Đau vai: Do cơ hay khớp? Các nguyên nhân gây đau ở vùng vai

Đau mỏi vai là triệu chứng bệnh lý Cơ xương khớp dễ nhận thấy, xuất hiện ở nhiều độ tuổi khác nhau. Đau vai gây nhiều khó khăn và bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày. 

Vậy, đau vai là do cơ hay khớp? 

Cấu tạo của vai

Vai là một khớp cầu gồm 3 xương chính là xương cánh tay, xương đòn và xương bả vai. Các xương này được lót bằng một lớp sụn. Hai khớp chính của vai là khớp ổ chảo (cánh tay) và khớp cùng đòn. Đây là hai loại khớp linh hoạt bậc nhất trong hệ thống khớp của cơ thể. Khớp ổ chảo và khớp cùng đòn có thể di chuyển ra trước và sau, cho phép cánh tay cử động tròn và vươn dài.

Đau vai là do cơ hay khớp?

Đau vai là triệu chứng phổ biến ở nhiều độ tuổi, thường xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Các vấn đề từ vai sẽ cản trở khả năng hoạt động tự do của cơ thể, khiến bạn luôn cảm thấy khó chịu trong sinh hoạt hằng ngày. Nếu không điều trị dứt điểm, những cơn đau này không những làm người bệnh mệt mỏi, suy nhược mà còn gây tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. 

Đau vai là do cả cơ và khớp. Người bệnh có thể tham khảo những dạng đau vai dưới đây để dự đoán tình trạng của bản thân. 

Các tình trạng đau vai do cơ

1. Hội chứng cấn khoang dưới mỏm cùng vai

Hội chứng cấn khoang dưới mỏm cùng vai xuất phát do có sự chèn ép hoặc cọ xát giữa xương và các gân cơ chóp xoay. Khi túi hoạt dịch, cơ bả vai hay dây chằng bị viêm, các cơn đau sẽ xuất hiện. Bệnh nhân không nên chủ quan mà lơ là điều trị. Vì hội chứng chèn ép có khả năng dẫn tới nguy cơ rách cơ bả vai rất cao.(1)

2. Viêm túi thanh mạc ở vai

Túi thanh mạc có chứa dịch nhờn, nằm giữa màng xương và những dây chằng. Túi dịch này có chức năng hỗ trợ chuyển động của khớp vai được trơn tru, giảm ma sát. Những hoạt động thường ngày hay những kích thích tới túi thanh mạc trong hoạt động hằng ngày có khả năng khiến túi dịch này bị viêm, gây đau cơ vai.  

3. Đau dây chằng vai

Đau dây chằng vai xảy ra khi các cấu trúc xung quanh cơ vai bị chèn ép quá mức, khiến cơ vai và hai đầu dây chằng bị viêm, sưng lên. Chỗ đau sẽ sưng tấy hay lan rộng cục bộ, khiến dây chằng vai bị giãn. 

4. Rách gân cơ chóp xoay vai

Rách cơ vai có thể là chấn thương để lại do té ngã, va chạm mạnh hay do vận động quá mức. Tình trạng này xảy ra khi có vết rách ở một hoặc nhiều dây chằng tại cơ quay khớp vai. Người bệnh sẽ cảm thấy cơn đau vai và cánh tay bị yếu khi nâng tay lên hay giơ tay cao hơn đầu.

Các tình trạng đau vai do khớp

1. Cứng khớp vai

Cứng khớp vai (viêm co rút bao khớp vai) khiến các khớp vai bị viêm, dày và sưng lên. Người bệnh gặp khó khăn trong việc thực hiện đầy đủ những di chuyển bình thường của vai. Viêm co rút khớp vai xảy ra khi các mô mềm bao xung quanh khớp vai bị dày và sưng lên, khiến các khớp bị khóa cứng và không chuyển động được. (2)

2. Trật khớp vai

Trật khớp vai là tình trạng đau vai nhiều người gặp nhất. Những hoạt động đột ngột vung tay mạnh, lao động nặng nhọc hay tập thể dục thể thao quá sức sẽ khiến chỏm xương cánh tay trật hoặc bán trật ra khỏi ổ chảo xương bả vai (không còn nằm ở vị trí bình thường trong ổ chảo xương cánh tay). Khi vai bị trật, bệnh nhân sẽ thường xuyên cảm nhận các cơn đau vai, gây khó chịu và cản trở rất nhiều hoạt động thường ngày. 

