Xẹp đĩa đệm khiến người bệnh đau nhức, khó chịu, ảnh hưởng xấu tới sinh hoạt hàng ngày. Bệnh khi không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng.
Xẹp đĩa đệm (Collapsed Disc) là tình trạng đĩa đệm bị mất nước trong thời gian dài. Tình trạng mất nước khiến đĩa đệm bị giảm sự mềm dẻo và đàn hồi. Nguyên nhân gây bệnh xuất phát từ cả yếu tố bên trong và bên ngoài. Bệnh ảnh hưởng không nhỏ tới việc vận động của cột sống trong sinh hoạt hằng ngày của người bệnh. (1)
Bệnh xẹp đĩa đệm cột sống được chia thành 3 giai đoạn:
Nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng xẹp đĩa đệm cột sống gồm: (2)
Khi về già, các cơ quan trong cơ thể có xu hướng lão hóa, hình thành các tổn thương dẫn đến thoái hóa đĩa đệm. Một trong các tổn thương do quá trình lão hóa là tình trạng mất nước ở đĩa đệm. Lượng nhân keo trong đĩa đệm bị suy giảm đáng kể. Ngoài ra, sau nhiều năm vận động, những đĩa đệm đã phải chịu áp lực từ những đốt sống. Điều này làm đĩa đệm có xu hướng bị xẹp đi.
Nguyên nhân xẹp đĩa đệm do tuổi tác thường khó cải thiện. Tuy vậy, có thể phòng ngừa bằng cách thường xuyên tập luyện những bài tập thể dục nhẹ nhàng với cường độ phù hợp thể trạng. Ngoài ra, hiện nay không chỉ có người cao tuổi mắc phải căn bệnh này, những người trẻ tuổi, thậm chí trong độ tuổi tầm 20 cũng đã có nguy cơ đối mặt với bệnh lý này.
Những bệnh lý xương khớp như loãng xương, thoái hóa cột sống… có thể dẫn tới tình trạng xẹp đĩa đệm. Từ 30 tuổi, lớp sụn khớp đã bắt đầu bị bào mòn. Xương dưới sụn cũng dần suy yếu. Hơn nữa, lượng hormone cần thiết trong quá trình tạo xương đã bắt đầu có biểu hiện bị rối loạn, nhất là ở nữ giới.
Đối với người dân văn phòng, tính chất công việc buộc phải ngồi lâu, duy trì lâu một tư thế có thể khiến những đốt sống phải chịu lực ép trong thời gian dài. Lâu dần, những đĩa đệm bị đè nén sẽ dẫn tới tình trạng xẹp lún đĩa đệm.
Ngoài ra, những công việc lao động nặng nhọc, bê vác vật nặng cũng là nguyên nhân trực tiếp tạo nên áp lực lớn lên những đốt sống. Nếu tình trạng này không được cải thiện, người bệnh có thể đối mặt với các bệnh lý khác về xương khớp như thoát vị và thoái hóa đĩa đệm, thoái hóa cột sống, thoái hóa khớp gối…
Nguyên nhân gây tổn thương có thể là do chấn thương cột sống khi chơi thể thao hoặc tai nạn trong lao động và giao thông. Các tổn thương này có thể gây ra những bệnh lý liên quan tới cột sống, bao gồm xẹp đĩa đệm. Vì thế, khi gặp bất cứ chấn thương nào, bạn cũng nên điều trị một cách dứt điểm để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
Thừa cân, béo phì không chỉ ảnh hưởng tới ngoại hình mà còn gây ảnh hưởng xấu tới những cơ quan trong cơ thể, bao gồm hệ thống xương khớp. Chúng phải chịu tác động trực tiếp từ cân nặng vượt mức.
Béo phì gây ra áp lực lớn lên những đốt sống. Vì thế, người có cân nặng vượt mức có nguy cơ mắc những bệnh về xương khớp rất cao. Nếu không sớm điều chỉnh cân nặng, người bệnh có thể đối mặt với các bệnh lý khác như thoái hóa khớp gối, lún xẹp đốt sống…
Ở thời điểm bệnh mới khởi phát có thể chưa có triệu chứng nào đặc biệt. Nếu có cũng chỉ là một số cơn đau nhẹ âm ỉ rồi tự hết. Người bệnh không bị đau dữ dội hoặc đau nhói vùng cột sống ảnh hưởng. Thông thường, mức độ xẹp của đĩa đệm tỷ lệ thuận với thời gian phát bệnh. Lâu dần, người bệnh dần dần sẽ cảm thấy đau nhức, khó chịu khi vận động tăng. Một số triệu chứng nhận biết tình trạng xẹp đĩa đệm sớm gồm:
Đĩa đệm là bộ phận nằm giữa hai đốt sống. Chúng được cấu thành từ lớp bao xơ bên ngoài cùng lớp nhân nhầy bên trong. Chức năng chính của đĩa đệm là tạo ra chuyển động giữa những khớp xương, đóng vai trò tương tự bộ phận giảm xóc tự nhiên cho cột sống. Do đó, khi xẹp đĩa đệm, độ ma sát giữa những cột sống sẽ bị tăng cao, khiến chuyển động cột sống trở nên khó khăn, đi kèm là cảm giác đau nhức, khó chịu. (3)
Lâu dần, những khớp đốt sống dần bị thu hẹp lại, gây biến dạng cột sống. Khi không điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn tới thoát vị đĩa đệm, gai cột sống hoặc hẹp ống sống. Người bệnh phải đối mặt với các cơn đau dai dẳng, yếu tay chân, thậm chí là liệt tứ chi.
