Cuộc mổ ‘cân não’ với 2 đường mổ nội soi từ mũi và mở hộp sọ cùng lúc đã lấy được khối u tuyến yên lớn, kích thước 8 cm.
Vào cuối tháng 4, ThS.BS.CKII Chu Tấn Sĩ (Trưởng Khoa Ngoại Thần Kinh, Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh TP HCM) cho biết, chị Nguyễn Thị Nga (50 tuổi, Quận 12, TP HCM) đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh vào khoảng giữa tháng 4/2023 với triệu chứng rối loạn thị lực, nhìn mờ, phạm vi nhìn hẹp, đau đầu, mờ mắt. Diễn tiến bệnh kéo dài nhiều năm, nhưng bệnh nhân điều trị không đúng nơi, chỉ điều trị nội khoa và uống thuốc giảm đau thông thường.
Kết quả chụp cộng hưởng từ bằng máy MRI 3 Tesla phát hiện chị Nga có khối u tuyến yên tăng sinh vô cùng lớn, kích thước tương đương một quả trứng ngỗng (8 x 8 cm). Đặc biệt, khối u phát triển nhiều hướng, len lỏi vào các khoảng trống ở nền sọ tạo thành hình ảnh như con ách chuồn, có nhiều thùy. Một thùy ăn lên trên rất cao (gần não thất 3), hai thùy bên trái và phải nhỏ hơn, và một thùy lọt xuống dưới nằm trong xương bướm.
“Khối u có hình thù kỳ lạ. Đây là một ca khó, chúng tôi nhận định cuộc mổ dự kiến sẽ mất nhiều thời gian và thử thách “cân não”, bác sĩ Tấn Sĩ cho biết.
Các bác sĩ đã hội chẩn, quyết định mổ lấy khối u tuyến yên cho người bệnh bằng hai đường mổ cùng lúc: mổ nội soi từ mũi lên và mổ mở hộp sọ từ trên xuống. Mục đích là để lấy tối đa khối u cho người bệnh.
Theo bác sĩ Tấn Sĩ, nếu chỉ mổ một đường từ mũi lên thì chỉ lấy được phần khối u trong xương bướm và trong hoành yên; những thùy còn lại của u sẽ không tiếp cận đến được. Ngược lại, nếu chỉ mổ từ sọ não vào khối u, bác sĩ sẽ lấy được các thùy trên, bên trái và bên phải của khối u, nhưng lại không nhìn thấy được phần nằm lọt dưới xương bướm, bỏ sót lại khoảng 30% khối u.
Đường mổ từ mũi lên được thực hiện trước, lộ trình từ lỗ mũi vào xoang bướm, lên hoành yên với chiều sâu khoảng 4 cm. Kỹ thuật được áp dụng là kính vi phẫu và định vị Navigation dẫn đường đến khối u. Thời gian mổ lấy khối u ở phần này hết khoảng một giờ. Sau đó, đường mổ thứ 2 đi từ sàn sọ não vào trong các thùy, kỹ thuật mổ được áp dụng là kính vi phẫu kết hợp với robot và Navigation dẫn đường. Thời gian mổ ở vị trí này hết khoảng 3 giờ.
Do khối u có quá nhiều thùy, bác sĩ phải tách khối u ra khỏi các mạch máu lớn (hai động mạch cảnh 2 bên, giao thoa thị 2 bên…), đòi hỏi các bác sĩ phải tỉ mỉ, cẩn trọng để không gây tổn thương các dây thần kinh giao thoa thị và mạch máu xung quanh. Sau mổ 2 ngày, bệnh nhân tỉnh táo, thị lực được cải thiện, hết đau đầu, ăn ngủ được và đi lại tốt.
Bác sĩ Chu Tấn Sĩ nhận định, quyết định mổ hai đường mổ cùng lúc giúp nâng cao khả năng lấy được hết khối u trong một lần mổ cho bệnh nhân. Nếu đi một đường mổ, chắc chắn bệnh nhân sẽ phải mổ thêm một lần nữa. Bệnh nhân rất sợ mổ và có thể sẽ không mổ. Khi đó, nguy cơ khối u tái phát và tăng sinh cao, cuộc mổ lần đầu sẽ trở nên vô nghĩa. Theo bác sĩ, đây là lần đầu tiên các bác sĩ tiến hành mổ u não bằng hai đường mổ cùng lúc, áp dụng các kỹ thuật hiện đại trong lĩnh vực phẫu thuật thần kinh.
Khoa Ngoại thần kinh, Trung tâm Thần kinh Tâm Anh chính thức đưa vào sử dụng Robot mổ não Modus V Synaptive hiện đại bậc nhất thế giới & lần đầu tiên được cấp phép tại Việt Nam. Robot giúp mô phỏng trước quá trình phẫu thuật (từ các hình ảnh chụp MRI về cấu trúc não, bó sợi thần kinh, vị trí tổn thương, khối u não…), định vị “đường đi” chính xác để tránh làm tổn thương các dây thần kinh hay các cấu trúc não, xác định đúng vị trí u hay tổn thương cần can thiệp. Các bác sĩ sẽ theo đó thực hiện cuộc giải phẫu hiệu quả, chính xác, giảm tối đa biến chứng hậu phẫu như liệt, giảm thị lực, giảm khả năng đi lại… cho người bệnh. Người bệnh sau mổ bảo toàn được các chức năng thần kinh quan trọng, có chất lượng cuộc sống tốt hơn.
* Tên nhân vật đã được thay đổi
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH