Người lớn bị sốt phát ban kiêng gì, ăn gì để góp phần cải thiện triệu chứng là thắc mắc chung của nhiều người bệnh. Hiểu rõ sốt phát ban ở người lớn nên kiêng gì giúp bệnh tăng hiệu quả điều trị, sớm hồi phục. Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS.CKII Lê Thị Mỹ Châu – Khoa Nội Tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Trước khi tìm hiểu sốt phát ban ở người lớn nên kiêng gì, mỗi người cần biết một số thông tin tổng quan về chứng bệnh này.
Tác nhân chính gây sốt phát ban là virus Human Herpes 6 và 7. Virus dễ dàng xâm nhập, gây bệnh khi hệ miễn dịch của cơ thể suy yếu. Ngoài ra, các vi khuẩn lây truyền qua đường hô hấp gây bệnh sởi, rubella… cũng là tác nhân có thể dẫn đến chứng sốt phát ban kéo dài ở người lớn.
Sốt phát ban thường ủ bệnh trong khoảng 7 – 14 ngày, tiếp đó tiến triển gây ra một số triệu chứng điển hình, chẳng hạn như:
Người bị sốt phát ban còn có thể gặp những triệu chứng khác kèm theo như sốt phát ban kèm theo tiêu chảy, chán ăn, viêm họng, mệt mỏi…
Ở những trường hợp nhẹ, chỉ sau khoảng vài ngày, sốt phát ban ở người lớn có thể tự khỏi, ít tiềm ẩn nguy cơ xảy ra biến chứng. Với người bệnh bị sốt cao (có thể lên đến 40℃), không đáp ứng với thuốc hạ sốt thì có thể gặp biến chứng co giật, thở gấp, viêm phổi, viêm não, hôn mê sâu…
Để giải đáp thắc mắc sốt phát ban ở người lớn kiêng gì, người dân có thể tham khảo một số thông tin sau:
Người bị sốt phát ban cần tránh tắm bằng nước lạnh, nên tắm bằng nước ấm và tắm nhanh. Sau khi tắm, người bệnh hãy sử dụng khăn mềm và sạch để lau khô cơ thể trước khi mặc quần áo. Người bệnh cũng nên hạn chế tiếp xúc với gió trời.
Ở thời điểm bị sốt phát ban, hệ miễn dịch của người bệnh đang hoạt động yếu hơn bình thường. Nếu tiếp xúc với môi trường bị ô nhiễm, vi khuẩn có thể tấn công vào cơ thể dễ dàng, điều này làm tình trạng sức khỏe xấu đi. Người bệnh cũng cần tránh tiếp xúc với những loại chất tẩy rửa, hóa chất…
Tránh gãi nhiều cũng là đáp án cho câu hỏi phát ban ở người lớn nên kiêng gì. Mặc dù các nốt ban trên da có thể dẫn đến tình trạng mẩn ngứa nhưng người bệnh không nên gãi để tránh khiến da bị trầy xước, góp phần hạn chế nguy cơ xuất hiện các vết thương hở, qua đó tránh để vi khuẩn tấn công vào da, gây nhiễm trùng. Một khi xảy ra tình trạng nhiễm trùng, bệnh sẽ diễn tiến nặng hơn.
Da của người bị sốt phát ban sẽ rất nhạy cảm, do đó không nên mặc quần áo quá chật. Mặc quần áo bó sát, quá chật có thể dẫn đến tình trạng khó chịu, ngứa ngáy, làm triệu chứng diễn tiến nặng hơn.
Với câu hỏi sốt phát ban ở người lớn cần kiêng gì, bác sĩ có thể khuyên người bệnh nên hạn chế tiếp xúc với người khác. Người bị sốt phát ban nên hạn chế gặp người khác để làm giảm nguy cơ lây nhiễm. Người bệnh nên nghỉ ngơi tại nhà trong vài ngày đầu để ổn định sức khỏe, tránh tình trạng nhiễm trùng chuyển biến nặng hơn.
Vận động mạnh, quá sức có thể dẫn đến tình trạng đổ nhiều mồ hôi, làm trầm hơn tình trạng phát ban. Tập thể dục quá sức cũng làm tăng nguy cơ bị mất nước, làm tình trạng sốt nặng hơn. Mặt khác, triệu chứng sốt có thể làm giảm sức mạnh của cơ bắp, giảm sức bền, khiến nguy cơ bị chấn thương trong lúc tập luyện gia tăng. Vì vậy, nếu thân nhiệt ở mức trên 38℃, người bệnh cần tránh vận động nhiều.
Người bị sốt phát ban nên hạn chế dùng mỹ phẩm, đặc biệt là bôi mỹ phẩm lên vùng da phát ban. Một số loại mỹ phẩm có thể khiến làn da phát ban bị kích ứng. Nếu cần thiết, người bệnh chỉ nên dùng các sản phẩm dịu nhẹ, an toàn cho làn da, được bác sĩ khuyến nghị.
Người bị sốt phát ban phải tuân thủ chặt chẽ phác đồ chữa trị của bác sĩ. Người bệnh phải uống thuốc theo chỉ định, không nên tự ý dùng thuốc để tránh nguy cơ gặp phản ứng phụ.
Để làm rõ hơn thắc mắc người lớn bị sốt phát ban kiêng gì, người bệnh cần đi khám để bác sĩ tư vấn, Có thể tham khảo sốt phát ban kiêng ăn gì ở người lớn như sau:
Thực phẩm cay nóng như món chứa ớt, tiêu, sa tế… có thể ảnh hưởng bất lợi đến dạ dày và khiến người bệnh khó hạ sốt hơn, cản trở quá trình chữa trị. Món cay làm kích ứng cổ họng và miệng, khiến các triệu chứng (như viêm họng) ở người bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ như món chiên, xào… khi tiêu thụ dễ gây đầy bụng, khiến cơ thể sinh nhiệt, cản trở quá trình hạ sốt. Những loại thực phẩm này cũng khó tiêu hóa, có thể làm nghiêm trọng hơn những triệu chứng liên quan đến đường tiêu hóa (như tiêu chảy).
Người đang bị sốt phát ban nên tránh sử dụng những loại thực phẩm dễ gây dị ứng để hạn chế nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, làm nghiêm trọng hơn các triệu chứng. Người có cơ địa dễ bị dị ứng khi ăn các loại thực phẩm như hải sản tươi sống, thịt gà, sữa… thường bị phát ban trên da gây ngứa.
Nếu đang thắc mắc người lớn bị sốt phát ban kiêng gì thì hãy hạn chế dùng thực phẩm chứa nhiều đường, do có thể khiến hệ miễn dịch yếu hơn, làm thời gian hồi phục kéo dài. Một số thực phẩm chứa nhiều đường gồm bánh ngọt, kẹo, mứt, bánh quy…
Người bị sốt phát ban nên hạn chế dùng đồ ăn lạnh để tránh bị sốc nhiệt, chẳng hạn như kem, đá bào… Thực phẩm lạnh còn có thể khiến triệu chứng phát ban diễn tiến nghiêm trọng hơn.
Thực phẩm khó tiêu có thể ảnh hưởng bất lợi đến dạ dày, làm nghiêm trọng hơn những triệu chứng về đường tiêu hóa. Thực phẩm khó tiêu bao gồm một số món như khoai tây chiên, gà rán, món chứa nhiều gia vị, xúc xích… Trứng cũng là thực phẩm khó tiêu dù chứa nhiều dưỡng chất. Người bị sốt phát ban ăn nhiều trứng có thể gặp tình trạng khó tiêu, gây nóng trong, cản trở quá trình hạ sốt.
Đồ uống có cồn, chất kích thích, nước có ga… có thể tác động bất lợi đến sức đề kháng của cơ thể, làm chậm quá trình phục hồi ở người bị sốt phát ban. Caffeine là chất kích thích có thể dẫn đến tình trạng mất nước. Người bệnh nên thay đồ uống chứa caffeine (như cà phê, trà, nước tăng lực…) bằng những loại đồ uống khác như nước lọc, trà xanh không chứa caffeine, trà nghệ, nước trái cây, nước chanh…
Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe, dẫn đến hiều tác động tiêu cực. Người bị sốt phát ban nên kiêng hút thuốc lá (bao gồm cả thuốc lá điện tử không chứa nicotine), đặc biệt là khi có triệu chứng viêm họng đi kèm. Hút thuốc lá có thể khiến tình trạng viêm trọng diễn tiến nặng hơn.
Chúng ta đã biết người lớn bị sốt phát ban kiêng gì, vậy sốt phát ban ở người lớn nên ăn gì, uống gì?
Người bị sốt phát ban nên uống nhiều nước (ưu tiên dùng nước ấm) để tránh gặp tình trạng mất nước, đồng thời hỗ trợ cơ thể đào thải độc tố dễ dàng hơn. Uống nước dừa cũng có thể giúp người bệnh loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể. Bên cạnh việc uống nước, người bệnh cũng cần chú ý đến việc duy trì sự cân bằng điện giải. Người bị sốt phát ban có thể uống nước ép trái cây như nước chanh, nước cam sau khi ăn, góp phần giúp dễ tiêu hóa, cung cấp chất điện giải và các dưỡng chất thiết yếu.
