Sa sinh dục có nguy hiểm không? Biện pháp phòng ngừa hiệu quả

Sa sinh dục tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến nhiều phụ nữ, thường gây các triệu chứng khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, câu hỏi liệu sa sinh dục có nguy hiểm không? là mối quan tâm của nhiều người. Bài viết này, bác sĩ CKI Phạm Cao Tháp, Đơn vị Niệu nữ, khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, BVĐK Tâm Anh TP.HCM sẽ tư vấn về các rủi ro sức khỏe tiềm ẩn liên quan đến sa sinh dục, các triệu chứng điển hình, các biến chứng tiềm ẩn nếu không được điều trị và khi cần can thiệp y tế.

Sa sinh dục có nguy hiểm không?

Sa sinh dục không phải là tình trạng nguy hiểm hay có thể đe dọa đến tính mạng, nhưng nó có thể dẫn đến các biến chứng có thể gây nguy hiểm nếu không được điều trị, can thiệp kịp thời. Khi bị sa sinh dục mức độ từ trung bình đến nặng (thường ở mức 3 hoặc 4 trong 4 cấp độ của sa sinh dục) người bệnh sẽ nhận thấy sự xuất hiện của 1 khối phòng to như bong bóng, đó là bàng quang ở vùng âm hộ hoặc tầng sinh môn.

Sa sinh dục có thể gây các triệu chứng khó chịu như cản trở niệu đạo, khiến người bệnh bị khó tiểu, nước tiểu bị ứ đọng bên trong bàng quang và gây nhiễm trùng tiểu (UTI) tái phát liên tục (mạn tính). Trong nhiều trường hợp, tình trạng ứ đọng nước tiểu có khả năng gây tổn thương thận vĩnh viễn và nhiều biến chứng nguy hiểm khác đối với sức khỏe người bệnh. (1)

Biến chứng sa sinh dục nếu không được điều trị kịp thời

Các biến chứng sa sinh dục nếu không được điều trị kịp thời bao gồm:

• Các vấn đề về đường tiết niệu: sa sinh dục có thể gây tắc nghẽn niệu đạo, dẫn đến khó tiểu, bí tiểu và nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) tái phát, có khả năng gây tổn thương thận trong những trường hợp nghiêm trọng.
• Tổn thương thận: trong những trường hợp hiếm gặp và nghiêm trọng, tình trạng bí tiểu mạn tính và trào ngược nước tiểu vào thận có thể gây tổn thương thận.
• Nhiễm trùng: phần bàng quang bị nhô ra có thể bị kích ứng, loét và nhiễm trùng, cần phải điều trị tích cực.
• Các vấn đề về ruột: sa sinh dục hoặc sa trực tràng có thể gây táo bón, đại tiện không tự chủ và khó đi tiêu.
• Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: mặc dù không gây nguy hiểm trực tiếp, nhưng những cơn đau, sự khó chịu và những hạn chế do sa sinh dục gây ra có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe thể chất và tinh thần của người bệnh.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Sa sinh dục cần gặp bác sĩ khi nhận thấy các triệu chứng sau đây:

• Cảm thấy có cục u hoặc khối u trong hoặc ngoài âm đạo. Đây thường là dấu hiệu dễ nhận biết nhất.
• Cảm giác nặng nề hoặc áp lực ở vùng xương chậu hoặc âm đạo.
• Cảm giác khó chịu bên trong âm đạo.
• Cảm giác như có thứ gì đó đang đi xuống âm đạo, có thể giống như đang ngồi trên 1 quả bóng nhỏ.
• Khó khăn khi sử dụng tampon trong kỳ kinh nguyệt.
• Khó chịu khi quan hệ tình dục.

Các phương pháp điều trị sa sinh dục

Nếu không có bất kỳ triệu chứng nào, hoặc sa sinh dục mức độ nhẹ và không ảnh hưởng đến cuộc sống có thể không cần điều trị. Điều trị sa sinh dục có thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng tình trạng. Điều quan trọng là cần thăm khám và thực hiện theo những chỉ định của bác sĩ khi bị sa sinh dục. Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ câu hỏi hoặc mối quan tâm nào về tình trạng của mình.

