Thoái hóa cột sống là bệnh mạn tính, thường tiến triển từ từ. Cơn đau sẽ tăng dần, hạn chế tầm vận động, làm biến dạng cột sống… Thoái hóa cột sống dẫn tới nhiều tổn thương như thoái hóa sụn khớp, xẹp đốt sống, thoát vị đĩa đệm cột sống… ám ảnh người bệnh.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS.CKI Kim Thành Tri – Đơn vị Thần kinh Cột sống – Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Thoái hóa cột sống là tình trạng xương khớp cột sống bị thoái hóa, làm ảnh hưởng đến cấu trúc, chức năng của cột sống. Bệnh thường gây ra tình trạng tổn thương tại sụn, xương dưới khớp, dịch khớp…
Theo viện Phẫu thuật chỉnh hình Hoa Kỳ (American Academy of Orthopaedic Surgeon), hơn 85% người trên 60 tuổi đều bị thoái hóa cột sống cổ. (1) Bệnh bắt đầu bằng các hiện tượng hư khớp tại các diện đốt sống, đĩa đệm đốt đến những bao hoạt dịch, dây chằng, về sau xuất hiện hiện tượng thoái hóa những đốt sống, gây đau vùng cổ, đặc biệt là khi vận động vùng cổ. Thoái hóa cột sống cổ là bệnh mạn tính phổ biến, có tiến triển chậm. Người bệnh có khả năng gặp thoái hóa ở bất kỳ đoạn nào, đoạn C5-C6-C7 là thường gặp nhất.
Thoái hoá cột sống thắt lưng là tình trạng đĩa đệm và khớp bị thoái hóa, xương phát triển trên đốt của cột sống. Tình trạng thoái hóa diễn ra ở những phần khác nhau của cột sống:
Xem thêm: CẨN THẬN CÁC BỆNH LÝ VỀ ĐƯỜNG HÔ HẤP VÀO MÙA LẠNH
Phần lớn bệnh thoái hóa cột sống liên quan đến tuổi tác không xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào. Một số người bệnh xuất hiện triệu chứng thoái hóa cột sống thắt lưng trong thời gian dài nhưng sau đó lại biến mất. Đôi khi, người bệnh chỉ cần di chuyển đột ngột lại thấy xuất hiện triệu chứng.
Thường gặp nhất là triệu chứng cứng khớp, đau nhẹ và trở nặng hơn sau khi không cử động hoặc hạn chế vận động trong thời gian dài như ngồi quá lâu. Những triệu chứng nghiêm trọng hơn bao gồm:
Nguyên nhân gây ra tình trạng thoái hóa cột sống là do sụn khớp, đĩa đệm thường xuyên phải chịu áp lực lớn trong thời gian dài. Điều này dẫn tới hậu quả là sụn và phần xương dưới sụn bị tổn thương, giảm hay mất tính đàn hồi của đĩa đệm, xơ cứng dây chằng. Những yếu tố nguy cơ dễ dẫn tới thoái hóa cột sống thay đổi theo mỗi cá nhân gồm:
Đĩa đệm chứa khoảng 85% là nước và hoạt động như một bộ phận giảm xóc. Đĩa đệm nằm giữa những đốt sống giúp giảm ma sát, hỗ trợ cơ thể vận động linh hoạt hơn. Theo thời gian, đĩa đệm bị mất nước do quá trình lão hóa của cơ thể. Một hay nhiều đĩa đệm nằm giữa những đốt sống lưng và cổ bị hư hại, trượt ra khỏi vị trí ban đầu, gây chèn ép lên tủy sống và các dây thần kinh trong ống sống. Tình trạng này làm người bệnh bị đau nhức và rối loạn cảm giác tại chỗ. Nếu trì hoãn chữa trị, người bệnh có thể bị mất khả năng kiểm soát vận động, thậm chí bị teo cơ, bại liệt…
Sự thay đổi do thoái hóa cột sống có thể dẫn đến hình thành các gai xương từ thân đốt sống. Các gai xương này sẽ phát triển vào trong ống sống, làm hẹp ống sống và chèn ép tủy sống. Người bệnh thường có cảm giác tê, yếu cơ ở tay và chân. Bệnh có thể gây liệt nếu không phát hiện, ngăn chặn sớm.
