Sau 2 tháng khỏi Covid-19, người đàn ông 63 tuổi thấy tức ngực, khó thở nên người nhà đưa vào BVĐK Tâm Anh TP.HCM cấp cứu. Các bác sĩ phát hiện người bệnh bị xẹp phổi, tràn mủ màng phổi, gây suy hô hấp.
Trở về nhà sau một ngày mưu sinh vất vả từ nghề tài xế xe ôm, ông Trần Chí Thành (63 tuổi, ngụ tại quận Bình Tân) thấy đau nhói ngực, không thể thở được. Ngay trong đêm, người nhà vội đưa ông vào BVĐK Tâm Anh TP.HCM cấp cứu.
Lúc này, nồng độ oxy trong máu (SpO2) của ông chỉ còn 85% (người bình thường từ 95% trở lên), huyết áp tăng rất cao. Các bác sĩ cho ông thở oxy qua mặt nạ, đồng thời tức tốc lấy máu xét nghiệm, chụp X-quang phổi kiểm tra tại giường bệnh. Kết quả cho thấy hình ảnh nghi ngờ có khối áp xe phổi bên phải, tràn dịch màng phổi bên phải lượng ít. Do tình trạng suy hô hấp trở nặng, ông được chuyển lên khoa Hồi sức tích cực – Chống độc (ICU) theo dõi.
Tiếp nhận điều trị khi người bệnh suy hô hấp nặng, BS.CKI Vương Mỹ Dung, khoa ICU cho biết: “Ông Thành có tiền sử cao huyết áp uống thuốc không thường xuyên, hút thuốc lá nhiều năm, đã nhiễm Covid-19, tự điều trị tại nhà và khỏi bệnh vào đầu tháng 12/2021. Sau thời gian đó, người bệnh thường xuyên đau tức ngực nhưng không đi khám kiểm tra cho đến khi mức độ trở nên nghiêm trọng phải nhập viện. Vì vậy, ca bệnh này nhiều khả năng là do di chứng hậu Covid-19. Sau khi xác định chẩn đoán qua CT-Scan lồng ngực, ngay lập tức người bệnh được đặt dẫn lưu màng phổi dẫn ra gần 1 lít mủ trắng đục, sử dụng kháng sinh điều trị áp xe phổi. Sau đặt dẫn lưu, tình trạng người bệnh ổn định hơn, bớt khó thở, chỉ số SpO2 cải thiện”.
Theo lời kể từ gia đình, thời điểm nhiễm Covid-19 ông Thành chỉ sốt, ho nhẹ, mất mùi kéo dài 1 tuần. Ông tự điều trị bệnh tại nhà bằng thuốc ho, hạ sốt, bệnh lướt qua khá nhẹ nhàng rồi lành hẳn. Ngay sau khi có kết quả âm tính với Covid-19, ông Thành nghỉ ngơi một thời gian rồi tiếp tục hành nghề xe ôm, cũng có lúc ông than mệt nhưng nghĩ do chạy xe nhiều. Trước 1 tuần nhập viện cấp cứu, ông cảm thấy tức ngực và khó thở với tần suất ngày càng tăng.
BS.CKI Vương Mỹ Dung nhận định, kết quả xét nghiệm máu cho thấy ông Thành có dấu hiệu tăng đông máu – một tình trạng thường gặp ở bệnh nhân Covid-19. Tình trạng này có thể diễn ra thầm lặng, không gây suy hô hấp cấp nhanh như bệnh nhân bị viêm phổi nặng, nhưng có khả năng hình thành các cục máu đông li ti, gây tắc các mạch máu nhỏ trong phổi, dẫn đến hoại tử mô phổi, tạo ổ áp xe phổi như trường hợp của ông Thành.
Sau 5 ngày điều trị, ông Thành được chụp CT-Scan ngực kiểm tra, cho thấy phần phổi xẹp có phục hồi tương đối nhưng ổ áp xe chưa được dẫn lưu hoàn toàn, còn nhiều mủ đọng nơi lá tạng. Đồng thời, sau giai đoạn viêm mủ, hai màng phổi sẽ có những chỗ dày lên và dính lại với nhau khiến cho chức năng hô hấp bị ảnh hưởng, và tạo thành các khoang bên trong khiến cho việc dẫn lưu dịch và khí trong khoang màng phổi không còn hiệu quả. Khoa ICU đã hội chẩn với khoa Phẫu thuật Tim mạch – Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch của BVĐK Tâm Anh TP.HCM để lên phương án điều trị hiệu quả nhất cho bệnh nhân.
TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Phẫu thuật Tim mạch – Lồng ngực đã quyết định phẫu thuật mở lồng ngực để giải quyết triệt để áp xe phổi. Ca mổ được thực hiện vào ngày 28/2, bác sĩ kiểm tra lá phổi trái hoạt động tốt, còn phổi bên phải tổn thương, phù nề, nhiều ổ áp xe. Người bệnh được bóc sạch mô hoại tử, làm sạch khoang màng phổi, đặt ống dẫn lưu. Sau phẫu thuật, người bệnh tỉnh táo, tiếp tục điều trị kháng sinh chống nhiễm trùng, cần thời gian dài để hồi phục.
Theo TS.BS Nguyễn Anh Dũng, tổn thương phổi sau nhiễm Covid-19 là di chứng thường gặp đối với F0, có nhiều mức độ tổn thương khác nhau, nhưng phổ biến nhất là tình trạng viêm phổi, xơ phổi, ảnh hưởng chức năng hô hấp. Riêng tình trạng phổi nhiễm trùng hoại tử, tạo ra nhiều ổ áp xe bên trong khoang ngực đã có ghi nhận trong các báo cáo về Covid-19 trên thế giới. Đây là di chứng gây khó khăn trong điều trị, có thể tái nhiễm nhiều lần, thậm chí trở thành nhiễm trùng mạn tính.
Để bảo vệ lá phổi hậu Covid-19, tránh trường hợp diễn tiến âm thầm có thể trở nặng, gây suy hô hấp; những bệnh nhân từng nhiễm Covid-19 có triệu chứng khó thở, đặc biệt khó thở kèm dấu hiệu tức ngực cần đến các cơ sở y tế khám sàng lọc, kiểm tra sức khỏe. Đối tượng nguy cơ chịu nhiều tổn thương sau nhiễm Covid-19 là nhóm người bệnh viêm phổi nặng, từng thở máy, điều trị ECMO, lớn tuổi, có bệnh nền thì cần đi khám sớm.
TS.BS Trần Minh Giang, Phó trưởng khoa ICU, BVĐK Tâm Anh TP.HCM nhận định: Để đánh giá toàn diện sức khỏe và phát hiện sớm di chứng Covid-19, ngoài bác sĩ giỏi, tay nghề cao thì đòi hỏi phải trang bị đầy đủ thiết bị máy móc hiện đại để “dò” cho ra di chứng Covid-19 như: máy xét nghiệm, siêu âm, điện tim, chụp X-quang tim phổi, hệ thống chụp CT 768 lát cắt… Ví dụ, người bệnh bị di chứng hô hấp, khó thở kéo dài sẽ được tư vấn chụp CT phổi liều thấp bằng máy CT 768 lát cắt. Máy có phần mềm hỗ trợ AI (trí tuệ nhân tạo) phát hiện di chứng Covid-19 trên phổi nhờ khả năng phân tích nhu mô phổi còn bao nhiêu phần trăm, phản ánh chính xác mức độ tổn thương phổi và ghi nhận tình trạng phổi như đông đặc, kín mờ, sẹo, xơ, tổn thương ngoại biên…
“Qua theo dõi những người bệnh đến khám, điều trị tại BVĐK Tâm Anh chúng tôi nhận thấy những bệnh nhân Covid-19 có triệu chứng càng nặng về hô hấp thì để lại di chứng phổi càng nhiều. Đặc biệt gần như 100% người bệnh có thở oxy liều cao đều có di chứng tại phổi, xơ phổi. Căn cứ trên kết quả CT và khám lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định nhập viện đối với trường hợp cần can thiệp, hoặc tư vấn điều trị phục hồi đối với trường hợp nhẹ”, bác sĩ Trần Minh Giang thông tin.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
