Anh V. đau đầu, tăng huyết áp thất thường, khám nhiều bệnh viện không tìm ra nguyên nhân. Bác sĩ BVĐK Tâm Anh TP.HCM phát hiện ra u hiếm.
Sáng 30/3, anh N.L.V. (60 tuổi, Tân Phú) đến khoa Nội tiết – Đái tháo đường, BVĐK Tâm Anh TP.HCM tái khám sau khi được mổ lấy khối u. Anh cho biết trước phẫu thuật, nhiều lúc đang ngủ, huyết áp tăng đột ngột đến 200/120mmHg (bình thường dưới 120/80mmHg) suốt 1 giờ, gây ù tai, chóng mặt, đau đầu dữ dội, tim đập nhanh, uống thuốc cũng không cải thiện. Hiện huyết áp trở lại bình thường, các triệu chứng còn lại cũng “tan biến”.
Một năm nay, anh V. liên tục tăng huyết áp thất thường khiến cơ thể đổ nhiều mồ hôi, run tay chân, cáu gắt, mắt nhìn mờ. Gia đình lo lắng đưa anh đi khám ở nhiều bệnh viện nhưng không tìm ra nguyên nhân. Vợ chồng anh V. tìm đến BVĐK Tâm Anh TP.HCM sau khi được người quen hướng dẫn.
Tại phòng khám VIP 319, tiến sĩ bác sĩ Trần Minh Giang, Phó khoa Hồi sức Cấp cứu, BVĐK Tâm Anh TP.HCM nhận thấy người bệnh không có tiền sử tăng huyết áp nhưng huyết áp liên tục tăng giảm thất thường, thường xuyên đau đầu dữ dội… nên nghĩ nhiều đến u tủy thượng thận.
Nhanh chóng, người bệnh được chỉ định siêu âm bụng, tuyến thượng thận. Kết quả siêu âm đúng như dự đoán của bác sĩ Giang khi tuyến thượng thận trái có khối u 4.5cm.
Vì ca bệnh hiếm, liên quan đến lĩnh vực nội tiết nên người bệnh được thạc sĩ bác sĩ Trần Nguyễn Quỳnh Trâm, khoa Nội tiết – Đái tháo đường trực tiếp tham gia điều trị.
Bác sĩ Trâm chỉ định xét nghiệm máu và nước tiểu để đánh giá thêm mức độ bệnh. Kết quả ghi nhận nồng độ nội tiết tố catecholamine trong máu và nước tiểu tăng rất nhiều. Cụ thể, nồng độ hormone Metanephrine trong nước tiểu cao gấp 10 lần so với người bình thường, hormone Normetanephrine cao gấp 3 lần. Các hormon thượng thận khác trong giới hạn bình thường. Dưới hình ảnh MRI, bác sĩ đánh giá rõ ràng kích thước, vị trí khối u nằm ở động mạch chủ của thận.
Chính khối u tủy thượng thận này giải phóng quá nhiều adrenaline (epinephrine) và noradrenaline (norepinephrine) vào máu gây tăng huyết áp, do đó dùng thuốc hạ huyết áp thông thường cũng không cải thiện. Nếu không được điều trị, người bệnh có nguy cơ gặp nhiều biến chứng nguy hiểm: xuất huyết não, suy tim, suy thận, mờ mắt… thậm chí tử vong.
Người bệnh được hội chẩn với tiến sĩ bác sĩ Nguyễn Hoàng Đức, Trưởng khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học, để tìm phương án điều trị. Theo bác sĩ Đức, hơn 90% các trường hợp bị u tủy thượng thận nếu được phát hiện sớm có thể điều trị khỏi hoàn toàn bằng phẫu thuật nội soi cắt tuyến thượng thận Tuy nhiên, ca phẫu thuật cần được bác sĩ tay nghề cao, nhiều kinh nghiệm và bệnh viện có trang thiết bị hiện đại để hạn chế biến chứng.
Người bệnh cần được dùng thuốc ổn định huyết áp suốt 3 tuần trước khi phẫu thuật. Bác sĩ Đức mổ nội soi 3D, cắt tuyến thượng thận trái cho bệnh nhân. Ngay sau khi phẫu thuật, huyết áp người bệnh trở về bình thường dưới 120/80mmHg.
Vừa mở cửa phòng tái khám với bác sĩ Trâm, chị H. (vợ bệnh nhân) nói vui: “Chồng tôi không còn nổi nóng”.
Suốt một năm trước khi chưa được mổ lấy khối u, anh V. hay nóng giận, cáu gắt thường xuyên, con cháu sợ, không dám lại gần. Ngay sau mổ, người nhà nhận xét tính anh đằm như lúc trước, cởi mở với người xung quanh. Anh càng vui hơn khi kết quả sinh thiết u lành tính.
Bác sĩ Trâm cho hay, tủy thượng thận là phần trung tâm của tuyến thượng thận, tạo ra catecholamine (nhóm hormone gồm: dopamine, epinephrine, neorepinephrine) giúp điều chỉnh nhịp tim, huyết áp, đường huyết và cách cơ thể phản ứng với căng thẳng.
Nhưng nếu tủy thượng thận có u sẽ giải phóng quá nhiều adrenaline (epinephrine) hoặc noradrenaline (norepinephrine) vào máu gây tăng huyết áp, dùng thuốc hạ huyết áp thông thường đều không cải thiện. Ngoài ra, người bệnh còn bị đau đầu, suy giảm thị lực, đổ mồ hôi, run tay chân, tim đập nhanh hoặc không đều.
U tủy thượng thận là tình trạng khối u hiếm gặp, chỉ có 2-8 ca/1 triệu người. Ai cũng có thể bị u tủy thượng thận, chủ yếu từ 30 – 50 tuổi. Khoảng 10% trường hợp xảy ra ở trẻ em (1). 85% u tủy thượng thận lành tính, 15% ác tính (2).
Nguyên nhân gây bệnh u tủy thượng thận hiện chưa rõ ràng, do đó bác sĩ Trâm khuyến cáo, người dân khi có các dấu hiệu tăng huyết áp đột ngột nhưng dùng thuốc hạ huyết áp không cải thiện; đau đầu, suy giảm thị lực… không rõ nguyên nhân nên đi khám tầm soát sức khỏe. Nếu không có tổn thương do não, mạch máu, bệnh nhân sẽ được các bác sĩ khoa Nội tiết – Đái tháo đường tìm nguyên nhân, điều trị kịp thời.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
