Hàng loạt thắc mắc xoay quanh vấn đề chích ngừa vắc xin Covid-19 cho thai phụ đã được chuyên gia giải đáp trong chương trình tư vấn trực tuyến “Những lưu ý quan trọng khi mẹ bầu tiêm vắc xin Covid-19” do Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh phối hợp cùng Hệ thống Tiêm chủng VNVC tổ chức ngày 27/8/2021.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, thai phụ mắc Covid-19 sẽ đối mặt với nguy cơ sinh non (sinh con trước khi đủ 37 tuần), thai chậm phát triển, thậm chí thai lưu, thường ở giai đoạn rất sớm trong những tuần đầu hoặc ba tháng đầu thai kỳ.
Trong khi đó, đối với những phụ nữ mang thai kèm theo bệnh lý như đái tháo đường, tăng huyết áp, thiếu máu, thừa cân…, nguy cơ bệnh chuyển biến nặng sẽ cao hơn. Nhiều trường hợp phải thở máy, thậm chí phải chấm dứt thai kỳ.
Để bảo vệ sự an toàn cho cả mẹ bầu và thai nhi, việc tiêm vắc xin phòng Covid-19 cần được ưu tiên hàng đầu. Điều này giúp mẹ tạo kháng thể phòng ngừa Covid-19 khi mang thai và bảo vệ con sau sinh, giải tỏa tâm lý và áp lực cho mẹ giữa thời điểm dịch bệnh, an tâm tận hưởng thai kỳ, sinh con khỏe mạnh.
Sau 120 phút phát sóng, chương trình tư vấn trực tuyến với chủ đề “Những lưu ý quan trọng khi mẹ bầu tiêm vắc xin Covid-19” đã thu hút hàng ngàn lượt xem, hàng trăm câu hỏi gửi về chương trình mong được BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM và BS.CKI Bạch Thị Chính – Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC giải đáp.
Xem thêm: Những câu hỏi thường gặp về tiêm vắc xin Covid-19 cho phụ nữ mang thai và cho con bú
Mở đầu buổi tư vấn là câu hỏi của bạn Lê Quỳnh Chi về những biến chứng sức khỏe xảy đến với thai phụ mắc Covid-19: “Tôi được biết phụ nữ mang thai nhiễm Covid-19 sẽ có nguy cơ phải thở máy và điều trị ở phòng chăm sóc đặc biệt cao hơn so với người bình thường. Tôi bị hở van 2 lá 1/4, đang mang thai 15 tuần, mới có kết quả test nhanh tại nhà dương tính với SARS-CoV-2. Tôi lo lắng không biết thai phụ có bệnh lý nền như tôi khi bị Covid-19 thì mức độ nguy hiểm thế nào, liệu có ảnh hưởng đến em bé và khiến cho bệnh tim của tôi nặng hơn không?”.
BS.CKI Bạch Thị Chính – Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết: “Những người bình thường khi nhiễm SARS-CoV-2 đã phải đối mặt với nguy cơ nhập viện, thở máy, tử vong… rất cao rồi. Bạn lại có cả hai yếu tố: đang mang thai và có bệnh lý nền về tim mạch, đó là điều rất đáng lo ngại. Bởi nếu nhiễm bệnh, bạn sẽ có khả năng cao phải nhập viện, đối mặt với nguy cơ bệnh chuyển nặng, kéo theo hệ lụy sinh non, thai chết lưu rất cao”.
Chính vì những nguy cơ sức khỏe đối với thai phụ mắc Covid-19 là rất lớn, nên việc tiêm vắc xin phòng SARS-CoV-2 được xem là ưu tiên hàng đầu của các mẹ bầu trên 13 tuần thai. BS.CKI Bạch Thị Chính nhấn mạnh: “Không chỉ bảo vệ sức khỏe mẹ và em bé, vắc xin ngừa Covid-19 còn giúp phòng tránh, giảm thiểu những nguy cơ có thể xảy đến trong thai kỳ nếu chẳng may mẹ nhiễm SARS-CoV-2. Như thế, một mũi tiêm có thể bảo vệ sức khỏe cho hai người. Vậy thì không có lý do gì để thai phụ chần chừ việc tiêm vắc xin, nhất là với những đối tượng có bệnh nền”.
Tại sao lại có mốc 13 tuần thai mới được tiêm chủng? Nên chích ngừa trước hay sau sinh?… BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM giải thích: “Qua ba tháng đầu, các bộ phận thai nhi đã hình thành, sức khỏe thai phụ và cả em bé đã ổn định. Lúc này, tiêm vắc xin sẽ an toàn hơn cho hai mẹ con. Đối với những mẹ bầu trên 36 tuần thai, cũng không nên đợi đến khi sinh xong mới tiêm ngừa. Phải đưa vắc xin vào cơ thể càng sớm càng tốt để tạo kháng thể phòng bệnh. Tốt nhất là tiêm đủ hai mũi trước khi sinh. Nhưng nếu mẹ mới tiêm một mũi rồi sinh bé thì cũng không cần lo lắng. Một mũi này đã đủ để tạo một phần kháng thể bảo vệ hai mẹ con. Mẹ cần tiêm nhắc mũi thứ hai sau khi sinh bé, theo chỉ định về khoảng cách giữa hai mũi tiêm của từng loại vắc xin”.
“Vậy nếu chích vắc xin Covid-19 quá sớm (trước 13 tuần), thậm chí chích xong mới phát hiện mình mang thai thì có ảnh hưởng đến thai nhi hay không?”, bạn Linh Mai lo lắng. BS.CKI Bạch Thị Chính trả lời: “Vắc xin ngừa Covid-19 không phải là loại vắc xin sống giảm độc lực, có nghĩa là nó sẽ không truyền qua nhau thai để ảnh hưởng tới em bé. Chỉ cần bạn tuân thủ lịch khám thai định kỳ, đảm bảo đủ sức khỏe tại thời điểm chích ngừa thì cứ an tâm rằng tiêm vắc xin Covid-19 sớm không tác động xấu đến thai nhi. Lưu ý rằng nếu mũi tiêm thứ nhất của bạn vào thời điểm trước 13 tuần thì sau 13 tuần thai bạn hãy chích mũi thứ hai”.
“Có nhiều loại vắc xin dành cho phụ nữ mang thai như Pfizer, Moderna, AstraZeneca. Liệu có chỉ định về loại vắc xin nào tiêm cho thai phụ trong từng giai đoạn thai kỳ hay không?”. BS.CKI Bạch Thị Chính cho biết: “Tất cả các loại vắc xin bạn kể đều được chỉ định tiêm cho phụ nữ mang thai trên 13 tuần và phụ nữ cho con bú. Nếu tiếp cận được loại vắc xin nào thì bạn nên tiêm loại vắc xin đó, đừng chần chừ!”.
Điều khiến các thai phụ băn khoăn khi tiêm ngừa chính là các phản ứng phụ sau tiêm. Nhằm giải tỏa thắc mắc này, BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi cho biết: “Không riêng gì vắc xin Covid-19, tất cả các loại vắc xin đều có thể có phản ứng sau tiêm như sốt, sưng đau tại chỗ tiêm, nhức mỏi cơ, mệt mỏi… Mẹ bầu đừng quá lo lắng vì đó là dấu hiệu tốt, cho thấy cơ thể đang phản ứng để sinh ra kháng thể. Trường hợp sốt cao trên 38 độ, mẹ có thể sử dụng một số loại thuốc hạ sốt như Paracetamol, Panadol, Efferalgan… Phản ứng sau tiêm sẽ hết sau 48 – 72 giờ. Nhưng nếu không chỉ sốt mà còn khó thở, tím tái, ho nhiều, mệt nhiều thì mẹ bầu cần đến ngay cơ sở y tế để theo dõi vì đây có thể là biểu hiện của sốc phản vệ sau tiêm hoặc dấu hiệu của các bệnh lý khác”.
Khá nhiều bạn đọc có chung thắc mắc về những đối tượng chống chỉ định tiêm vắc xin Covid-19. BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi thông tin: “Vắc xin phòng virus SARS-CoV-2 đem đến lợi ích vô cùng to lớn cho mẹ và thai nhi. Thế nên, dù thai phụ đang có bệnh nền như đái tháo đường, tim mạch, tăng huyết áp, các bệnh lý phụ khoa… hay có nguy cơ gặp tai biến sản khoa như tiền sản giật, nhau tiền đạo… thì càng cần chích ngừa nhanh chóng để phòng tránh nguy cơ biến chứng sức khỏe, thậm chí tử vong nếu chẳng may nhiễm bệnh. Ngay cả đối với các mẹ mang thai nhờ thụ tinh ống nghiệm (IVF), việc chích ngừa cũng không ảnh hưởng gì đến thai kỳ. Vì thế, các mẹ hãy yên tâm đi chích ở những bệnh viện có trung tâm sản khoa uy tín để bảo vệ mình và con yêu”.
