Cường giáp là dạng rối loạn tuyến giáp, trong đó tuyến giáp hoạt động quá mức, khiến nồng độ hormone giáp tăng cao. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây các biến chứng nguy hiểm như rối loạn nhịp tim, suy tim, loãng xương, cơn bão giáp (tình trạng cấp tính có thể đe dọa tính mạng)… Dưới đây là vấn đề bệnh cường giáp có chữa khỏi được không và những cách điều trị hiệu quả, được BS.CKII Nguyễn Thị Tuyết Hương, đơn vị Nội tiết – Đái tháo đường, Trung tâm Khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7 chia sẻ.
Người bệnh cường giáp có biểu hiện: lo lắng, run tay, tăng huyết áp, nhịp tim nhanh, tăng tiết mồ hôi, sụt cân, mệt mỏi liên tục, đi phân lỏng, yếu cơ… Nếu không được điều trị sẽ dẫn đến các biến chứng: rung tâm nhĩ, đột quỵ, suy tim sung huyết, loãng xương… Với phụ nữ, bệnh khiến kinh nguyệt không đều nên khó mang thai.
Bệnh cường giáp có thể chữa khỏi nếu người bệnh khám và điều trị đúng cách. Khi có các dấu hiệu nghi ngờ bệnh như: vùng trước cổ (tuyến giáp) có thể lớn lên, lo lắng, khó thở, dễ cáu gắt, run tay, da nóng, ẩm, đổ mồ hôi bất thường…, người bệnh nên đi khám với bác sĩ chuyên khoa Nội tiết – Đái tháo đường để được chẩn đoán chính xác bệnh, chỉ định phương pháp điều trị kịp thời.
Để điều trị bệnh đầu tiên bác sĩ Nội tiết – Đái tháo đường cần thực hiện các xét nghiệm về máu để đánh giá chức năng tuyến giáp và một số xét nghiệm chuyên biệt để xác định nguyên nhân gây bệnh (do Basedow hay viêm).
Ngoài ra bác sĩ có thể chỉ định một số kỹ thuật khác như siêu âm tuyến giáp và các xét nghiệm đánh giá biến chứng, ví dụ như khi người bệnh có vấn đề về tim mạch như rung nhĩ, suy tim… Các nguyên nhân thường gặp gồm: bệnh Graves, bướu giáp độc, u độc giáp và viêm tuyến giáp, cường giáp thai kỳ. Trong đó, bệnh Graves là nguyên nhân phổ biến nhất. (1)
Sau khi xác định nguyên nhân, mục tiêu điều trị là đưa nồng độ hormone tuyến giáp trở về giới hạn bình thường. Tùy theo mức độ bệnh, tình trạng cụ thể của người bệnh, bác sĩ có thể lựa chọn các phương pháp điều trị như: điều trị bằng thuốc, sử dụng iod gắn đồng vị phóng xạ hoặc phẫu thuật.
Sau quá trình điều trị, người bệnh cần được theo dõi chức năng tuyến giáp định kỳ, thực hiện các xét nghiệm và siêu âm theo lịch hẹn của bác sĩ Nội tiết – Đái tháo đường. Bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh về chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng tại nhà để kiểm soát bệnh hiệu quả.
Tùy theo kích thước bướu cổ, triệu chứng lâm sàng của người bệnh, tình trạng bệnh cụ thể…, bác sĩ sẽ lựa chọn các cách chữa cường giáp như:
Người bệnh được chỉ định sử dụng thuốc kháng giáp hoặc thuốc chẹn beta:
Thuốc kháng giáp giúp làm giảm dần các triệu chứng của cường giáp qua cơ chế tác động lên quá trình tổng hợp hormone giáp, kìm hãm quá trình sản xuất hormone giáp. Các thuốc này gồm methimazole, propylthiouracil và thuốc điều trị triệu chứng. Người bệnh sẽ cải thiện các triệu chứng lâm sàng sau khoảng vài tuần đến vài tháng.
Điều trị bằng thuốc kháng giáp thường kéo dài từ 12 – 18 tháng. Sau đó, nếu kết quả xét nghiệm máu cho thấy nồng độ hormone giáp đã trở về bình thường và các triệu chứng được cải thiện, người bệnh sẽ được giảm liều hoặc ngừng dùng thuốc. Tuy nhiên, một số trường hợp cần thời gian điều trị lâu dài hơn và có nguy cơ tái phát sau khi ngừng thuốc.
