định dấu hiệu viêm, sẹo.

Điều trị gan nhiễm mỡ độ 1

Điều trị gan nhiễm mỡ độ 1 tập trung vào việc điều chỉnh lối sống, bao gồm:

• Giảm cân: Giảm 3 đến 5% trọng lượng cơ thể thông qua chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục để hỗ trợ giảm lượng mỡ tích tụ trong gan.
• Thay đổi chế độ ăn uống: Chuyển sang chế độ ăn uống nhiều trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, cá và chất béo lành mạnh, đồng thời hạn chế đường, ngũ cốc tinh chế, chất béo không lành mạnh…
• Tập thể dục: Tập luyện thể dục thể thao với cường độ vừa phải từ 150 đến 300 phút mỗi tuần có thể giúp giảm cân và cải thiện hoạt động trao đổi chất.
• Bỏ rượu: Người bệnh nên bỏ rượu hoàn toàn để gan phục hồi sau tổn thương.
• Điều trị các tình trạng bệnh lý tiềm ẩn như: bệnh tiểu đường, cholesterol cao, huyết áp cao… để ngăn ngừa sự tổn thương gan tiến triển.
• Dùng thuốc: Nếu các phương pháp trên không mang lại hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc điều trị.

Phương pháp phòng ngừa

Gan nhiễm mỡ độ 1 là giai đoạn đầu nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ diễn tiến thành các biến chứng nguy hiểm hơn. Do đó, việc chủ động phòng ngừa ngay từ sớm vẫn rất quan trọng:

• Thói quen ăn uống lành mạnh
• Mỗi người cần xây dựng chế độ ăn uống cân bằng và bổ dưỡng với các gợi ý sau:
• Ưu tiên ăn rau, trái cây, protein nạc, ngũ cốc nguyên hạt và chất béo lành mạnh
• Hạn chế chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa, thực phẩm có đường và carbohydrate tinh chế.
• Tránh uống quá nhiều rượu
• Vận động thể chất đều đặn
• Vận động đều đặn mỗi ngày với cường độ vừa phải giúp kiểm soát cân nặng ổn định, hỗ trợ hoạt động trao đổi chất, hạn chế nguy cơ thừa cân, béo phì, từ đó góp phần kiểm soát bệnh hiệu quả.
• Tránh bia rượu và chất độc hại

Sau khi uống rượu bia, quá trình phân hủy sẽ tạo ra các chất độc hại gây tổn thương tế bào gan và kích thích quá trình tích tụ lipid, chất béo, làm suy giảm chức năng gan. Vì vậy, kiêng rượu hoàn toàn là biện pháp quan trọng giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh.

Chế độ ăn cho người gan nhiễm mỡ cấp độ 1

Chế độ ăn đóng vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ kiểm soát bệnh gan nhiễm mỡ độ 1, cải thiện tình trạng tích tụ mỡ trong gan và giảm nguy cơ tổn thương thêm:

1. Gan nhiễm mỡ độ 1 nên ăn gì?

Người bệnh nên tập trung ăn thực phẩm lành mạnh, đặc biệt là thực vật:

• Ưu tiên trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt và đậu giàu chất béo tốt, chất xơ, vitamin khoáng chất, chất chống oxy hóa để giúp phục hồi gan.
• Thực đơn hàng này nên chọn nguồn protein nạc, thịt gia cầm bỏ da, sữa ít béo và trứng để cải thiện sức khỏe.
• Tăng lượng omega-3 từ cá, hạt chia, quả óc chó và hạt lanh để tăng cường tác dụng chống viêm cho gan.
• Uống đủ nước mỗi ngày, có thể thêm chanh để tăng cường khả năng chống oxy hóa.

2. Mắc bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 1 kiêng ăn gì?

Người mắc bệnh nên kiêng các loại thực phẩm sau đây:

• Đồ ăn nhiều dầu mỡ
• Thực phẩm chế biến sẵn
• Đồ ăn nhiều đường (có thể kích thích tình trạng kháng insulin trở nên nghiêm trọng hơn).

Thắc mắc thường gặp

Dưới đây là phần giải đáp một số thắc mắc thường gặp:

1. Gan nhiễm mỡ độ 1 có nguy hiểm không?

Đây là giai đoạn nhẹ nhất và không nguy hiểm tại thời điểm chẩn đoán bệnh. Tuy nhiên, tình trạng này có thể tiến triển nặng theo thời gian nếu không điều trị kịp thời, gây ảnh hưởng đến chức năng gan, thậm chí gây ra tổn thương vĩnh viễn.

2. Gan nhiễm mỡ độ 1 có chữa khỏi không?

Bệnh có thể chữa khỏi bằng cách thay đổi lối sống hoặc kết hợp dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ (phần lớn không cần dùng thuốc). Ngoài ra, người bệnh cũng nên đi khám sức khỏe định kỳ để theo dõi chức năng gan, tránh bệnh diễn tiến sang giai đoạn nặng hơn.

3. Gan nhiễm mỡ độ 1 có tự khỏi được không?

Bệnh không thể tự khỏi nếu không điều chỉnh lối sống lành mạnh, khoa học, thậm chí còn tiềm ẩn nguy cơ diễn tiến thành các tình trạng nặng hơn.

4. Gan nhiễm mỡ độ 1 có cần uống thuốc không?

Thường không cần uống thuốc và không có thuốc đặc hiệu cho tình trạng này. Thay vào đó, người bệnh cần tập trung thay đổi lối sống lành mạnh để kiểm soát diễn tiến bệnh.

5. Khi nào cần gặp bác sĩ?

Người bệnh nên đi khám bác sĩ nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào của bệnh gan nhiễm mỡ hoặc các yếu tố nguy cơ gây bệnh, chẳng hạn như:

• Mệt mỏi dai dẳng
• Đau bụng
• Vàng da, vàng mắt
• Sưng chân hoặc bụng
• Tiền sử gia đình có người mắc bệnh gan
• Béo phì
• Kháng insulin
• Uống quá nhiều rượu

Hiện nay, Trung tâm Viêm gan & Gan nhiễm mỡ thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là đơn vị uy tín cung cấp dịch vụ khám và điều trị các bệnh về gan như viêm gan siêu vi, xơ gan, suy gan, ung thư gan… Trung tâm ứng dụng các thiết bị hiện đại trong chẩn đoán, xét nghiệm bệnh và phác đồ điều trị chuyên sâu dựa trên quy chuẩn của Bộ Y tế và WHO.

Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, Quý khách vui lòng liên hệ:

Trên đây là bài viết tổng hợp thông tin về bệnh gan nhiễm mỡ độ 1, nguyên nhân, biểu hiện và các phương pháp điều trị, kiểm soát hiệu quả. Trong tất cả các trường hợp, việc chủ động phòng ngừa ngay từ ban đầu đều đóng vai trò vô cùng quan trọng.