Khi bị đau, người bệnh thoái hóa cột sống có thể áp dụng thư những biện pháp như:
Ngoài các biện pháp chăm sóc tại nhà, người bệnh có thể áp dụng những biện pháp điều trị thay thế để kiểm soát, thuyên giảm các triệu chứng bệnh như:
Khi người bệnh bị đau nhiều hay kéo dài, bác sĩ có thể chỉ định:
Bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh phẫu thuật khi:
Phẫu thuật nội soi cột sống là phương pháp điều trị được áp dụng phổ biến hiện nay. Đây là hình thức phẫu thuật cột sống tiên tiến, ít xâm lấn, có thể giúp người bệnh rút ngắn thời phục hồi, giảm đau và dễ chăm sóc hơn so với những phương pháp phẫu thuật cột sống truyền thống. Ngoài ra, phương pháp này còn giúp người bệnh duy trì phạm vi di chuyển bình thường của cột sống sau phẫu thuật.
Quy trình phẫu thuật diễn ra như sau:
Trước khi bắt đầu phẫu thuật, bác sĩ sẽ sử dụng thuốc gây tê cục bộ hay gây mê cho người bệnh.
Bác sĩ sẽ tiến hành rạch trên da một đường khoảng 2,5cm hay nhỏ hơn, đưa vào một trocar. Đây là thiết bị y tế hình ống có chiều rộng bằng một cây bút chì, được sử dụng để định vị cho các dụng cụ khác.
Tùy theo tình trạng của người bệnh, bác sĩ tiến hành tiếp cận cột sống theo 2 cách:
Thông qua trocar, một chiếc camera nhỏ sẽ được đưa vào khu vực cần thực hiện phẫu thuật để tiến hành thao tác mổ nội soi cột sống. Chức năng của camera là ghi lại và truyền hình ảnh thực về vị trí phẫu thuật lên màn hình dưới góc nhìn trực tiếp của bác sĩ trong suốt quá trình phẫu thuật.
Khi phẫu thuật hoàn tất, bác sĩ sẽ lấy camera nội soi và trocar ra ngoài và tiến hành đóng vết mổ bằng chỉ khâu, băng dính.
Thoái hóa cột sống lưng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Để phòng những biến chứng này, người bệnh cần phát hiện và điều trị bệnh sớm trong giai đoạn đầu. Trì hoãn điều trị có thể dẫn tới nhiều hậu quả khôn lường, ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống.
Vào 13:30 – 15:00 ngày 7/10/2021, TS.BS Tăng Hà Nam Anh và BS.CKI Trần Xuân Anh (Trung tâm Chấn thương chỉnh hình – BVĐK Tâm Anh) sẽ livestream và tư vấn sức khỏe cộng đồng, với chủ đề “Điều trị và phòng ngừa thoái hóa cột sống” trên fanpage/youtube Bệnh viện đa khoa Tâm Anh, fanpage/youtube Chấn thương chỉnh hình Tâm Anh.
Xem thêm: CÁCH PHÒNG VÀ ĐIỀU TRỊ BỆNH HÔ HẤP LÚC GIAO MÙA
Hai chuyên gia Chấn thương chỉnh hình sẽ trả lời trực tiếp tất cả các thắc mắc về nguyên nhân, cách xử trí, phương pháp điều trị và phòng ngừa tình trạng thoái hóa cột sống; cũng như đưa ra các tư vấn cộng đồng chăm sóc sức khỏe Cơ xương khớp mùa dịch một cách hiệu quả nhất.
Khách hàng nếu quan tâm đến những vấn đề Cơ Xương Khớp cho bản thân và gia đình có thể đặt lịch khám online với các chuyên gia của khoa Cơ xương khớp tại đây: https://bit.ly/3iY89Ug
Các chuyên gia hàng đầu, bác sĩ giỏi của Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình và khoa Cơ xương khớp sẽ trực tiếp thăm khám 1:1 (1 người bệnh và 1 bác sĩ), tất cả các vấn đề cơ xương khớp cho trẻ em, người lớn… Hình thức khám online hiện tại là hoàn toàn toàn MIỄN PHÍ, vào tất cả các buổi chiều trong tuần 14 – 16 giờ (trừ chủ nhật), sáng thứ 3 – thứ 5 (từ 9 – 11 giờ). Bác sĩ sẽ thăm khám bệnh online trên các nền tảng phổ biến Zalo/Zoom/Meet/Viber.
Khách hàng quan tâm có thể đăng ký thăm khám online bằng các cách sau:
Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Khoa Cơ xương khớp – BVĐK Tâm Anh với các chuyên gia cơ xương khớp luôn sẵn sàng đồng hành cùng khách hàng, tư vấn các phương pháp điều trị phù hợp để giúp khách hàng nhanh chóng vượt qua những vấn đề cơ xương khớp, cải thiện chất lượng cuộc sống.
