Viêm khớp ngón chân: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Viêm khớp ngón chân tuy không nguy hiểm nhưng nếu không can thiệp sớm, cơn đau nhức khớp có thể gây trở ngại trong sinh hoạt và lao động hằng ngày của người bệnh. Theo thời gian, tình trạng này có thể tiến triển nặng, làm xuất hiện nhiều biến chứng nghiêm trọng.

Viêm khớp ngón chân là gì?

Viêm khớp ngón chân là tình trạng viêm ở vị trí các khớp của ngón chân. Người bệnh sẽ cảm thấy đau nhức, khó chịu tại các khớp bị ảnh hưởng.

Viêm khớp ngón chân thường bắt nguồn từ tình trạng viêm ở các khớp bàn chân trước. Trong đó, khớp MTP (metatarsophalangeal) là khớp nối ngón chân cái với phần còn lại của bàn chân, thường là khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất (viêm khớp ngón chân cái). (1)

Triệu chứng viêm ngón chân

Người bệnh cần nhận biết sớm các dấu hiệu viêm khớp ngón chân thường gặp để thăm khám và có biện pháp can thiệp kịp thời, tránh các hệ lụy lâu dài, cụ thể: (2)

• Đau nhức khớp: Đây là triệu chứng đầu tiên, dễ nhận biết nhất của tình trạng khớp ngón chân bị viêm. Người bệnh sẽ bị đau nhức khó chịu ở các ngón chân hoặc chỉ đau tại ngón chân cái. Triệu chứng đau thường tăng lên khi đi lại, gây nhiều trở ngại trong vận động hằng ngày.
• Sưng viêm: Cùng với triệu chứng đau nhức là tình trạng sưng nóng ở các ngón chân. Người bệnh sẽ thấy ngón chân chuyển sang màu hồng đỏ, đau khi chạm vào. Triệu chứng thường xuất hiện vào buổi sáng hay sau khi ngồi lâu một chỗ.
• Cứng khớp: Khi không can thiệp sớm, tình trạng viêm các khớp ngón chân sẽ gây mòn dần sụn khớp, viêm các mô, tổn thương dịch khớp. Khớp ngón chân cũng cứng lại, tê bì và kém linh hoạt.
• Khớp kêu răng rắc: Tiếng động này phát ra do lớp sụn khớp bị mài mòn, các đầu xương cọ xát vào nhau khi người bệnh vận động.
• Biến dạng khớp: Tình trạng viêm nhiễm kéo dài khiến sụn và xương dưới sụn, các mô xung quanh khớp bị tổn thương nặng, dẫn tới biến dạng ngón chân, ngón chân cong vẹo bất thường.
• Khó cử động: Khi khớp bị viêm nặng, việc cử động của người bệnh sẽ khó khăn hơn. Tình trạng này gây hạn chế vận động, kèm theo cơn đau nhức kéo dài, cảm giác khớp không còn hoạt động trơn tru.

Nguyên nhân gây viêm khớp ngón chân

1. Thoái hóa khớp

Thoái hóa khớp là dạng rối loạn mạn tính, gây tổn thương sụn và những mô quanh khớp. Quá trình thoái hóa không chỉ ảnh hưởng đến vùng gối, lưng, hông… mà còn ảnh hưởng nhiều đến các khớp ở ngón chân.

Người bệnh sẽ cảm thấy đau tại các khớp bị ảnh hưởng khi đang vận động hoặc sau vận động. Cơn đau thường âm ỉ và biến mất khi nghỉ ngơi.

2. Viêm khớp dạng thấp

Bệnh viêm khớp dạng thấp ảnh hưởng tới màng hoạt dịch của khớp, gây sưng đau và bào mòn xương, dẫn đến tới tình trạng biến dạng khớp. Bệnh ở giai đoạn sớm có xu hướng ảnh hưởng tới các khớp nhỏ trước như khớp nối ngón tay với bàn tay, ngón chân với bàn chân.

3. Gút

Bệnh gút (còn gọi là gout hay thống phong) là dạng viêm khớp phổ biến. Người bệnh thường phải chịu các cơn đau đột ngột, dữ dội tại các khớp ngón chân, ngón tay, đầu gối, đi kèm cơn đau là tình trạng sưng đỏ. Thậm chí, người bệnh không thể đi lại do đau.

4. Viêm khớp vảy nến

Viêm khớp vảy nến là bệnh lý viêm khớp xảy ra ở một số trường hợp mắc bệnh vảy nến. Những triệu chứng của bệnh vảy nến thường bắt đầu từ tổn thương da như phát ban đỏ, có vảy, xuất hiện nhiều tại khuỷu tay, đầu gối, mắt cá chân, bàn tay và bàn chân của người bệnh.

Đau khớp, cứng khớp và sưng các khớp chính là các triệu chứng điển hình của bệnh. Viêm khớp vảy nến có thể ảnh hưởng tới bất cứ cơ quan nào trong cơ thể như ngón tay, ngón chân, cột sống, hệ tiêu hóa… với mức độ ảnh hưởng từ nhẹ tới nặng.

