Theo trang Herpes.org.nz thuộc Tổ chức giáo dục các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIEF): có 22% người trưởng thành đã quan hệ tình dục nhiễm bệnh mụn rộp sinh dục do HSV-2 gây ra. 75% trong số đó lây nhiễm từ bạn tình, những người hoàn toàn không biết bản thân mình mắc bệnh. Vậy bệnh Herpes sinh dục là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán, phòng ngừa ra sao? (1)
Herpes sinh dục là bệnh truyền nhiễm lây qua đường tình dục do virus Herpes Simplex (HSV) gây ra. Theo thống kê, trung bình trong 8 người Úc trưởng thành đã quan hệ tình dục có 1 người mắc mụn rộp sinh dục. (2)
Herpes sinh dục gây bùng phát mụn nước hoặc vết loét trên bộ phận sinh dục và hậu môn. Bệnh thường tái phát/tái nhiễm thành nhiều đợt trong suốt cuộc đời, nhất là khi sức đề kháng giảm (lo lắng, mất ngủ, ăn uống không đủ chất…)
Herpes sinh dục lây lan qua tiếp xúc da kề da với người có virus HSV, thường do quan hệ tình dục bằng đường sinh dục hoặc đường miệng. Bệnh cũng lây lan qua việc hôn, màn dạo đầu hoặc quan hệ tình dục không thâm nhập.
Có 2 loại HSV, cả 2 loại virus này đều ảnh hưởng đến môi, miệng, bộ phận sinh dục hoặc hậu môn, tuy nhiên:
Virus HSV dễ lây lan nhất thông qua mụn rộp hoặc vết loét nhưng vẫn lây truyền ngay cả khi người bệnh không có mụn rộp, vết loét hoặc các triệu chứng khác. Herpes sinh dục không lây lan thông qua việc ôm, sử dụng chung bể bơi hoặc cùng tiếp xúc bệ ngồi trong nhà vệ sinh.
Xem thêm: Herpes là gì? Nguyên nhân và triệu chứng thường gặp
Sự xuất hiện của mụn rộp là dấu hiệu Herpes sinh dục bùng phát. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ nhận định trung bình, đợt bùng phát đầu tiên sẽ xuất hiện 4 ngày sau khi nhiễm virus. (3)
Với nam giới mắc Herpes sinh dục, mụn rộp sẽ xuất hiện trên dương vật, bìu, mông, vùng da xung quanh hoặc gần hậu môn.
Với nữ giới mắc Herpes sinh dục, mụn nước sẽ xuất hiện ở vùng âm đạo, hậu môn, mông hoặc các vùng da lân cận.
Các triệu chứng chung của bệnh Herpes sinh dục bao gồm:
Virus Herpes có xu hướng trốn (ngủ) ở các hạch thần kinh nên khó chữa khỏi dứt điểm. Virus Herpes sinh dục hiếm khi đe dọa đến tính mạng người bệnh nhưng cực kỳ nguy hiểm với phụ nữ mang thai. Virus Herpes sinh dục bùng phát trong thời kỳ mang thai làm tăng nguy cơ sinh non, thai nhi có thể bị nhiễm trùng hoặc chết trong bụng mẹ. (4)
Một số yếu tố rủi ro làm tăng khả năng nhiễm bệnh Herpes sinh dục: (5)
Nếu phát hiện triệu chứng của mụn rộp sinh dục hoặc nhận thấy mình có khả năng đã tiếp xúc với HSV; người bệnh đến gặp bác sĩ chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da để được khám, chẩn đoán bệnh và tư vấn về việc sử dụng thuốc điều trị.
Bác sĩ chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da chẩn đoán lây truyền Herpes sinh dục bằng cách kiểm tra trực quan các sang thương da. Dù không phải lúc nào cũng cần thiết nhưng bác sĩ có thể xác nhận kết quả chẩn đoán thông qua các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm (xét nghiệm PCR HSV).
Xét nghiệm máu có thể chẩn đoán HSV trước khi bùng phát. Tuy nhiên, nếu không có tiếp xúc với virus và không có triệu chứng nào hiển thị, không nhất thiết phải sàng lọc HSV-1 hoặc HSV-2.
Herpes sinh dục lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục không an toàn, gồm:
Dù HSV thường lây truyền qua tiếp xúc da kề da nhưng virus này cũng được tìm thấy trong tinh dịch, nước bọt và dịch tiết âm đạo của người bệnh.
Những người trưởng thành đã quan hệ tình dục có thể giảm nguy cơ nhiễm Herpes sinh dục bằng cách:
Các triệu chứng chung với trẻ sơ sinh nhiễm Herpes sinh dục qua đường âm đạo bao gồm các vết loét trên mặt, cơ thể, bộ phận sinh dục và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng:
Nếu phát hiện nhiễm Herpes sinh dục trong quá trình mang thai, cần trao đổi thẳng thắn với bác sĩ điều trị để được tư vấn, áp dụng các biện pháp phòng ngừa nhằm ngăn chặn virus lây truyền sang thai nhi. Nếu người mẹ có mụn rộp dọc theo đường sinh, các bác sĩ đề xuất phương pháp sinh mổ thay vì sinh thường qua đường âm đạo.
Mụn rộp sinh dục không quá nguy hiểm với người trưởng thành. Trong một số ít trường hợp, Herpes sinh dục có thể gây ra các biến chứng, tuy nhiên tình trạng này sẽ không trầm trọng thêm theo thời gian.
Tuy nhiên, tình trạng bệnh kéo dài gây đau đớn, khiến người bệnh cảm thấy tự ti. Các phương pháp điều trị bằng thuốc kháng virus giúp giảm các triệu chứng và mức độ nghiêm trọng của các đợt bùng phát.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Herpes sinh dục là bệnh tình dục phổ biến, ít dẫn đến biến chứng nguy hiểm nếu được điều trị kịp thời. Nắm được những kiến thức về bệnh Herpes sinh dục giúp phòng tránh, điều trị bệnh hiệu quả, đảm bảo an toàn sức khỏe bản thân và những người xung quanh.