Từ ngày 19/8/2021, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh triển khai tiêm vắc xin Covid-19 cho mẹ bầu từ 13 tuần trở lên. Mẹ bầu đến đây tiêm ngừa sẽ được xét nghiệm test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2, khám sàng lọc với các bác sĩ sản khoa để được đánh giá sức khỏe thai kỳ như kiểm tra tuổi thai, tình trạng thai nhi, đánh giá các lợi ích – nguy cơ của việc tiêm vắc xin Covid-19 cho phụ nữ mang thai. Sau tiêm, thai phụ được khám lại một lần nữa, nghe tim thai để các mẹ yên tâm rằng em bé vẫn khỏe mạnh sau khi cơ thể mẹ tiếp nhận vắc xin.
Trước tình hình thành phố siết chặt giãn cách “Ai ở đâu, ở yên đấy”, nhiều mẹ bầu lo ngại về vấn đề lưu thông trên đường để đến bệnh viện chích ngừa. BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi trấn an: “Ở Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, sau khi thai phụ đặt lịch khám/tiêm ngừa, tổng đài hoặc bộ phận chăm sóc khách hàng sẽ gửi tin nhắn xác nhận lịch tiêm, giúp thai phụ không gặp trở ngại trên đường đến bệnh viện. Việc làm này là hợp pháp và minh bạch nhằm bảo vệ quyền lợi của thai phụ cũng như những khách hàng có nhu cầu tiêm ngừa/thăm khám. Vì thế, các mẹ bầu hãy an tâm, đừng vì lo ngại dịch bệnh mà trì hoãn việc khám thai hay chích ngừa vắc xin”.
Đến hôm nay, dù chương trình tư vấn “Những lưu ý quan trọng khi mẹ bầu tiêm vắc xin Covid-19” đã kết thúc nhưng lượng câu hỏi và cuộc gọi đến tổng đài BVĐK Tâm Anh xoay quanh tiêm chủng vắc xin Covid-19 cho mẹ bầu vẫn rất nhiều. Đây là một tín hiệu đáng mừng cho thấy thai phụ đã quan tâm hơn đến tình hình bệnh dịch, ngày càng nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe chính mình và thai nhi.
Bạn Ngân Nhi vui mừng chia sẻ: “Em vừa sinh xong ở BVĐK Tâm Anh và đã được tiêm vắc xin Covid-19 trước khi sinh. Em rất vui và yên tâm vì hai mẹ con đã được trang bị “tấm khiên” bảo vệ trước dịch bệnh nguy hiểm này. Cảm ơn bệnh viện vì việc làm rất chu đáo và ý nghĩa này”.
Nhờ quyết định 3802/QĐ-BYT của Bộ Y tế, chính thức đưa phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên vào nhóm chỉ định tiêm chủng, rất nhiều thai phụ đã được chích ngừa vắc xin Covid-19 kịp thời, đúng thời điểm. “Vắc xin tốt nhất là vắc xin được tiêm sớm nhất”, hy vọng thời gian tới sẽ có thật nhiều phụ nữ mang thai được tiêm ngừa loại vắc xin này, bảo vệ sức khỏe bản thân và thai nhi trước làn sóng dịch bệnh Covid-19.
Độc giả có thể xem lại chương trình tư vấn tại đây.
Mẹ bầu có thể đăng ký tiêm vắc xin phòng Covid-19 tại đây, nhắn tin cho fanpage Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, fanpage Trung tâm Sản Phụ khoa Tâm Anh hoặc liên hệ Tổng đài Hệ thống BVĐK Tâm Anh để tìm hiểu thêm thông tin chi tiết.
Xem thêm: GIÁ TRỊ CT TRONG XÉT NGHIỆM RT-PCR ĐỂ PHÁT HIỆN LÂY NHIỄM COVID-19
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH