Chị N.T.T.T. (sinh năm 1968, quận Tân Bình TP.HCM) đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM khám chuyên khoa Da liễu do cổ và tay nổi mảng đỏ hình tròn, có bán kính khoảng 2cm, xung quanh mảng đỏ có những mụn nước nhỏ ti li và lớp vảy màu vàng. Người bệnh ngứa nhiều.
Tiến sĩ bác sĩ Đặng Thị Ngọc Bích, chuyên khoa Da liễu, BVĐK Tâm Anh TP.HCM cho biết chị T. bị chàm đồng tiền, đây là một trong những thể chàm phổ biến. Chàm đồng tiền là một bệnh da mạn tính, gây ra các nốt tròn giống đồng xu, nổi mụn nước, gây ngứa đôi khi chảy dịch và có thể đóng vảy. Bệnh có thể kiểm soát tốt và ngừa bùng phát nếu tuân thủ điều trị.
Chàm đồng tiền (chàm hình xu, tên tiếng Anh Nummular Eczema) (1) còn gọi là viêm da thể đồng tiền hoặc chàm dạng đĩa. Bệnh biểu hiện bằng những nốt sần hình tròn hoặc bầu dục gây ngứa và sưng tấy, sau đó nứt nẻ, một số có mụn nước và vảy màu vàng.
Chàm đồng tiền gây tổn thương da nên dễ nhầm thành bệnh hắc lào hay lác đồng tiền. Nếu để lâu không điều trị, bệnh kéo dài từ tháng này sang tháng khác. Bệnh tái phát tại vị trí cũ.
Trong khi đó bệnh hắc lào (Tinea Corporis) cũng có xu hướng xuất hiện các vết sưng ngứa, biến thành các mảng tròn có vảy xung quanh, da ở vùng trung tâm vòng tròn rõ ràng hơn.
Các mảng hắc lào có thể màu đỏ hoặc hồng ở da trắng, màu nâu và xám ở da sẫm màu. Ngứa nhiều gãi làm mảng hắc lào lớn dần. Khi điều trị các mảng hắc lào có xu hướng lành từ trung tâm vòng tròn trước.
Chàm đồng tiền có thể xuất hiện ở bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể, nhưng ít thấy ở da mặt và da đầu. Dấu hiệu ban đầu của bệnh chàm là nổi các nốt sần đỏ sưng tấy như vết côn trùng cắn, gây ngứa nhiều, phồng rộp được bao phủ bởi các mụn nước nhỏ li ti). Các nốt sần nhanh chóng liên kết với nhau tạo thành mảng lớn có kích thước từ vài mm đến vài cm.
Người bệnh cảm thấy ngứa nhiều vào ban đêm. Theo thời gian, các mảng khô đóng vảy, bong tróc trở nên sần sùi, sưng mềm hoặc đau, vùng da ở giữa các mảng thường khô nhăn, ửng đỏ. (2)
Hiện chưa tìm ra được nguyên nhân chính xác gây chàm đồng tiền, tuy nhiên các bệnh nhân chàm đồng tiền thường có liên quan đến các yếu tố sau:
Những người có nguy cơ cao bị bệnh chàm đồng tiền bao gồm:
Bệnh chàm đồng tiền xuất hiện ở cả người lớn và trẻ em, tuy không gây ra các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cũng như tinh thần của người bệnh. Các biến chứng của bệnh chàm đồng tiền bao gồm:
Bệnh chàm đồng tiền trong quá trình sinh hoạt, vùng da dễ tổn thương, dễ chảy mủ hoặc tiết ra dịch lỏng trong suốt. Do đó khiến nhiều người lo ngại nếu tiếp xúc với dịch sẽ bị lây bệnh. Thực tế bệnh chàm đồng tiền không lây vì nguyên nhân gây ra bệnh do yếu tố nội tại và cơ thể tự phát sinh như: di truyền, cơ địa dễ dị ứng, hệ miễn dịch yếu, rối loạn hệ bài tiết, căng thẳng…
Nhóm thứ hai do các yếu tố môi trường tác động bao gồm: ở lâu trong môi trường lạnh khô, vết côn trùng cắn, tiếp xúc với các hóa chất độc hại như khói thuốc lá, chất tẩy rửa, sử dụng các loại thuốc có thành phần như isotretinoin, interferon.
Do bệnh chàm đồng tiền không lây lan từ người này qua người khác. Bạn có thể yên tâm chăm sóc hoặc tiếp xúc gần với người bệnh chàm đồng tiền.
Để chẩn đoán bệnh chàm đồng tiền, bác sĩ sẽ kiểm tra các nốt sần hoặc các mảng trên da của bạn. Bác sĩ kiểm tra da bằng kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu cùng các công cụ hỗ trợ như đèn soi, kính lúp. Sau đó người bệnh được thực hiện : soi tươi tìm nấm để xác định các nốt sần do vi khuẩn hay nấm gì gây ra.
Để chẩn đoán chính xác cần làm sinh thiết da, tuy nhiên việc này không cần thiết vì sẽ để lại sẹo trên da. Nếu không phát hiện vi khuẩn và nấm men, người bệnh được chẩn đoán bị chàm đồng tiền và có phác đồ điều trị phù hợp.
Chàm đồng tiền là bệnh mãn tính, do đó mục đích điều trị nhằm giảm bớt sự khó chịu và các biến chứng. Để hỗ trợ điều trị chàm đồng tiền, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp sau:
Để phòng ngừa nguy cơ bùng phát bệnh chàm đồng tiền, người bệnh lưu ý những điều sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bệnh chàm đồng tiền chịu ảnh hưởng từ môi trường và cơ địa, vì vậy việc phòng ngừa bệnh rất khó. Những người có cơ địa hay dị ứng cần cẩn bảo vệ da kỹ hơn. Trong trường hợp xuất hiện các triệu chứng chàm đồng tiền cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa Da liễu để được khám và điều trị sớm.