Hiện nay tình trạng này không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn xuất hiện ở cả người trẻ, thậm chí ở độ tuổi 20. Do đó, bạn không nên chủ quan. Nếu thấy có bất thường ở cột sống, người bệnh nên đi khám sớm để có hướng điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
Xẹp đĩa đệm là một trong nhiều nguyên nhân phổ biến gây đau lưng dưới. Để biết được vị trí và nguyên nhân gây ra tình trạng này, bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán và điều trị thông qua các phương pháp chẩn đoán như:
Xẹp đĩa đệm có chữa được không? Tùy theo giai đoạn bệnh độ tuổi và thể trạng của mỗi người bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra hướng điều trị phù hợp. Bệnh có thể được điều trị bằng những phương pháp phổ biến gồm:
Những nhóm thuốc thường được bác sĩ chỉ định trong điều trị xẹp đĩa đệm cột sống gồm nhóm thuốc giảm đau thông thường, thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), nhóm thuốc hỗ trợ xương khớp, nhóm thuốc giãn cơ và nhóm thuốc hoạt huyết, tăng tuần hoàn và lưu thông máu.
Ngoài ra, một số trường hợp có thể chỉ định dùng thêm nẹp lưng để nâng đỡ cho cơ thể. Biện pháp này giúp hạn chế chấn thương bên trong, đồng thời giảm đau cho người bệnh.
Vật lý trị liệu là phương pháp điều trị nội khoa thường được chỉ định trong nhiều trường hợp bệnh và nhiều giai đoạn bệnh. Phương pháp này đặc biệt tốt cho người bệnh trong giai đoạn tình trạng xẹp lún chưa tiến triển nghiêm trọng, vẫn còn cơ hội phục hồi.
Đối với các trường hợp xẹp đĩa đệm nặng, vật lý trị liệu hỗ trợ rất tốt cho các biện pháp giảm đau bằng thuốc. Phương pháp này giúp giảm đau tốt hơn, hỗ trợ cho các phương pháp phẫu thuật nhằm đẩy nhanh tiến trình phục hồi. Khi điều trị bằng vật lý trị liệu, người bệnh thường được chỉ định thực hiện theo từng đợt.
Khi kết thúc một đợt, kỹ thuật viên vật lý trị liệu sẽ đánh giá lại tình trạng sức khỏe của người bệnh, từ đó có hướng điều trị phù hợp cho các đợt tiếp theo tới khi phục hồi hoàn toàn.
Phẫu thuật là phương pháp điều trị xâm lấn thường được chỉ định trong các trường hợp tiến triển nặng, người bệnh đã điều trị thuốc, vật lý trị liệu và những phương pháp điều trị nội khoa khác nhưng không hiệu quả. (4)
Phẫu thuật có thể giúp cải thiện sức khỏe, phục hồi khả năng vận động cho người bệnh xẹp đĩa đệm. Tuy nhiên, bất kỳ loại phẫu thuật cũng tiềm ẩn một số biến chứng nhất định.
Vì thế, phương pháp này thường là lựa chọn điều trị cuối cùng. Trước khi tiến hành phẫu thuật, người bệnh sẽ được bác sĩ tư vấn và trao đổi ý kiến để đánh giá nguy cơ có khả năng xảy ra. Để hạn chế rủi ro, bạn nên lựa chọn phẫu thuật ở các cơ sở y tế uy tín với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và trang thiết bị y tế hiện đại.
Xẹp đĩa đệm có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Vì thế cần phải phòng ngừa bệnh bằng cách thay đổi lối sống, kiểm soáttốt cân nặng, thiết lập chế độ dinh dưỡng lành mạnh. Các biện pháp giúp đẩy lùi nguy cơ mắc bệnh như:
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS.CKI Lê Đình Khoa, ThS.BS Nguyễn Quang Tôn Quyền; TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.
Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…
BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Xẹp đĩa đệm là bệnh lý nguy hiểm. Bệnh gây nhiều ảnh hưởng xấu tới khả năng vận động và di chuyển. Do đó, khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường ở cột sống như đau nhức hoặc bị hạn chế vận động, tê tay chân, người bệnh nên nhanh chóng tới ngay những cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và can thiệp điều trị kịp thời, ngăn chặn biến chứng nguy hiểm.
