Viêm đại tràng co thắt là bệnh lý lành tính thường gặp. Bệnh gây ám ảnh cho nhiều người bởi các triệu chứng dai dẳng, ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống. Người bệnh nên có biện pháp can thiệp để ngừa các biến chứng nghiêm trọng từ bệnh lý này.
Viêm đại tràng co thắt (hội chứng ruột kích thích – IBS) là là bệnh lý rối loạn đường ruột chức năng với tình trạng đau bụng tái diễn liên quan đến quá trình đại tiện và/hoặc thay đổi thói quen đại tiện. Triệu chứng đặc trưng của bệnh là rối loạn đại tiện (táo bón, tiêu chảy, hoặc xen lẫn táo bón và tiêu chảy) kèm theo một số triệu chứng thường gặp như: chướng bụng, đầy tức bụng. Những triệu chứng của viêm đại tràng co thắt có xu hướng mạn tính gây khó chịu và ảnh hưởng nhiều tới chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Nguy cơ mắc bệnh viêm đại tràng co thắt cao khi thuộc một trong những nhóm đối tượng dưới đây:
Triệu chứng của bệnh thường không đặc hiệu, có thể nhầm lẫn với các bệnh lý khác của đường tiêu hoá. Các triệu chứng thường gặp như:
Đại tràng co thắt gây ra các cơn đau quặn bụng, kéo dài âm ỉ. Triệu chứng này có thể có liên quan đến số lần đại tiện, sự thay đổi của hình dạng phân.
Người bệnh xuất hiện triệu chứng đại tiện thất thường như đại tiện phân lỏng nhiều lần, táo bón hoặc xen kẽ cả tiêu chảy và táo bón. Sau khi đại tiện, người bệnh vẫn bị đau bụng và mót rặn.
Các triệu chứng bệnh kéo dài khiến người bệnh bị khó chịu, ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc thường ngày. Ngoài ra, còn có thể xuất hiện một số triệu chứng đi kèm khác như mất ngủ, căng thẳng, mệt mỏi,…
Nguyên nhân gây bệnh cụ thể hiện chưa rõ ràng. Trong các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng các triệu chứng của IBS có liên quan đến sự rối loạn các hệ thần kinh tự động đường tiêu hoá. Ở những người tăng nhạy cảm, các yếu tố như: lo âu, căng thẳng, stress kết hợp với phản ứng nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm có thể làm thay đổi tính thấm của ruột, hệ miễn dịch và vi khuẩn đường ruột và dẫn đến sự phát triển của các triệu chứng IBS. Bên cạnh đấy, các triệu chứng IBS có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng lo âu, trầm cảm.
Thức uống chứa cồn, những chất kích thích, nước ngọt có ga, thức ăn nhanh, đồ chiên xào, thức ăn cay nóng chua… nếu thường xuyên sử dụng có thể gây ra các phản ứng kích thích nhu động ruột, gây co thắt đại tràng. Ngoài ra, thói quen ăn uống sai cách như ăn quá nhanh không nhai kĩ, vừa ăn vừa nói chuyện, bỏ bữa ăn… cũng ảnh hưởng tới hoạt động bình thường của ruột.(1)
Viêm đại tràng co thắt là bệnh lý được chẩn đoán loại trừ nên người bệnh cần được khám, đánh giá cẩn thận để loại trừ nguy cơ mắc các bệnh lý ác tính hay nguy hiểm đến hệ tiêu hóa (như ung thư đại tràng, bệnh lý viêm đại tràng xuất huyết mạn tính, nhiễm khuẩn đường ruột…) trước khi được chẩn đoán xác định bệnh viêm đại tràng co thắt. Bác sĩ sẽ có chỉ định khác nhau để chẩn đoán bệnh tuỳ thuộc tình trạng của từng cá thể người bệnh, cụ thể:
Người bệnh sẽ được khai thác kỹ các triệu chứng và tiền sử, thăm khám lâm sàng và có thể được chỉ định thực hiện những xét nghiệm để chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý khác: như xét nghiệm máu đánh giá tình trạng viêm, xét nghiệm phân, nội soi đại trực tràng…
Viêm đại tràng co thắt là bệnh lý lành tính, không tổn thương thực thể đường ruột, không gây nguy hiểm tới tính mạng của người bệnh. Tuy vậy, bệnh kéo dài có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống người bệnh.
Tuy nhiên, do triệu chứng của bệnh không điển hình, có thể nhầm lẫn với các bệnh lý đường tiêu hoá khác. Do vậy, người bệnh nên khám ngay tại các cơ sở chuyên khoa khi có các dấu hiệu cảnh báo kèm theo sau:
Các thực phẩm cung cấp đầy đủ dưỡng chất, giúp nhuận tràng được khuyến khích bổ sung bao gồm:(2)
Để ngăn ngừa và làm thuyên giảm các triệu chứng viêm đại tràng co thắt, những biện pháp giảm lo âu, căng thẳng rất quan trọng, cụ thể:
Nếu xuất hiện những triệu chứng nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh dùng những loại thuốc điều trị triệu chứng gồm:
Nếu bị táo bón, người bệnh nên bổ sung nhiều chất xơ để tạo điều kiện cho lợi khuẩn trong đường ruột phát triển. Bác sĩ thường khuyến cáo dùng chất xơ hoà tan với khoảng 10- 25 g/bữa. Lưu ý những loại thực phẩm giàu chất xơ hòa tan trong những loại rau củ non, mềm (rau mồng tơi, rau lang, khoai lang), khoai tây, chuối, bơ, đu đủ, cám gạo, gạo lứt, yến mạch, cà rốt, yến mạch, đậu Hà Lan, táo và các loại hoa quả thuộc họ cam quýt,…
Người bệnh viêm đại tràng co thắt nên ăn những loại thịt nạc gia súc, gia cầm, cá đồng… Ngoài ra, khi ăn, cần ăn chậm và nhai kỹ để hạn chế nuốt khí vào. Thói quen tốt này giúp giảm tình trạng đầy hơi, chướng bụng, giảm sự căng giãn đột ngột của ống tiêu hóa. Qua đó, người bệnh hạn chế được kích kích co bóp của ruột nên giảm số lần đại tiện và giảm đau.
Để giảm nguy cơ mắc bệnh viêm đại tràng co thắt, cần lưu ý:
Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa (BVĐK Tâm Anh TP.HCM) và Khoa Tiêu hóa – Gan mật – Tụy (BVĐK Tâm Anh Hà Nội) là những trung tâm y tế chuyên khoa Tiêu hóa uy tín, cung cấp dịch vụ thăm khám và điều trị cao cấp, hiệu quả cho các bệnh nhân mắc các vấn đề liên quan đến đường tiêu hóa từ nhẹ đến nặng. Hệ thống BVĐK Tâm Anh quy tụ đội ngũ bác sĩ Nội khoa – Ngoại khoa – Nội soi tiêu hóa chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, bên cạnh đó là sự hỗ trợ của hệ thống thiết bị y tế hiện đại, nhập khẩu từ nước ngoài, phục vụ tối đa nhu cầu thăm khám và điều trị của khách hàng.
Để đặt lịch thăm khám và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa với các chuyên gia bác sĩ về Tiêu hóa của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, xin vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Viêm đại tràng co thắt không phải là bệnh lý nguy hiểm. Tuy nhiên, bệnh lại ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt của người bệnh. Người bệnh cần có thói quen sinh hoạt, ăn uống phù hợp nhằm nâng cao thể trạng và cải thiện những triệu chứng bệnh.