Chẩn đoán viêm khớp ở ngón chân

Viêm khớp ngón chân do nhiều nguyên nhân gây ra nên bác sĩ sẽ kết hợp nhiều phương pháp kiểm tra để đưa ra chẩn đoán bệnh chính xác nhất: (3)

• Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ tiến hành kiểm tra những biểu hiện bên ngoài, khả năng cử động của những ngón chân, mức độ đau và vùng chịu ảnh hưởng từ cơn đau… Trong quá trình kiểm tra, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh cung cấp những thông tin liên quan tới tình trạng bệnh như thời gian triệu chứng xuất hiện, mức độ đau nhức, ngoài ngón chân, sức khỏe có gì bất thường…
• Xét nghiệm: Sau thăm khám lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện xét nghiệm máu để tìm một số dấu hiệu viêm (protein C phản ứng CRP), kháng thể hay acid uric để xác định viêm khớp ngón chân có liên quan tới viêm khớp dạng thấp hoặc gout không. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể tiến hành chọc hút dịch khớp để kiểm tra nhiễm trùng, tinh thể acid uric và loại trừ những nguyên nhân gây viêm khác.
• Chẩn đoán hình ảnh: Bác sĩ có thể chỉ định người bệnh chụp X-quang, MRI hoặc CT scan nhằm xác định cụ thể thành phần nào trong khớp bị tổn thương do phản ứng viêm. Ngoài ra, thông qua các phương pháp chẩn đoán này, bác sĩ có thể xác định mức độ hư hại của sụn, xương dưới sụn, hệ thống mô mềm, sự bất thường ở xương ngón chân.

Biến chứng có thể gặp phải

Tuy viêm khớp ngón chân không đe dọa tính mạng nhưng có thể khiến sức khỏe thể chất và tinh thần, đời sống sinh hoạt của người bệnh giảm sút do các triệu chứng thường xuyên xuất hiện, “quấy rầy” cuộc sống.

Hơn nữa, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, tình trạng khớp ngón chân bị viêm có thể gây ra nhiều biến chứng nặng như hình thành gai xương, biến dạng khớp, dị tật ngón chân, thậm chí là mất khả năng vận động.

Phương pháp điều trị

Sau khi xác định nguyên nhân gây ra tình trạng viêm khớp ngón chân, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhất cho người bệnh. (4)

• Với các trường hợp viêm nhẹ, người bệnh có thể dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ để giúp cải thiện tình trạng đau và sưng tấy ở khớp. Ngoài ra, bạn có thể thực hiện những bài tập thể dục nhẹ để cải thiện sức khỏe xương khớp.
• Người bệnh nên bổ sung những thực phẩm chứa lượng canxi và vitamin D dồi dào, giúp làm chậm quá trình lão hóa xương. Bên cạnh đó, bạn nên bổ sung vào thực đơn những nhóm hoa quả như cam, quýt, xoài… và nhóm thực phẩm giàu omega-3 (các loại cá béo như cá thu, cá hồi, cá ngừ…).
• Chườm đá ở chân để giúp giảm đau, đẩy nhanh tiến trình hồi phục
• Dành thời gian nghỉ ngơi: Người bệnh tránh vận động nặng, đi lại nhiều để ngón chân có thời gian nghỉ ngơi, phục hồi các khớp.
• Duy trì việc thăm khám sức khỏe cơ xương khớp định kỳ
• Phẫu thuật: Phương pháp điều trị này chỉ được áp dụng khi các phương pháp điều trị nội khoa không phát huy hiệu quả, bệnh tiến triển nặng.

Phòng ngừa viêm khớp ngón chân

Khi khớp ngón chân viêm do bất kỳ nguyên nhân nào đều có nguy cơ gây tổn thương tới các thành phần của khớp, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, đời sống của người bệnh. Vì thế, chủ động phòng ngừa bệnh ngay từ sớm bằng các thói quen thiết thực, cụ thể:

• Hạn chế tối đa nguy cơ mắc phải chấn thương khi làm việc, chơi thể thao hoặc tham gia những hoạt động giải trí.
• Mang giày vừa vặn, thoải mái, hạn chế đi giày gót quá cao
• Nếu mắc những lý bệnh tự miễn, người bệnh nên tuân thủ kế hoạch điều trị từ bác sĩ để kiểm soát tốt bệnh, ngăn ngừa các tổn thương ở khớp.
• Duy trì thực hiện những bài tập bàn chân và ngón chân để giúp các ngón chân hoạt động linh hoạt, đồng thời tăng cường điều tiết dịch nhờn cho các khớp.
• Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, cung cấp đủ dưỡng chất cho cơ thể, tăng cường bổ sung rau củ quả, hạn chế tiêu thụ chất béo, đường và rượu bia. Nếu có thể, cần bỏ thói quen hút thuốc lá.
• Bỏ thói quen bẻ khớp ngón chân
• Tích cực tập thể dục thể thao, kiểm soát tốt cân nặng, tránh tình trạng thừa cân, béo phì.
• Duy trì thăm khám sức khỏe định kỳ (6 tháng/lần) nếu có nguy cơ cao để phát hiện mầm mống bệnh sớm, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời, ngăn ngừa rủi ro sức khỏe.
• Chế độ ăn uống lành mạnh giúp tăng cường sức khỏe toàn diện, ngăn ngừa các bệnh lý xương khớp

Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS.CKI Lê Đình Khoa, ThS.BS Nguyễn Quang Tôn Quyền; TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.

Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…

BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.

Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:

Viêm khớp ngón chân không gây nguy hiểm tới tính mạng của người bệnh nhưng gây nhiều trở ngại trong sinh hoạt hằng ngày. Nếu không có biện pháp can thiệp sớm và đúng cách, người bệnh có thể đối mặt với nhiều biến chứng nặng. Vì thế, khi tình trạng đau nhức các khớp không thuyên giảm, người bệnh nên thăm khám tại các cơ sở y tế để chẩn đoán và điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.