U bã đậu ở cổ: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị, phòng ngừa

Vùng da ở cổ là nơi có nhiều tuyến bã nhờn, tuyến mồ hôi hoạt động mạnh mẽ, tạo điều kiện cho các u bã đậu ở cổ phát triển. Vậy u bã đậu ở cổ là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị và phòng ngừa ra sao? Tìm hiểu trong bài viết bên dưới với bác sĩ CKI. Lê Ngọc Vinh, Đơn vị Đầu Mặt Cổ, BVĐK Tâm Anh TP.HCM.

U bã đậu ở cổ là gì?

U bã đậu ở cổ là một dạng u nang biểu bì (kén thượng bì), được mô tả là những khối u nhỏ, không phải ung thư, phát triển dưới da. Chúng thường không gây đau đớn và không dẫn đến biến chứng. Những khối u nang biểu bì thường được tìm thấy trên đầu, cổ, lưng hoặc bộ phận sinh dục.

Chúng có kích thước nhỏ đến rất lớn, hình tròn hoặc bầu dục như hạt đậu hoặc hạt gạo. Khi mới phát triển, u bã đậu ở cổ trông giống như một vết sưng nhỏ và lớp da bên trên có thể có màu da, màu trắng hoặc hơi vàng, bên trong chứa đầy chất đục như dịch mủ. (1)

Nguyên nhân u bã đậu ở cổ

Nguyên nhân gây u bã đậu ở cổ được xác định do sự tích tụ keratin bị mắc kẹt trong lỗ chân lông gây ra. Keratin là một loại protein xuất hiện tự nhiên trong tế bào da. U bã đậu ở cổ phát triển khi protein bị mắc kẹt bên dưới da, khi da hoặc nang lông bị tổn thương.

Những u nang này có thể phát triển vì một số lý do, nhưng chấn thương trên da thường được cho là nguyên nhân chính. Đôi khi, các rối loạn di truyền tiềm ẩn như hội chứng Gardner có thể là nguyên nhân gây bệnh. (2)

Triệu chứng u bã đậu ở cổ

Các triệu chứng u bã đậu ở cổ cũng tương tự với các u bã đậu ở những vị trí khác, chúng bao gồm:

• Một khối u bất thường trên bề mặt da vùng cổ, có kích thước nhỏ như hạt đậu hoặc hạt gạo.
• Khi sờ vào thấy khối u mềm, không đau, dễ dàng di chuyển dưới da.
• Trong hầu hết các trường hợp, u bã đậu lành tính, tốc độ phát triển chậm, không gây bất kỳ triệu chứng khó chịu nào.
• Khu vực trung tâm của cục u có 1 đầu đen nhỏ.
• Bên trong u bã đậu ở cổ chứa chất đặc, có mùi, sền sệt, màu vàng nhạt hoặc trắng đục.

U bã đậu ở cổ có nguy hiểm không?

U bã đậu ở cổ không nguy hiểm. Hầu hết các trường hợp u bã đậu đều không nguy hiểm, không đe dọa đến sức khỏe người bệnh. Hiếm khi u bã đậu ở cổ gây ra các vấn đề nghiêm trọng như đau nhức, mất thẩm mỹ. Trong một vài trường hợp, u bã đậu ở cổ có thể phát triển nhanh, kích thước lớn, gây chèn ép các cơ quan, mạch máu lân cận. Nghiêm trọng hơn, người bệnh có nguy cơ nhiễm trùng cao nếu u bã đậu ở cổ bị vỡ do các nguyên nhân khác nhau.

Phương pháp chẩn đoán u bã đậu ở cổ

Phương pháp chẩn đoán u bã đậu ở cổ chủ yếu hiện nay là khám lâm sàng dựa trên kiểm tra triệu chứng điển hình của bệnh. Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra vị trí và đặc điểm của khối u, đánh giá xem khối u ở cổ người bệnh có phải u bã đậu hay không.

Trong một số trường hợp, bác sĩ nghi ngờ u bã đậu ở cổ người bệnh có thể nhầm lẫn với các vấn đề khác, có thể cần chẩn đoán hình ảnh: siêu âm, chụp CT, chụp MRI,… để chẩn đoán chính xác hơn tình trạng hiện tại của từng người bệnh.

Cách trị u bã đậu ở cổ

Cách trị u bã đậu ở cổ cũng tương tự với cách điều trị u bã đậu ở các vị trí khác. Trên thực tế, nếu các khối u bã đậu ở cổ không gây bất kỳ vấn đề nào về sức khỏe, kích thước nhỏ, có thể không cần điều trị; tuy nhiên bác sĩ vẫn yêu cầu theo dõi sự phát triển của khối u và cân nhắc các phương án điều trị nếu cần.

