Bé Hoàng 4 tuổi, vô tình nuốt phải đồ chơi có nam châm, được uống thuốc nhuận tràng đưa dị vật ra ngoài, suýt phải phẫu thuật.

Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, bệnh nhi được chụp X-quang, phát hiện dị vật nằm ở dạ dày, song dính chặt vào nhau thành một khối, không xác định rõ một hay nhiều cục nam châm. Gia đình cho biết bé nuốt đồ chơi có nam châm vào bụng khi tự chơi một mình, song không rõ số lượng.

ThS.BS.CKI Lê Thị Ngọc, khoa Nhi, cho biết việc xác định rõ số lượng nam châm rất quan trọng, vì nếu chỉ có một viên hoặc các viên dính thành một khối chặt và di chuyển cùng nhau, chúng có thể đi qua ruột như một dị vật thông thường và thải ra ngoài. Nếu các viên nam châm tách ra, trôi đến các khúc ruột khác nhau sẽ hút nhau xuyên qua thành ruột gây hoại tử hoặc thủng ruột khiến dịch tiêu hóa và vi khuẩn tràn ra ổ bụng gây viêm phúc mạc, đe dọa tính mạng trẻ.

Bệnh nhi được dùng thuốc nhuận tràng nhằm tăng nhu động ruột, đẩy nam châm di chuyển nhanh hơn qua ruột non xuống đại tràng. Sau 1 tuần dùng thuốc, khối nam châm di chuyển xuống ruột non, bác sĩ đổi liều thuốc, đồng thời hướng dẫn gia đình trong thời gian dùng thuốc cần kiểm tra phân mỗi lần bé đi đại tiện để xem khối nam châm đã thoát ra ngoài hay chưa. Nếu bé có bất kỳ dấu hiệu như đau bụng, đặc biệt là đau quặn từng cơn hoặc đau âm ỉ liên tục, đau tăng lên khi ấn vào bụng kèm sốt, nôn ói, đi ngoài ra máu… thì lập tức liên hệ bác sĩ để được xử trí kịp thời. Sau 4 ngày khối nam châm được đẩy ra ngoài theo đường đại tiện.

“Nếu sau dùng thuốc lần 2, khối nam châm vẫn nằm sâu trong ruột non, ống nội soi tiêu hóa thông thường không với tới, bệnh nhi phải mổ mở ổ bụng để tìm và cắt khâu ruột. Đây là đại phẫu, để lại sẹo lớn và thời gian hồi phục lâu, ảnh hưởng đến sức khỏe bệnh nhi”, bác sĩ Ngọc lý giải, thêm rằng đẩy nam châm ra ngoài sau dùng thuốc nhuận tràng là phương án điều trị nhẹ nhàng nhất cho bé.

Nuốt dị vật là tình trạng trẻ vô tình hoặc cố ý nuốt phải các vật không phải là thức ăn vào trong đường tiêu hóa (từ miệng xuống thực quản, dạ dày và ruột). Đây là một tai nạn sinh hoạt phổ biến, thường gặp nhất ở trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi. Ở độ tuổi này, trẻ khám phá thế giới bằng cách cầm nắm và đưa mọi thứ vào miệng.

Dị vật trẻ nuốt được chia làm 2 nhóm chính dựa trên mức độ nguy hiểm. Trong đó nhóm nguy cơ thấp là các vật nhỏ, tròn, trơn láng như hòn bi, cúc áo nhựa, đồng xu nhỏ, nhẫn trơn… Những vật này thường đi qua đường tiêu hóa và thải ra ngoài theo phân mà không gây hại. Nhóm nguy hiểm như pin có thể gây bỏng điện hóa, làm thủng thực quản hoặc mạch máu; nam châm sẽ hút nhau gây xoắn, hoại tử ruột; vật sắc nhọn như kim khâu, tăm tre, xương cá, đinh vít, kẹp ghim… có thể đâm thủng dạ dày hoặc ruột…

Nhiều trường hợp trẻ nuốt dị vật mà bố mẹ không hề hay biết vì không có triệu chứng ngay lập tức. Tuy nhiên, nếu thấy trẻ có biểu hiện lạ như đột ngột quấy khóc, bỏ ăn, chảy nước miếng liên tục, khó nuốt, nôn khan, chướng bụng… cần đưa đến bệnh viện để được kiểm tra và xử lý.

Bác sĩ Ngọc khuyến cáo, phụ huynh cần phân biệt rõ nuốt dị vật (đi vào đường tiêu hóa), trẻ thường vẫn thở được, nhưng có thể khó nuốt hoặc đau. Trong khi đó hóc dị vật (đi vào đường hô hấp) là tình trạng nghiêm trọng hơn, trẻ sẽ ho sặc sụa, tím tái, khó thở, không khóc hoặc không nói được, cần thực hiện sơ cứu ngay lập tức.

Để phòng ngừa cần để xa tầm tay trẻ các vật nhỏ như đồng xu, pin, kim băng… Kiểm tra kỹ đồ chơi của trẻ, tránh các loại có chi tiết nhỏ dễ tháo rời, đặc biệt là nam châm và pin, tập cho trẻ thói quen không ngậm đồ vật trong miệng khi chơi. Nên có người giám sát trẻ khi đang chơi đùa để kịp thời xử lý các tai nạn có thể xảy ra.