3. Biến chứng thường gặp

Chứng đau vai nếu không được chữa trị kịp thời sẽ gây ra các biến chứng như: 

• Thoái hóa khớp: Nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, các chứng đau vai sẽ khiến khớp vai bị thoái hóa. Tình trạng thoái hóa là sự tổn thương ở sụn khớp và những mô xương dưới sụn. Khớp vai bị viêm và lượng dịch khớp suy giảm.  Thoái hóa khớp vai sẽ tiến triển dần theo thời gian và gây đau. Bệnh nhân sẽ cảm thấy đau, sưng, tràn dịch phía ngoài của vai. Cơn đau tăng khi vận động khớp vai và giảm khi nghỉ ngơi. 
• Teo cơ đai vai: Chứng đau vai nếu kéo dài sẽ gây ra tình trạng teo cơ vai. Các cơ vai bị teo thường gặp là cơ chóp xoay trên gai và dưới gai, cơ dưới vai và cơ tròn bé. Tình trạng này nếu không chữa trị kịp thời kết hợp lười vận động, bệnh nhân có khả năng bị teo cơ delta. Đây là bệnh lý ảnh hưởng đến chức năng vận động của khớp vai, làm bệnh nhân không thể khép cánh tay vào sát thân mình, vận động hai khuỷu tay khó hay không thể chạm được vào nhau khi đưa ra phía trước.
• Giảm vận động cánh tay: Tình trạng đau vai có thể khiến người bệnh gặp khó khăn trong mọi hoạt động cánh tay dù là đơn giản nhất. Cơn đau sẽ tăng khi vận động mạnh và giảm khi nghỉ ngơi.

Cách phòng ngừa chứng đau vai

Để hạn chế nguy cơ đau vai, bệnh nhân cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:

• Nhanh chóng thay đổi những tư thế sai khi làm việc, học tập và các thói quen xấu sinh hoạt hàng ngày như xoay cổ, vặn cổ, xoay lưng mạnh đột ngột… Những thói quen xấu này sẽ gây ảnh hưởng xấu tới tình trạng sức khỏe của cột sống, gây nên các cơn đau vai gáy bất kỳ.
• Khi phải mang vác vật nặng trong lao động, bạn cần kêu gọi sự hỗ trợ từ những người xung quanh hay sử dụng thiết bị chuyên dụng để hạn chế áp lực lên vùng cổ, vai và gáy.
• Chỉ dùng thuốc điều trị khi có chỉ định của bác sĩ. Người bệnh tuyệt đối tránh tự ý mua thuốc về uống hay tăng giảm liều lượng thuốc khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.
• Xây dựng chế độ ăn uống dinh dưỡng lành mạnh, bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể như canxi, kali, vitamin nhóm B, C, E,… nhằm giúp hệ xương khớp khỏe mạnh hơn.
• Luyện tập thể dục thể thao đều đặn với những bài tập ở cường độ phù hợp với tình trạng xương khớp.
• Phân bổ thời gian sinh hoạt và nghỉ ngơi hợp lý, không nên làm việc quá sức.
• Chú trọng giữ ấm cơ thể khi thời tiết thay đổi, mưa nhiều…
• Thường xuyên khám sức khỏe định kỳ để kiểm tra tình trạng sức khỏe, đặc biệt là hệ xương khớp. Bác sĩ sẽ giúp người bệnh sớm phát hiện những dấu hiệu bất thường của xương khớp, từ đó đưa ra biện pháp điều trị kịp thời.

Đau vai gáy là tình trạng rất phổ biến nên nhiều người thường lơ là điều trị. Tuy nhiên, nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, người bệnh sẽ phải đối mặt với nhiều biến chứng vô cùng nguy hiểm. Hiểu đúng bệnh, chữa đúng cách sẽ giúp bạn thoát khỏi cơn đau vai một cách nhanh chóng, cải thiện chất lượng cuộc sống.  

TS.BS Tăng Hà Nam Anh, Giám đốc Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, BVĐK Tâm Anh sẽ livestream và tư vấn sức khỏe cộng đồng, với chủ đề “Đau vai: Do cơ hay khớp?” vào lúc 14h ngày 30/7/2021, trên fanpage/youtube Bệnh viện đa khoa Tâm Anh, fanpage/youtube Chấn thương chỉnh hình Tâm Anh.

Tiến sĩ Nam Anh sẽ trả lời trực tiếp tất cả các thắc mắc về triệu chứng, nguyên nhân, phương pháp điều trị và phòng ngừa đau vai; cũng như đưa ra các tư vấn cộng đồng chăm sóc sức khỏe Cơ xương khớp mùa dịch một cách hiệu quả nhất.

Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình – BVĐK Tâm Anh với các chuyên gia cơ xương khớp luôn sẵn sàng đồng hành cùng khách hàng, tư vấn các phương pháp điều trị phù hợp để giúp khách hàng nhanh chóng vượt qua những vấn đề cơ xương khớp, cải thiện chất lượng cuộc sống.