Các phương pháp điều trị không phẫu thuật thường được sử dụng như lựa chọn đầu tiên và mang lại hiệu quả nhất với các trường hợp bị sa sinh dục tối thiểu hoặc nhẹ. Các lựa chọn điều trị cụ thể có thể bao gồm:

• Tập luyện cơ sàn chậu: nhóm cơ sàn chậu nâng đỡ các cơ quan như tử cung, bàng quang, âm đạo, trực tràng,… có thể được củng cố bằng các bài tập Kegel. Để thực hiện các bài tập này, hãy thắt chặt các cơ xương chậu như thể bạn đang cố gắng giữ lại nước tiểu. Giữ cơ bắp chặt trong vài giây và sau đó thả ra. Lặp lại điều này 10 lần. Người bệnh có thể lặp lại các thao tác này tối đa 4 hiệp, mỗi hiệp 10 lần mỗi ngày và những bài tập này có thể được thực hiện ở bất cứ đâu.
• Vòng nâng âm đạo: là thiết bị được làm bằng vật liệu tổng hợp, an toàn, lành tính, được đặt vào âm đạo và hoạt động như 1 cấu trúc hỗ trợ, giúp giữ các cơ quan tại chỗ. Tuy nhiên, người bệnh có thể cần vệ sinh vòng nâng thường xuyên và lấy chúng ra trước khi quan hệ.

Đối với các trường hợp nghiêm trọng hơn, phẫu thuật để điều chỉnh sa sinh dục có thể được cân nhắc. Các tùy chọn phẫu thuật cho sa sinh dục bao gồm:

• Treo âm đạo: thủ thuật này sẽ cố định âm đạo vào các dây chằng bên trong xương chậu, để nâng âm đạo lên.
• Phẫu thuật treo mỏm cắt âm đạo vào mỏm nhô xương cùng (Sacrocolpopexy): Phẫu thuật này sử dụng 1 mảnh lưới, mộ đầu của lưới sẽ được cố định vào âm đạo và phần còn lại cố định vào mỏm nhô để nâng âm đạo lên. Sacrocolpopexy được thực hiện bằng phương pháp mổ nội soi ổ bụng, sửa chữa sa sinh dục thông qua các vết rạch nhỏ ở bụng.
• Phẫu thuật cố định sàn chậu vào dây chằng chậu lược 2 bên (Pectopexy): Phẫu thuật này sử dụng 1 mảnh lưới, một đầu lưới được cố định vào âm đạo và phần đầu còn lại  cố định lưới vào dây chằng lược 2 bên để nâng âm đạo lên.

Biện pháp phòng ngừa sa sinh dục hiệu quả tại nhà

Biện pháp phòng ngừa sa sinh dục hiệu quả tại nhà chủ yếu tập trung vào việc tăng cường cơ sàn chậu và giảm căng thẳng trên vùng chậu, gồm:

• Tập luyện cơ sàn chậu: việc tập luyện các bài tập Kegel rất tốt cho phụ nữ và các bác sĩ khuyên nên tập luyện suốt đời để duy trì sức khỏe của các cơ nâng, giúp điều trị và phòng ngừa sa sinh dục hiệu quả.
• Duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý: nếu bị thừa cân, béo phì, người bệnh nên giảm cân bằng chế độ ăn lành mạnh kết hợp tập luyện thể chất. Vì thừa cân, béo phì gây áp lực lớn lên vùng sàn chậu.
• Ngăn ngừa táo bón: ăn chế độ ăn nhiều chất xơ, uống nhiều chất lỏng để ngăn ngừa tình trạng táo bón, vì căng thẳng trong quá trình chuyển động ruột gây áp lực lớn lên các cơ và dây chằng vùng sàn chậu.
• Tránh nâng các vật nặng: nếu phải nâng vật nặng, hãy sử dụng kỹ thuật phù hợp (uốn cong đầu gối, giữ cho lưng thẳng) và thu cơ bắp sàn chậu khi nâng vật nặng lên.
• Kiểm soát tình trạng ho mạn tính: nếu bị ho dai dẳng (do hút thuốc, dị ứng hoặc các tình trạng khác), hãy tìm cách điều trị để giảm căng thẳng trên khu vực sàn chậu.
• Bỏ thuốc lá: vì hút thuốc làm suy yếu các mô trong cơ thể, bao gồm cả những mô, cơ hỗ trợ các cơ quan vùng chậu.

Có thể thấy, sa sinh dục ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh, nguy cơ tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng. Điều trị sa sinh dục tại Đơn vị Niệu nữ, khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, BVĐK Tâm Anh TP.HCM và Đơn vị Tiết niệu, Trung tâm Khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7. Tại đây có đội ngũ bác sĩ giỏi, ứng dụng kỹ thuật hiện đại trong điều trị sa sinh dục như máy tập sàn chậu, mang lại hiệu quả tập luyện tốt hơn và rút ngắn thời gian điều trị sa sinh dục bằng tập luyện.

Hy vọng với những thông tin bài viết vừa chia sẻ đã giúp giải đáp thắc mắc của bạn về việc sa sinh dục có nguy hiểm không? cũng như các phương pháp điều trị và phòng ngừa sa sinh dục, cải thiện triệu chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Nếu có dấu hiệu bất thường, hãy đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để chẩn đoán và điều trị kịp thời.