Người bệnh sốt phát ban nên ưu tiên dùng các món dễ tiêu hóa như súp, cháo, những loại quả mọng chứa vitamin… Người bệnh nên ưu tiên ăn món dạng lỏng, mềm, đặc biệt là những người đang gặp khó khăn trong việc nuốt thức ăn dạng rắn (ví dụ như khi bị viêm họng, loét miệng…). Dùng thức ăn dạng lỏng cũng góp phần giúp cơ thể ngăn ngừa tình trạng mất nước.
Người bệnh nên ăn cam, dâu tây, đu đủ, ổi, kiwi, ớt chuông… do chúng chứa nhiều vitamin C, góp phần giúp tăng cường khả năng miễn dịch, kiểm soát tình trạng phát ban. Vitamin C là vi chất rất quan trọng với chức năng miễn dịch, góp phần giúp kháng virus. Vitamin C cũng là chất chống oxy hóa mạnh, hỗ trợ điều trị những vấn đề trên da như phát ban.
Người bị sốt phát ban đừng quên bổ sung vitamin A vào khẩu phần bằng cách dùng các loại thực phẩm chứa nhiều loại vitamin này như rau bina, cà rốt, bông cải xanh, rau lá xanh đậm, bí ngô, khoai lang… Vitamin A hỗ trợ nâng cao sức đề kháng, cải thiện triệu chứng phát ban.
Người bị sốt phát ban cũng có thể đưa vào khẩu phần ăn một số loại thực phẩm giúp thanh nhiệt cơ thể, góp phần cải thiện tình trạng nóng trong, giảm sốt, chẳng hạn như: cam, bưởi, dưa leo, cà chua, bí đao, quả mọng… Những loại thực phẩm này cũng chứa nhiều vitamin A, vitamin C, chất xơ có ích cho người bệnh, đồng thời cung cấp thêm nước và chất điện giải.
Protein cần thiết cho quá trình chữa lành, phục hồi, bao gồm cả sự phục hồi của làn da bị phát ban. Protein cũng có ích cho cơ bắp, giúp giữ cân nặng (hạn chế bị giảm cân ngoài ý muốn), do khi bị sốt, cân nặng và cơ bắp có thể bị giảm rõ rệt. Thực phẩm chứa protein giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ người bệnh hồi phục sức khỏe, bao gồm: các loại đậu, các loại hạt, thịt nạc, nấm, bơ…
Bên cạnh việc tìm hiểu người lớn bị sốt phát ban kiêng gì, mỗi người cũng cần biết sốt phát ban ở người lớn nên ăn gì, đơn cử là các loại thực phẩm giàu kẽm. Kẽm là vi chất quan trọng với chức năng miễn dịch, có thể hỗ trợ rút ngắn thời gian bị sốt phát ban. Người bệnh có thể bổ sung vào khẩu phần những loại thực phẩm giàu kẽm như đậu, thịt gia cầm, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt…
Sữa chua và thực phẩm lên men chứa protein giúp cơ thể sớm phục hồi, góp phần hạ sốt nhanh chóng hơn. Những loại vitamin, khoáng chất trong sữa chua và thực phẩm lên men cũng góp phần nâng cao hệ miễn dịch cho cơ thể.
Ăn nhiều rau xanh, trái cây giàu chất xơ như lê, bơ, táo, chuối, cà rốt, bông cải xanh, đậu lăng… góp phần cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa. Những loại thực phẩm này chứa nhiều vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, góp phần kích hoạt hệ miễn dịch, có lợi cho sức khỏe của người bị sốt phát ban.
Ngoài việc tìm hiểu người lớn bị sốt phát ban kiêng gì, sốt phát ban ở người lớn nên ăn gì, mỗi người cần biết rõ về những quan điểm sai lầm khi chữa trị bệnh lý này.
Nếu đã biết người lớn bị sốt phát ban kiêng gì, mỗi người cần nắm rõ nguyên tắc chăm sóc cơ bản khi người lớn bị sốt phát ban, bao gồm: kiểm soát thân nhiệt, đảm bảo nghỉ ngơi đầy đủ, giữ vệ sinh cơ thể (thường xuyên rửa tay bằng nước sạch và xà phòng hoặc các dung dịch diệt khuẩn chuyên dụng), cung cấp dinh dưỡng hợp lý, ngăn ngừa nguy cơ lây bệnh và quan sát triệu chứng bất thường (co giật, phát ban nặng, sốt cao kéo dài và không thuyên giảm…).
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Thắc mắc người lớn bị sốt phát ban kiêng gì, sốt phát ban ở người lớn nên ăn gì đã được giải đáp. Người lớn bị sốt phát ban cần đi khám, chăm sóc sức khỏe ở bệnh viện uy tín để góp phần cải thiện triệu chứng, tránh gặp biến chứng nghiêm trọng hơn.