Thuốc chẹn beta không làm giảm nồng độ hormone giáp, nhưng có thể giúp kiểm soát các triệu chứng như: run tay, tim đập nhanh, hồi hộp… Đây là phương pháp điều trị giúp ổn định triệu chứng trong khi chờ các biện pháp điều trị đặc hiệu khác (thuốc kháng giáp, iod gắn đồng vị phóng xạ, phẫu thuật tuyến giáp) phát huy tác dụng. (2)
Người bệnh được uống lượng iod gắn đồng vị phóng xạ theo hướng dẫn của bác sĩ Nội tiết – Đái tháo đường. Thuốc có tác dụng phá hủy các tế bào tuyến giáp, khiến tuyến teo nhỏ lại. Với phương pháp điều trị này, các triệu chứng thường giảm trong vòng vài tháng. Tuy nhiên, một số người bệnh điều trị bằng iod phóng xạ có thể bị suy giáp theo thời gian. (3)
Bác sĩ sẽ cân nhắc cắt bỏ 1 phần hoặc toàn bộ tuyến giáp. Phẫu thuật này không thường được lựa chọn để điều trị bệnh, nhưng có thể áp dụng cho phụ nữ mang thai, người bệnh không đáp ứng với thuốc kháng giáp và không muốn/không thể sử dụng iod phóng xạ. Biến chứng phẫu thuật như tổn thương dây thanh quản và tuyến cận giáp là những biến chứng hiếm gặp trong giai đoạn hiện nay nhờ vào các tiến bộ khoa học, chuyên môn, kinh nghiệm cao của bác sĩ.
Thời gian điều trị cường giáp sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và phương pháp điều trị. Người bệnh điều trị bằng thuốc kháng giáp có thể khỏi bệnh sau 12 – 18 tháng (tuy nhiên vẫn có nguy cơ tái phát), điều trị bằng iod gắn đồng vị phóng xạ có thể khỏi sau 3 – 6 tháng. Người bệnh điều trị bằng phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp có thể khỏi bệnh ngay sau khi mổ. Tuy nhiên, phương pháp nào cũng có tỷ lệ tái phát, trong đó phẫu thuật hay dùng iod gắn đồng vị phóng xạ có tỷ lệ suy giáp sau đó.
Trong quá trình điều trị, người bệnh cần lưu ý:
Cách phòng ngừa tái phát sau điều trị cũng tương tự như các lưu ý trong quá trình điều trị. Người bệnh cần tái khám định kỳ, xét nghiệm hormone tuyến giáp, siêu âm tuyến giáp theo chỉ định của bác sĩ; duy trì lối sống lành mạnh, lạc quan, hạn chế stress, ngủ đủ giấc, vận động thường xuyên. Ngoài ra, người bệnh cần tránh tiếp xúc với các yếu tố bất lợi cho tuyến giáp như: rượu, bia, thuốc lá… Không tự ý bổ sung iod nếu không có chỉ định của bác sĩ.
Để khám, tầm soát và điều trị hiệu quả, người bệnh có thể đến khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM hoặc đơn vị Nội tiết – Đái tháo đường, Trung tâm Khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7.
Đây là các cơ sở y tế uy tín, chất lượng, quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giàu kinh nghiệm, chuyên chẩn đoán, điều trị các bệnh rối loạn nội tiết tố, bệnh tuyến giáp, tuyến yên như: cường giáp, suy giáp, viêm tuyến giáp, bướu giáp nhân…; suy tuyến yên, u tuyến yên…; chậm dậy thì; tiểu đường. Khoa, đơn vị được trang bị hệ thống máy móc hiện đại, nhập khẩu chính hãng từ châu Âu và Mỹ, hỗ trợ quá trình chẩn đoán và điều trị chính xác, nhanh chóng, hiệu quả.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tùy thuộc vào nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng và triệu chứng lâm sàng của người bệnh, bác sĩ Nội tiết – Đái tháo đường sẽ trả lời bệnh cường giáp có chữa khỏi được không và lựa chọn cách điều trị hiệu quả và phù hợp nhất. Người bệnh sau khi được điều trị cần duy trì lịch tái khám với bác sĩ để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường về sức khỏe và phòng ngừa nguy cơ tái phát.