Trong trường hợp u bã đậu ở cổ cần điều trị, tùy vào từng tình trạng cụ thể, bác sĩ sẽ chọn các phương pháp điều trị phù hợp. Hiện tại, có 3 phương pháp được lựa chọn để điều trị u bã đậu ở cổ trong y khoa chính là:

• Điều trị bằng steroid: bác sĩ sẽ sử dụng steroid với liều lượng được cân nhắc phù hợp với từng trường hợp cụ thể và tiêm vào khối u bã đậu trên cổ. Tiêm steroid có tác dụng làm giảm sưng, viêm,… tại khối u, được xem xét là phương án điều trị đầu tiên cho các ca bị u bã đậu nặng, giúp làm giảm sưng viêm rồi mới tiến hành phẫu thuật.
• Dẫn lưu dịch nhờn: đây là phương pháp điều trị xâm lấn, bác sĩ sẽ rạch 1 đường ở ngay khối u và loại bỏ tất cả dịch nhờn bên trong. Với phương pháp này, bác sĩ cần đảm bảo loại bỏ hoàn dịch nhờn, hạn chế nguy cơ tái phát.
• Tiểu phẫu: với phương pháp này, bác sĩ sẽ sử dụng kỹ thuật vi phẫu để loại bỏ hoàn toàn u bã đậu ở cổ, sau đó khâu thẩm mỹ vết thương. Đây là phương pháp điều trị u bã đậu triệt để, không tái phát. Tuy nhiên về mặt thẩm mỹ, phương pháp này rất dễ để lại sẹo.

Có thể bạn chưa biết: Mẹo dân gian chữa u bã đậu tại nhà có đúng không?

Điều trị u bã đậu ở cổ cần lưu ý những gì?

Điều trị u bã đậu ở cổ cần lưu ý những điều sau đây:

• Gặp bác sĩ để được chẩn đoán tình trạng và loại trừ các bệnh có liên quan. Từ đó, có lựa chọn điều trị phù hợp. Vì không phải lúc nào u bã đậu ở cổ cũng cần được điều trị.
• Không tự ý điều trị u bã đậu ở cổ tại nhà, điều này tiềm ẩn nhiều rủi ro như nhiễm trùng, tái phát u bã đậu do không loại bỏ hoàn toàn dịch trong khối u.
• Tuân thủ các chỉ định về điều trị, chăm sóc của bác sĩ trong suốt quá trình điều trị u bã đậu ở cổ.
• Giữ vệ sinh vùng da đang điều trị u bã đậu, đảm bảo khu vực này luôn sạch sẽ và khô thoáng.
• Tránh các thực phẩm cay nóng, dễ gây kích ứng trong suốt quá trình điều trị, đặc biệt là các trường hợp điều trị xâm lấn.
• Theo dõi tình trạng da sau điều trị, chú ý đến quá trình lành vết thương, nếu có bất kỳ dấu hiệu nhiễm trùng nào cần đến gặp bác sĩ để được xử lý.
• Tái khám đầy đủ theo lịch hẹn, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả điều trị và đảm bảo quá trình điều trị đã loại bỏ hoàn toàn u bã đậu ở cổ.

Biện pháp phòng ngừa u bã đậu ở cổ

Không có biện pháp phòng ngừa u bã đậu ở cổ hay u bã đậu ở bất kỳ vị trí nào. Các biện pháp dưới đây chỉ có thể giúp giảm nguy cơ mắc u bã đậu:

• Giữ vệ sinh da sạch sẽ, khô thoáng, đặc biệt là những người có da dầu.
• Tắm nước ấm có thể giúp làm sạch lỗ chân lông và hạn chế tình trạng ứ đọng bã nhờn, gây u bã đậu.
• Sử dụng sản phẩm tắm gội có tác dụng làm sạch bã nhờn tốt.

Bài viết liên quan có thể bạn quan tâm: U bả đậu ở tai nguyên nhân do đâu?

Với u bã đậu ở cổ, việc điều trị cần được tiến hành đúng cách và đảm bảo loại bỏ hoàn toàn dịch nhờn trong nhân khối u, hạn chế tối đa nhiễm trùng hay tái phát. Điều trị u bã đậu ở cổ tại Đơn vị Đầu Mặt Cổ, khoa Ngoại – Vú, BVĐK Tâm Anh TP.HCM, người bệnh có thể yên tâm với đội ngũ bác sĩ là những chuyên gia hàng đầu, sẽ giúp chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, đúng cách, loại bỏ hoàn u bã đậu ở cổ, hạn chế tái phát.

Hy vọng những thông tin trên giúp bạn hiểu đúng về u bã đậu ở cổ, nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa bệnh. Không phải lúc nào u bã đậu ở cổ cũng cần được điều trị tại bệnh viện, sau khi chẩn đoán, bác sĩ Ngoại vú sẽ có hướng dẫn chăm sóc hoặc chỉ định điều trị phù hợp với từng trường hợp.